Մարտ 15, 2022 20:01 Asia/Yerevan

Երեխայի դաստիարակությունը մեծահասակների, միևնույն ժամանակ, լավագույն, վատագույն, ամենադժվար, ամենահաճելի և ամենազվարճալի աշխատանքն է: Երեխաների հետ ծնողների հաղորդակցության որակը հաճախ կախված է հանգամանքներից, նրանց գործողություններից, վարքից, ինչպես նաև մեծահասակների սեփական ֆիզիկական, հոգեբանական և հուզական վիճակից:

Այն, ինչ ասում են ծնողները, հսկայական ազդեցություն է ունենում երեխաների վրա: Փաստն այն է, որ այն խոսքերը, որոնք ծնողն ասում է այսօր, հետագայում կարող են ճակատագրական դեր ունենալ երեխայի կյանքում: Երաժշտական կարճ դադարից հետո կներկայացնենք արտահայտությունների որոնք  չի կարելի ասել երեխաներին: Շարունակել մնալ մեզ հետ:

---

Այժմ Դիտարկենք արտահայտություններ որոնք չի կարելի ասել երեխաներին՝

 «Դու նույնն ես, ինչ քո հայրը / մայրը»

Ծնողները շատ հաճախ օգտագործում են այս արտահայտությունը:

Մի մոռացեք, որ երեխան ժառանգում է ինչպես հայրիկի, այնպես էլ մայրիկի գեները:

Զարմանալի չէ, որ սա նույնպես դրսևորվում է իր բնավորությամբ:

Երեխան որդեգրում է երկու ծնողների սովորությունները:

Հետևաբար, անկախ նրանից, թե ինչ եք մտածում ամուսնու կերպարի մասին, չպետք է երեխային կանգնեցնեք նրա դեմ:

Եթե ​​որևէ անհամաձայնություն ունեք ձեր կնոջ կամ ամուսնու հետ, չպետք է ստիպեք երեխային ներգրավվել դրանց մեջ:

Եթե ​​դուք անընդհատ մեղադրում եք երեխային ինչ-որ վատ բանի համար, ինչպես իր հայրիկին, նա գուցե սկսի հավատալ դրան և հետագայում սկսի չսիրել իր հորը:

 

 «Մի պահիր քեզ աղջկա պես»

Ծնողները հաճախ այդ վիրավորական արտահայտությունը ասում են դեռ վաղ տարիքից տղաներին, որպեսզի նրանք չվախենան և համարձակորեն վարվեն:

Այս արտահայտությունը ենթադրում է, որ աղջիկները փոքր-ինչ զիջում են տղաներին:

Բացի այդ, դա տղաներին ազդանշան է տալիս, որ տղաները չպետք է լաց լինեն և ցույց տան իրենց հույզերը. Դա անում են միայն աղջիկները:

Հիշեք, որ երբ դուք թույլ չեք տալիս երեխային ցուցադրել իր հույզերը, դա հանգեցնում է նրան, որ նրա հուզական ոլորտը չի զարգանում:

Ժամանակի ընթացքում դա կարող է հանգեցնել նրան, որ երեխան դառնա անզգայուն ուրիշների հույզերի նկատմամբ:

«Շտապիր, կամ կմնաս այստեղ»

Երեխաները մեծահասակների նման ժամանակը չեն զգում:

Եթե ձեր երեխան արդեն վախենում է, որ դուք կթողնեք նրան կամ կկորցնեք նրան, ձեր այդպիսի արտահայտությունից նա նույնպես անհանգստության զգացողություն կունենա։

Փորձեք պարզել, թե ինչու երեխան չի հասցնում  պատրաստվել, և  օգնեք նրան:

Այնուամենայնիվ, ոչ մի դեպքում նրա մեջ վախ մի առաջացրեք:

«Դու երբեք չես անում այն, ինչ ես խնդրում եմ քեզանից»:

Երբ շատ հաճախ կրկնում եք այս արտահայտությունը, երեխան շուտով կզգա, որ ինքը չի կարող որևէ բան ճիշտ անել:

Նա կմտածի այն մասին, որ  չարժի նույնիսկ փորձել:

Փորձեք բացատրել ձեր սպասելիքները ձեր երեխային:

Օգտագործեք հետևյալ բառակապակցությունը. «Ես կցանկանայի, որ սա այսպես անեիր. …»:

Բացատրեք ձեր ցանկությունները որքան հնարավոր է հստակ, որպեսզի երեխան կարողանա հասկանալ, թե ինչ եք ուզում նրանից։

«Ինչո՞ւ չես նմանվում քո եղբորը / քրոջը»

Ոչ մեկին դուր չի գալիս ուրիշների հետ համեմատվելը, և ձեր երեխան նույնպես բացառություն չէ:

Նա ցանկանում է գնահատված լինել, այնպիսին ինչպիսին նա կա:

Նման արտահայտությունները հանգեցնում են նրան, որ երեխան իրեն ոչ բավարար է զգում:

«Մենք դա չենք կարող մեզ թույլ տալ»

Եթե ձեր երեխային հաճախ ասում եք, որ ինչ-որ բան չեք կարող թույլ տալ, նա կարող է սկսել մտածել, որ երջանկությունը փողի մեջ է:

Ձեր երեխան կարող է նաև եզրակացնել, որ ձեր ընտանիքը ֆինանսական դժվարությունների է ենթարկվում ՝ անկախ նրանից, դա իրական է, թե ոչ:

Փոխանակ երեխային ասելու, որ ոչինչ չես կարող ունենալ, ավելի լավ է բացատրել պատճառը, երբ երեխային ինչ-որ բան մերժում եք։

Ինչպես արդեն նշվեց, երեխաների դաստիարակությունը հեշտ չէ:

Բայց նրանց անիմաստ արտահայտություններով պարզապես լռեցնելը տարբերակ չէ:

Փորձեք տրամաբանորեն պատասխանել երեխայի հարցերին և հիշեք, որ դուք պետք է դառնաք նրա ընկերը, որպեսզի հասկանաք նրան:

----

 

Հարգելի բարեկամներ հաղորդման այս հատվածում ուզում են ներկայացնել մի շարք արտահայտություններ,որոնք պետք է լսի յուրաքանչյուր երեխա:

Երեխաները զգայուն, հետաքրքրասեր, պարզ եւ միամիտ մարդուկներ են, որոնց համար կյանքում ամեն ինչ նոր, անծանոթ ու խորթ է եւ նրանց տեւական ժամանակ  է հարկավոր ընտելանալու եւ իրենց շուրջը կատարվածը հասկանալու համար։ Ծնողական սերը միայն սիրելով ու փաղաքշելով կամ երեխային ուղղություն ցույց տալով չէ։ Երեխայի կյանքում ծնողն այն կարեւոր անձնավորությունն է, որը պետք է նրան խրախուսի, աջակցի, թույլ տա, որ սխալվի, անհաջողությունը հաջողության վերածի, սովորեցնի, որ նա նաեւ պետք է հոգ տանի ուրիշների մասին, գնահատի արժեքավորը եւ այլն։ Իսկ դրա համար պետք է բարձրացնել երեխայի ինքնագնահատականը։ Իսկ ինչպե՞ս։

 

1. «Ես քեզ սիրում եմ»

Ծնողը կարող է թանկարժեք սննդով, հագուստով, խաղալիքներով ապահովի երեխային, բայց ամեն ինչ հօդս է ցնդում, եթե նա չի զգում ծնողի սերն ու ջերմությունը։ Երբ երեխան հաճախ է լսում, որ սիրված է իր ծնողների կողմից, հասկանում է, որ գնահատված է, թանկ է նրա համար, իսկ սա իրեն քաջություն եւ խիզախություն է տալիս, ինչն ուղեկցում է երեխային ամբողջ կյանքի ընթացքում։

2. «Ես հպարտանում եմ քեզնով»

Առողջ անհատ ձեւավորելու համար երեխային մշտապես պետք է անկեղծորեն խրախուսել։ Երեխաները ծնողների աջակցության, խթանող, գովերգող խոսքերի կարիքն ունեն։ Միայն այդ դեպքում երեխան կմեծանա անկախ եւ բարձր ինքնագնահատական ու սեփական տեսակետ կունենա։ Սակայն սա չի նշանակում, որ պետք է այնքան ասել, որ այս արտահայտությունը կորցնի իր արժեքը։

3. «Ես սխալվեցի, ներիր»

Երբ ծնողն ընդունում է իր սխալը՝ ցույց տալով, որ նա նույնպես կարող է սայթաքել, երեխան հասկանում է, որ կատարյալ ոչինչ չի լինում։ Նա սկսում է գիտակցել, որ կարելի է սխալվել, լինել ազնիվ ու ընդունել այն։ Երեխան հասկանում են, որ ոչ իդեալական լինելը նորմալ է։ Նման մոտեցումը հիանալի հիմք է հետագայում ճիշտ հարաբերություններ սկսելու համար։

4. «Ես ներում եմ քեզ»

Լինում են ծնողներ, որոնք երեխայի սխալի համար պատժում են նրան կամ բարկանում ուրիշների ներկայությամբ։ Սակայն չէ որ երեխան նույնպես մարդ արարած է եւ կարող է սխալվել։ Եվ ծնողը պետք է գտնի բալանսը, թե որտեղ է պետք բարկանալ, եւ որտեղ հասկանալով նրանց զգացմունքները՝ ներել։ Երեխային պատժելու փոխարեն, ներեք նրան եւ սովորեցրեք, թե որն է ճիշտ ելքը։ Դա ձեր ծնողական պարտականություններից մեկն է։

 

5. «Ես քեզ լսում եմ»

Շատ կարեւոր է լսել ձեր երեխային, որպեսզի նա հասկանա, որ ձեզ հետաքրքրում է այն ամենը, ինչի մասին նա ցանկանում է կիսվել։ Հենց լսելու միջոցով է ծնողը գտնում իր եւ երեխայի միջեւ եղած կապը, եւ փոքրիկն իրեն գնահատված է զգում։ Իսկ այդ կապն ավելի ամրացնելու համար հարկավոր է ոչ միայն լսել, այլեւ ճիշտ պատասխանել նրան։

6. «Դու ես պատասխանատու»

Երբ երեխան որոշում է կայացնում (անկախ այն հանգամանքից՝ ճիշտ եւ խելացի որոշում է, թե ոչ), նա սկսում է ավելի շրջահայաց լինել, ավելի արագ է հասկանում ու վերլուծում իր քայլի դրական եւ բացասական կողմերը։ Արդյունքում ավելի ազդեցիկ դասեր է քաղում։ Երբ պատասխանատվությունը թողնում ես երեխայի ուսերին, նա հավատում է իր ուժերին եւ վճռականորեն գնում է դեպի իր նպատակի իրականացում

7. «Դու ունես հաջողության հասնելու համար անհրաժեշտ ամեն ինչ»

Ծնողը երեխայի ինքնագնահատականը բարձրացնելու համար պետք է ցույց տա երեխայի դրական հատկանիշները։ Երեխան պետք է գիտակցի, թե որոնք են իր թույլ եւ ուժեղ կողմերը եւ տեսնելով ծնողի աջակցությունը՝ պատրաստ կլինի հաղթահարել իրեն սպասվող բոլոր մարտահրավերները։ Ծնողը պետք է խրախուսի երեխային, որ նա հավատա իր ուժերին։

 

 

Պիտակ