OPEC Genel Sekreterinin, İran Petrol yaptırımları konusundaki uyarısı
Amerika yönetiminin Bercam nükleer anlaşmasından çekilmesi ardından İran petrolüne yaptırım kararı, hem Petrol ithalatçı ülkeler ve hem OPEC üst düzey yetkilileri tarafından yoğun tepki ile karşılaştı.
OPEC Genel Sekreteri Muhammed Sanusi Barkindo Tahran'da düzenlenen 24. uluslararası Petrol, doğalgaz, rafineri ve petrokimya fuarı kulisinde yaptığı açıklamada, " İran petrolü ile ilgili sorunun sadece bu ülke ile ilgili olmadığı, OPEC’i de etkilediğini" belirterek İran, Venezuela veya Libya'da yaşanan olayların petrol sanayi ve piyasasını etkilediğini söyledi.
Trump yönetimi, İran'ın Petrol satışına 2018 Kasım'dan itibaren başlayan ve 2 Mayıs 2019 tarihinde İran Petrol ithalatının muafiyetinin kaldırılması ile zirveye taşıdığı yaptırımla İran Petrol ihracatını sıfırlamayı hedeflediğini defalarca iddia etti. Fakat bu abartılı ve boş iddianın gerçekleşmeyeceği, sadece petrol uzmanları tarafından değil, OPEC yetkilileri tarafından da belirtiyorlar.
OPEC Genel Sekreteri Barkindo, " acaba teknik açıdan İran petrolünün pazardan silinmesinin mümkün olup olmadığı" sorusuna verdiği cevapta, " tekrarlamaya gerek yok; Petrol piyasasında İran'ın silinmesi mümkün değildir" dedi.
Amerika başkanı Trump hükümeti İran'a ekonomi baskıları yoğunlaştırmakla " azami baskı" siyaseti doğrultusunda İran petrolü müşterilerinin muafiyetlerini uzatmaması ile, İran petrol ihracatından elde edilen tüm geliri kesmek ve hem Amerika tarafından önerilen 12 maddelik istek listesini Tahran'a dayatmak istiyor.
Bu düşmanca girişim, çeşitli kurum ve medya çevreleri tarafından çeşitli tepkilere sebep oldu. Birçok Petrol uzmanı ve batılı kurum, Amerika'nın İran Petrol ihracatını sıfırlama kararının dünya piyasasında ham petrol fiyatının kısa sürede göz alıcı bir şekilde artacağına sebep olduğunu düşünüyorlar.
Barclay Bankası, Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikler’inin iddia ettiklerine rağmen İran petrolü boşluğunu çok daha yavaş bir süreçte doldurabileceklerini belirtirken, Amerika'nın aldığı kararın Batı Asya'da çatışma tehlikesini arttırdığı ve Hürmüz boğazının kapatılma ihtimalini yükselttiğini tahmin ediyor. Tabii ki bu arada Çin ve Hindistan gibi İran petrolünün büyük alıcılarının tepkisi de büyük önem taşıyor.
Bu arada Avrupalılar İran'ın petrolüne yaptırımın, Bercam nükleer anlaşma üzerindeki olumsuz etkilerinden endişe ediyorlar. Avrupa Birliği komiseri Miguel Arias Cañete Perşembe günü Amerika enerji bakanı Rick Perry le ortak basın toplantısında Washington’un İran'a karşı yaptırımlarını eleştirdi. Cañete , " Petrol muafiyetlerin uzatılmaması konusunda Amerika’nın bildirisi Bercam’ın yürütülmesini zayıflatıyor. Bu anlaşma Güvenlik Konseyi tarafından onaylandı ve bölge ve dünya güvenliği için hayatı önem taşımaktadır" dedi.
Avrupalılar, Bercam Anlaşmasının, yaptırımların kaldırılması ve Amerika'nın tekrar uyguladığı yaptırımların olumsuz etkilerini hafifletmede İran beklentilerini karşılayamaması durumunda Tahran’dan tek yanlı olarak Bercam sorumluluklarına bağlı kalmasının beklenilemeyeceğinin çok iyi farkındalar.
Bu bağlamda İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakan yardımcısı Abbas Irakçı, İran sabrının taşmak eşiğinde olduğunu açıkça belirtti. Irakçı, İran'da Bercam hakkında umutsuzluğun oluştuğuna işaretle, " Amerika'nın çok zor bir şekilde, İran'ı Bercam’dan çıkmak için kışkırtmaya çalıştığını, ilk önce onların Bercam’dan ayrıldığını, daha sonra yaptırımları tekrar uyguladıklarını ve ardından İran'dan petrol alımına izin veren ülkelerin muafiyetlerini kaldırdığını" söyledi.
Amerikalılar İran Petrol satışını sıfırlamak iddiası ile azami baskı siyaseti izlemekle, İran'ı kendi tabirleri ile " daha iyi bir anlaşmaya varmak için müzakere masasına geri döndürmeye" çalışıyorlar.
Bu yüzden eğer Avrupalılar Bercam anlaşmasının korunmasını istiyorlarsa Washington'a siyasetini değiştirmek için baskı uygulamaları ve de Bercam çerçevesinde kendi sorumlulukları bağlamında etkili girişimlerde bulunmaları gerekiyor. Zira İran 40 yıllık Amerika yaptırımları tecrübesi ile kendi petrol ihracatı için gereken önlemleri almıştır. Böylece Washington'un İran Petrol ihracatını sıfırlama gibi boş hayali de suya düşecektir./