توسعه متوازن روابط ؛ محور دیپلماسی ایران 

جمهوری اسلامی  ایران برای مقابله با جنگ اقتصادی امریکا ، گزینه های متعددی را در اختیار دارد. یکی از این گزینه ها استفاده از ظرفیت های داخلی برای توسعه اقتصادی و به موازات آن تنوع بخشیدن به روابط متوازن اقتصادی و بهره گیری از فرصت ها و ظرفیت های همکاری منطقه ای است.

در این راستا، رویکردهای مختلفی در مناسبات خارجی ایران مورد توجه قرار گرفته است که محافل خبری و سیاسی از آن به عنوان دیپلماسی اقتصادی ایران در مقابل تحریم های امریکا نام می برند. 

از دید گاه ناظران سیاسی-اقتصادی، لازمه فعال شدن ظرفیت های داخلی برای توسعه اقتصادی، بهره گیری از فرصت ها و ظرفیت های منطقه ای است. دراین چارچوب دیپلماسی اقتصادی ایران علاوه بر توسعه مناسبات دو جانبه ، برتقویت  منطقه گرایی و همکاری با اتحادیه های منطقه ای نظیر اتحادیه اوراسیا؛ آ.سه .آن؛  سازمان همکاری اقتصادی اکو و مجمع کشورهای حاشیه اقیانوس هند متمرکز است. رفت و امدهای هیات های سیاسی و اقتصادی ایران در هفته های اخیر و از جمله دیدارهای آسیایی وزیر امور خارجه ایران که  اکنون با  سفر محمد جواد ظریف به  بنگلادش  ادامه یافته است ؛در همین راستا قابل ارزیابی است.

وزیر خارجه ایران  در این سفر علاوه بر دیدارهای دو جانبه در اجلاس مجمع کشورهای حاشیه اقیانوس هند نیز شرکت و سخنرانی می‌کند. قرار است ظریف پس از بنگلادش عازم اندونزی شود و با مقامات عالیرتبه این کشور در خصوص موضوعات دو جانبه و تحولات جهان اسلام بحث و گفت‌وگو کند.

حضور ظریف در اجلاس اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای حاشیه اقیانوس هند  و در ادامه این سفر ؛ دیدار از اندونزی  از دو جنبه حائز اهمیت است :

 جنبه نخست اهمیت این سفر؛ گفت و گو در چارچوب روابط دو جانبه   ایران با دو کشوراسلامی در حوزه روابط آسیایی است .از این جهت این سفر فرصتی برای پیگیری اهداف مشترک  اقتصادی و تجاری است .

 جنبه دوم اهمیت این سفر؛ حضور وزیر خارجه ایران در نشست روز پنجشنبه «اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای حاشیه اقیانوس هند» در داکا پایتخت بنگلادش است .

در اجلاس پنجم سپتامبر اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای حاشیه اقیانوس هند (IORA)، مقام‌های ارشد کشورها ی این حوزه بزرگ جغرافیایی حضور دارند. اتحادیه همکاری‌های منطقه ای حاشیه اقیانوس هند با  19 کشور عضو از سه قاره آسیا، افریقا و اقیانوسیه  بیش از 2 میلیارد نفر جمعیت جهان رادر بر می گیرد .

" علی صباغیان " استاد دانشگاه و پژوهشگردر حوزه روابط بین الملل  در باره اهمیت ونقش  اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای حاشیه اقیانوس هند می گوید: "این اتحادیه که اساسا به عنوان ابتکار حاشیه اقیانوس هند شناخته می‌شود،برمواردی همچون تقویت رشد پایدار و توسعه متوازن در منطقه و بین اعضای اتحادیه ، تمرکز دارد . به همین جهت این اتحادیه در گسترش آزادسازی تجاری و حذف موانع موجود بر سر راه جریان‌های تجارت، سرمایه و فناوری در منطقه اقیانوس هند نقش مهمی ایفا می کند."

جمهوری اسلامی ایران در شرایط حساس و در عین حال پیچیده و تعیین کننده ای قرار گرفته است. تحریم ها و فشارهای ظالمانه بین المللی که عمدتاً به دلیل پایداری و مقاومت جمهوری اسلامی ایران بر اهداف به حق خود بوده است، روند توسعه اقتصادی کشور را با موانع دشواری مواجه ساخته است .استفاده از ابزار تحریم  ، تشدید فشارهای بین المللی و  تلاش گسترده  برای منزوی کردن ایران، سه راهبرد  اصلی امریکا در این مقطع است. اما عبور از این شرایط به سختی گذشته نیست و قطعا گزینه های متعددی پیش رو ایران قرار دارد که با استفاده از ان ها می توان بر این دشواری ها غلبه کرد .یکی از مولفه های اصلی برای عبور از شرایط فعلی و مقابله با تروریسم اقتصادی امریکا توسعه متوازن روابط خارجی  و اقتصادی است که اکنون در دستور کار دستگاه سیاست خارجی ایران قرار گرفته است. 

هدف راهبردی  دیپلماسی اقتصادی ایران  استفاده  از ظرفیت های داخلی و در عین حال  ارتقای جایگاه اقتصادی ایران در عرصه تعاملات منطقه ای و بین المللی است .در واقع جمهوری اسلامی ایران با اتخاذ  سیاست خارجی فعال وهوشمند، ضمن دفاع ازحقوق خود درعرصه های  بین المللی ،در مقابل نظام سلطه ایستاده است.