Jul 30, 2021 09:55 Asia/Ashgabat
  • Mikati we Liwan krizisiniň perspektiwasy

Nejip Mikati Liwan ministrler kabinetini gurmaga belendi.ol öň wagtlaýyn premýer-ministr bolup işledi we ýene bir gezek hem iki ýyl Liwanyň premýer-ministri bolup Işländen soň wezipesinden çekildi.

Liwanda prezident maronit hristianlaryň arasyndan, premýer-ministr sünnüleriň arasyndan we şaýylaryň arasyndan hem parlament spikeri saýlanýar. Nejip Mikati 72 deputatyň oňyn sesi bilen täze premýer-ministr saýlandy. Liwan mejlisiniň 128 agzasy bar, olaryň ikisi öldi, sekizisi işinden çekildi we häzirki wagtda 118 wekili bar. 42 deputat Mikatiniň premýer-ministr  bolmagyna  garşy ses berdi, bir deputat hem Liwanyň Birleşen Milletler Guramasyndaky öňki ilçisi Nawaf Salama ses berdi. Ministrler kabinetini döretmek üçin Saad al-Hariri  oň iň az ses bolan 65 ses bilen bellenipdi.

Mikati 2005-nji ýylyň 19-njy aprelinde Liwanyň premýer-ministri wezipesine saýlandy we şol ýylyň 19-njy iýulyna çenli premýer-ministr boldy. Onuň hökümeti diňe täze kanun çykaryjy saýlanýança we oňa esaslanýan hökümet gurulýança resmileşdirilen wagtlaýyn hökümetdi. Mikati 2011-nji ýylda ikinji möhlete premýer-ministr boldy we 2013-nji ýylda işinden aýrylmagy isledi,emma 2014-nji ýylyň fewral aýyna çenli premýer-ministr bolup işledi. Indi Mikati üçünji gezek Liwanyň täze kabinetini döretmek üçin bellendi we üstünlik gazansa, Mikatiniň ,häzirki syýasy krizisi ýeňip geçmek maksady bilen zor bilen girizilendigini görkezip, üçünji gezek premýer-ministr bolar.

Mikatiniň täze premýer-ministr bolmagy, daşary ýurtly aktýorlaryň garşy bolmaklaryna sebäp boldi. Amerikanyň Birleşen Ştatlary, Fransiýa we Ýewropa Bileleşigi halkara walýuta gaznasy bilen derrew hyzmatdaşlyk etse, indiki premýer-ministri goldamaga taýýardyklaryny mälim etdiler. Arap derejesinde Müsür Nejip Mikatini goldaýandygyny mälim etdi, Iordaniýa bolsa Kaire meňzeýär. BAE we Katar hem Mikatiniň premýer-ministr bolmagyna garşy däldirler. Saud Arabystany, Hizbullahyň bar bolan islendik hökümetiniň döredilmegine garşy bolsa-da, Mikati barada anyk bir pozisiýa eýelemedi. Şonuň üçin Mikati iň bolmanda gysga wagtyň içinde täze Liwan kabineti döredilýänçä daşary ýurtly aktýorlaryň goldawyna eýe boljak ýalydyr.

Nejip Mikati üç meseläni bilýär.

Ilki bilen ;; Liwan halky Liwan şahsyýetleriniň we toparlarynyň arasyndaky syýasy gapma-garşylykdan doýýar we bu konfliktiň bes edilmegini we ministrler kabinetiniň döredilmeginiň tizligini talap edýär.

Ikinjiden; Mikati özüniň wagtlaýyn premýer-ministrdigini bilýär, sebäbi Liwan indiki ýyl täze parlament saýlawlaryny görer.  

Üçünjisi ,; Mikati, Liwanyň ýurduň dürli künjeklerinde ýygy-ýygydan demonstrasiýalara sebäp bolýan agyr ykdysady krizis bilen ýüzbe-ýüz bolýandygyny bilýär. Mikati bir wagtlar 2005-nji ýylda premýer-ministr bolup işledi, 2013-nji ýylda bir gezek işinden çekildi we häzirki wagtda Liwan halky üçin barha artýan ykdysady kynçylyklar sebäpli täze ministrler kabinetini döretmek wezipesi durýar.

Mikati, Liwan halkynyň ykdysady meselelerini gysga möhletli çözmek barada pikir etse, asuda işlemegini dowam etdirip biler, ýogsam şu günler Liwanyň dürli ýerlerinde dowam edýän meşhur protestlere duçar bolar.

 

Tags