AB troykasının ortak bildirisinde Bercam’ın korunmasına vurgu

Avrupa birliği AB’nin ağır topları Fransa, Almanya ve İngiltere ortak bir bildiri yayımlayarak ABD ister Bercam nükleer anlaşmasında kalsın ister çekilsin, bu anlaşmaya bağlı kalacaklarını açıkladı.

Fransa Dışişleri Bakanı JEAN-YVES LE DRİAN Berlin’de Alman mevkidaşı Heiko Mas ile görüştükten sonra bu iki ülkenin Britanya ile birlikte Bercam nükleer anlaşması hakkında ortak bildiri yayımladıklarını açıkladı. Bildiride AB troykası Bercam nükleer anlaşmasının korunmasına vurgu yaparak Berlin, Londra ve Paris yönetimleri bu anlaşmada kalmakta kararlı olduklarını belirtti.
Avrupalı taraflarının bu anlaşmayı koruma çabalarında büyük artış gözlendiği bir ortamda Amerika Başkanı Donald Trump dün akşam Bercam nükleer anlaşmasını tanımadığı ve resmen anlaşmadan çekildiğini açıkladı. 
Amerika Başkanı Donald Trump'ın İran nükleeer anlaşmasından çekilme kararı, anlaşmanın Avrupalı taraflarından tepki gördü. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya, İngiltere ile birlikte Trump'ın kararından duydukları rahatsızlığı dile getirirken, Avrupa Birliği Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, anlaşmanın korunmasında kararlı olduklarını belirtti. Avrupa Birliği'nin bu anlaşmayı korumaya kararlı olduğunu belirten Mogherini, Uluslararası toplumun da kolektif güvenlik için üzerine düşen görevi yapmasını beklediklerini, Trump'ın yeni yaptırım uygulama niyetinin endişe verici olduğunu söyledi.
Avrupa ülkeleri kendilerine özel sebeplerden ötürü bu anlaşmanın korunmasını istiyor. AB’ye göre Bercam nükleer anlaşması onların hedefi olan İran’ın nükleer programını kontrol etme, İran’ın nükleer tesislerini geniş çapta teftiş etme, santrifüj sayısını kısıtlama ve İran’da zenginleştirilen uranyumun önemli bir bölümünün ülkeden çıkarılması hedefine ulaşmaya imkan sağladı. AB troykası bu anlaşmanın hiç bir alternatifi olmadığını ve başka türlü İran’ın nükleer programına kısıtlama getirmenin mümkün olmadığını savunuyor.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Mas, Bercam nükleer anlaşmasının dünyayı güvenli hale getirdiğini, bu anlaşma yok edilirse dünyanın güvensiz hale geleceğini belirtiyor. Mas Bercam nükleer anlaşmasının başarısız olmasının doğuracağı sonuçları hakkında da endişeli olduğunu söyledi.
Fakat Trump, Bercam nükleer anlaşmasının korkunç ve berbat bir anlaşma olduğunu, Amerika çıkarlarını sağlamadığını ileri sürerek anlaşmadan çekildi. Trump'ın kararına tepkili olan Rusya dışişleri bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, İran nükleer anlaşmasının çok taraflı olduğu ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2231 nolu kararı ile onaylandığı hatırlatıldı.
Açıklamada, "ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'ın nükleer programına ilişkin kapsamlı ortak eylem planı üzerinden sağlanan anlaşmadan doğan yükümlülükleri tek taraflı reddetmesi ve İran'a karşı ABD'nin yaptırımları yeniden tesis etme kararı derin hayal kırıklığı yarattı." ifadeleri kullanıldı.
Aslında ABD Başkanı Trump Bercam nükleer anlaşmasını İran’ın füze gücünü ve bölgedeki etkinliğini de içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istiyor. Ancak İran İslam Cumhuriyeti bir yandan Bercam nükleer anlaşmasına bağlı kalacağını belirtirken, anlaşmanın sırf nükleer çalışmalarla ilgili olduğunu, füze programı ve İran'ın bölgedeki etkinliği konusunun kimse ile müzakere edilmeyeceğini vurguluyor.
Bu arada bağımsız gözlemciler Avrupa'nın kendi kaderini ve Bercam nükleer anlaşması ile ilgili tutumunu, ABD Başkanı Trump’ın verdiği karara endekslememeleri gerektiğini belirtiyor. Bu bağlamda AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin danışmanı Natali Tuçi Amerika Başkanı Trump’ı kendi kendine hayran olan biri niteleyerek Avrupa Bercam konusunda Trump’ı bu kadar önemsememesi gerektiğini belirtti.
Her halükarda Avrupa şimdi Bercam konusunda bir yol ayrımı ile karşı karşıya bulunuyor. Avrupa’nın bu yönde vereceği kararın Ortadoğu ve dünyanın kaderini ve güvenliğini etkileyeceği ifade ediliyor./