Mayıs 25, 2023 17:37 Europe/Istanbul
  • Umman ve İran İslam Cumhuriyeti münasebetleri üzerine

Önümüzdeki hafta Umman Kralı Heysem Bin Tarık kalabalık bir heyet başkanlığında Tahran’a gelecek.

Umman Kraliyet Sarayı’ndan yapılan açıklamaya göre, Kral Heysem Bin Tarık, iki günlük bir ziyaret kapsamında İran ile dostluk bağlarını ve iyi komşuluk ve süregelen ilişkilerini pekiştirmek amacıyla İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi’nin daveti üzerine Tahran’a gelecek.
Açıklamada, çeşitli bölgesel ve uluslararası alanlardaki son gelişmeleri ele almak ve iki ülkenin çeşitli alanlarda işbirliğini güçlendirmek için iki ülke devlet başkanları arasında süregelen istişareler ve koordinasyon çerçevesinde bu ziyaretin yapılacağı kaydedildi.
Açıklamaya göre, Kral Heysem Bin Tarık’a İran ziyaretinde kalabalık bir siyasi, askeri ve ekonomik heyet eşlik edecek.
Bir süre önce Umman Kraliyet Dışişleri Bakanı Badr bin Hamad El-Busaidi'nin davetlisi olarak İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Umman’a bir heyet başkanlığında  yaptığı ziyarette Umman'ın iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme politikasını takdir ederek, İran Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi'nin Maskat ziyareti ile Umman Sultan'ının yakında Tahran'a yapacağı ziyareti de iki ülkenin  farklı sektörlerdeki ilişkilerinin dönüm noktası olacağını belirtmişti.
Umman, Fars Körfezi'ndeki Arap ülkeleri arasında İran ile her zaman istikrarlı ve dostane ilişkiler sürdüren ve bölgesel krizlerle ilgili olarak her zaman arabulucu rolü oynamaya çalışan ülkelerden biridir.
İran İslam Cumhuriyeti ile Umman Sultanlığı arasındaki ilişkiler, her iki ülkenin stratejik Hürmüz Boğazı üzerindeki kontrolü ve komşuluğu ayrıca kültürel ve dini ortaklıkları ve tarihi geçmişi açısından özel bir öneme sahiptir.
Umman Sultanlığı uzun yıllardır barışa dayalı diplomasisi ve tarafsızlık eğilimi ile bölgede arabulucu olarak biliniyor. Umman, hassas ve gergin bir coğrafi bölgede yer almasına rağmen onlarca yıldır çatışma ve krizlerden uzak durmayı başarmış, hatta komşuları için birçok kez arabuluculuk rolü oynamıştır.
İran ile Umman arasındaki ticari ilişkiler  siyasi münasebetleri gibi güçlü ve iyidir, öyle ki ticaret hacmi açısından Umman, İran'ın komşu ülkeleri arasında 6., Fars Körfezi ülkeleri arasında ise 2. sırada yer alıyor. İran Gümrüğü'nün yeni açıkladığı rapora göre, İran'ın en fazla ithalat yaptığı komşu ülkeleri arasında Umman; BAE, Türkiye, Rusya Federasyonu ve Pakistan'ın ardından 5. sırada yer alıyor. İran ile Umman ikili ticaret hacminin 2 milyar üzerine çıktığı yetkililer tarafından bildiriliyor.
İran ve Umman arasındaki ilişkiler sadece komşulukla sınırlı değil, bu iki halkın derin din ve inanç çıkarları ve ortaklıkları yüzyıllardır birbirine bağlı. İki ülke arasında istikrarlı ve dostane ilişkilerin İslam inkılabından önce başladığını, İran ordusunun Umman'da Zufar isyancılarını bastırmak için gönderilmesini düşünürsek, İslam inkılabından sonra İran İslam Cumhuriyeti'nin tanınması da dahil olmak üzere birçok olay yaşandı.
Umman'ın İran'a dayatılan 8 yıllık savaşta diğer bazı Arap ülkeleriyle işbirliği yapmaması, Fars Körfezi İşbirliği Konseyi'nin İran'a karşı tutumlarının hafifletilmesi, İran'ın barışçıl nükleer programının desteklenmesinin yanı sıra İran ve batı arsındaki arabuluculuğu, İran-Suudi Arabistan münasebetlerinin yeniden kurulmasındaki rolü ve yaptırımların kaldırılması için çabası, iki ülke yetkililerinin bu dostane ilişkileri sürdürme iradesini gösteriyor.
 Bu yüzden ülkenin siyasi istişareleri, başta dışişleri bakanları olmak üzere yetkililerin karşılıklı olarak başkentlere yaptığı sayısız ziyaretlerle devam ediyor. Bu bağlamda Ummanlı yetkililerle görüşmek üzere önümüzdeki hafta Pazar günü, Umman Kralı, kalabalık bir heyet ile Tahran’a gelecek. Bu ziyaret sırasında iki ülke arasında önemli anlaşmaların imzalanması bekleniyor./