ترامپ از نیجریه چه می‌خواهد؟
پارس تودی - در طول چند ماه گذشته ترامپ چندین بار نیجریه را تهدید کرده است. نهایتا با تهدید نظامی پرونده تهدیدهای خود علیه این کشور آفریقایی را تکمیل کرد.
در هفته‌های اخیر، روابط میان دولت ترامپ و نیجریه – پرجمعیت‌ترین کشور آفریقا و یکی از مهم‌ترین بازیگران اقتصادی قاره – به شدت متشنج شده است. مجموعه‌ای از فشارهای دیپلماتیک، تهدیدهای اقتصادی و حتی نظامی از سوی واشینگتن، نشانه یک الگوی جدید در سیاست خارجی ترامپ نسبت به آفریقاست؛ الگویی که هدف آن، وادار کردن کشورهای آفریقایی به همسویی با منافع ایالات متحده و مقابله با نفوذ بلوک‌های رقیب مانند بریکس است. حتی در برخی موارد شائبه اسلام‌ستیزی و تجزیه نیجریه نیز در این رفتارها قابل مشاهده است.
فشار برای پذیرش «اخراجی‌های ونزوئلایی»
نقطهی آغاز بحران، از گزارش‌های BBC و رویترز برمی‌آید؛ گزارشی مبنی بر اینکه دولت ترامپ از چندین کشور آفریقایی، از جمله نیجریه، سنگال، گابون، موریتانی، گینه‌بیسائو و لیبریا خواسته افراد اخراج‌شده از آمریکا – عمدتاً اتباع ونزوئلا – را بپذیرند. بسیاری از این افراد حتی «مستقیماً از زندان» به کشورهای میزبان منتقل می‌شوند. وزیر خارجهی نیجریه، یوسف توگار، قاطعانه مخالفت کرده و گفته است:
«ما همین حالا بیش از ۲۳۰ میلیون نفر جمعیت داریم. نیجریه خودش به اندازهی کافی مشکل دارد. نمی‌توانیم افراد اخراجی ونزوئلایی را بپذیریم.» این موضع، خشم واشینگتن را برانگیخته است. گزارش‌های BBC و آناتولی نشان می‌دهند که ایالات متحده تهدید به محدودیت ویزا و افزایش تعرفه‌ها برای کشورهایی کرده که از اجرای این سیاست سر باز می‌زنند.
بریکس و ترس از هم‌پیمانی‌های جدید
هم‌زمان، ترامپ از نزدیکی نیجریه به بلوک اقتصادی بریکس (BRICS) نگران است. نیجریه در ژانویه ۲۰۲۵ به عنوان «شریک نهم» این ائتلاف معرفی شد. چند روز پیش از بالا گرفتن تنش‌ها، رئیس‌جمهور نیجریه بولا تینوبو در اجلاس بریکس در برزیل حضور یافت. بلافاصله پس از این سفر، ترامپ هشدار داد که کشورهای همسو با بریکس مشمول تعرفهی ۱۰ درصدی اضافی بر صادرات به آمریکا خواهند شد. کارشناسان معتقدند که واشینگتن با این سیاست، در پی جلوگیری از چرخش ژئوپلیتیکی آفریقا به سمت شرق (چین، روسیه و ایران) است.
تهدیدهای اقتصادی: از ویزا تا تجارت
وزارت خارجهی آمریکا اعلام کرد که از این پس، ویزاهای غیرمهاجرتی برای اتباع نیجریه فقط یک‌بار ورود و دارای اعتبار سه‌ماهه خواهند بود. مقام‌های نیجریه این تصمیم را «ابزار فشار» توصیف کردند نه اقدام متقابل دیپلماتیک. واشینگتن نیز ادعا کرد که دلیل این تصمیم «مسائل فنی و امنیتی» است، نه مجازات سیاسی.
تهدید نظامی و ادعای «دفاع از مسیحیان»
به گزارش واشینگتن پست در اول نوامبر ۲۰۲۵، ترامپ پا را از تهدید اقتصادی فراتر گذاشت و گفت: «به پنتاگون دستور داده‌ام برای اقدام نظامی احتمالی در نیجریه برنامه‌ریزی کند.» او دولت نیجریه را متهم کرده که در مهار «آزار و اذیت مسیحیان» در شمال و مرکز کشور ناتوان است و تهدید کرده: «تمام کمک‌ها و مساعدت‌های آمریکا به نیجریه را فوراً متوقف می‌کنم.» پارس تودی پیش از این نسبت به هجمه و دروغ‌پردازی‌های رسانه‌های غربی در رابطه با آزار مسیحیان در نیجریه هشدار داده بود. اما در مورد ترامپ به زعم تحلیلگران اهداف دیگری نیز پیگیری می‌شود؛ آنها می‌گویند بخشی از این ادعا رنگ و بوی سیاسی و انتخاباتی دارد؛ زیرا ترامپ می‌کوشد با شعار «دفاع از مسیحیان»، پایگاه مذهبی محافظه‌کار خود در داخل آمریکا را تقویت کند، در حالی که در عمل هدف اصلی، اعمال فشار ژئوپلیتیکی بر نیجریه و متحدان بریکس است.
هدف نهایی چیست؟
از مجموع اظهارات و تصمیمات دولت ترامپ، می‌توان اهداف زیر را استنتاج کرد:
- واداشتن نیجریه به همکاری با سیاست‌های مهاجرتی آمریکا و پذیرش بخشی از بار اخراج مهاجران.
- بازداشتن نیجریه از نزدیکی به بریکس و کشورهای رقیب آمریکا (چین، روسیه، ایران ).
- افزایش نفوذ نظامی و سیاسی واشینگتن در غرب آفریقا از طریق تهدید، فشار و وابستگی اقتصادی.
- استفاده از شعارهای مذهبی (دفاع از مسیحیان) برای مشروعیت‌بخشی داخلی و منطقه‌ای به مداخله احتمالی.
NH2