Mogherini'nin Bercam Anlaşmasını Önemle Desteklemesi
Amerika'nın 8 Mayıs 2018'de Bercam Nükleer Anlaşmasından çekilmesinin ardından, İran İslam Cumhuriyeti Avrupa Troykası ve Avrupa Birliğinden Amerika tarafından uygulanan yaptırımların etkisini azaltmak konusundaki taahhütlerini yerine getirmesini bekliyordu. Ancak Avrupalılar pratikte son bir yılda sembolik girişimler ve vaatlerde bulunmaktan başka işe yarayacak hiçbir girişimde bulunmadılar.
Bu mesele, İran'ın tepkisine yol açtı. İran İslam Cumhuriyeti Bercam Nükleer Anlaşmasından doğan taahhütlerinin bazılarını durdurarak Avrupa Birliği ve Troykasına verilen vaatleri yenine getirmeleri için ültimatomda bulunarak onlara 60 günlük bir süre tanıdı. Ancak Avrupalılar İran'ın bu ültimatomuna da olumsuz tepki gösterdiler.
Fakat aynı zamanda Bercam Nükleer Anlaşmasının Avrupalılar için arz ettiği önem, Avrupa Birliği dışişlerinin konu ile ilgili olağanüstü oturum düzenleyerek bu meseleyi ele almalarına sebep oldu. Bu doğrultuda Avrupa Birliği Dış Siyaset Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini 13 Mayıs Pazartesi günü söz konusu oturum başlamadan önce Avrupa ülkelerinin hala Bercam Nükleer Anlaşmasını desteklediklerini bildirdi.
Mogherini," Biz tüm araçlar ve siyasi irademizle Bercam Nükleer Anlaşmasını desteklemeye devam edeceğiz." Sözleri ile konuyu vurguladı.
Mogherini konuya açıklık getirerek, Brüksel'deki bu oturumda Bercam Nükleer Anlaşmasının uygulanması hakkında görüş teatisinde bulunulacağına da değindi. Avrupa Birliği Dış Siyaset Temsilcisi Mogherini konuşmasının bir başka bölümünde ise İran ile gerilimlerin körüklenme girişimlerine son verilmesini istedi.
Fakat AB'nin tüm bu sloganlarına rağmen, Amerika'nın Bercam Nükleer Anlaşmasından çekilmesinin ardından, anlaşmadan doğan sorumlulukları ve verdikleri vaatlerini yerine getirmek doğrultusunda bir başarı sergilemediler. İran'ın Avrupalıların tedbirleri sayesinde ve özellikle de INSTEX adlı özel mali sistemin oluşturulması konusunda ümit taşımasına rağmen ancak hala Avrupalı taraflar bu konuda oyalamaya siyasetini uygulayarak zaman kazanmaya çalışıyorlar.
Amerika'nın İran aleyhinde özellikle de nükleer meselede Avrupalıların kendine ayak uydurmasında başarısızlığına rağmen, Amerika dışişleri bakanı Mike Pompeo beklenmedik bir ziyaret çerçevesinde Brüksel'deki Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları oturumuna katıldı. Buna rağmen Federica Mogherini bu beklenmedik ziyareti soğuk bir şekilde karşıladı.
Amerika Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Moskova ziyaretini aniden erteleyerek Bercam Nükleer Anlaşmasının korunması meselesini de ele alacağı bildirilen Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları toplantısına katılmayı tercih etti.
Avrupa Birliği Dış Siyaset Temsilcisi Federica Mogherini, Amerika Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Brüksel ziyaretinden Pazartesi günü sabahın ilk saatlerinde haberdar olduğunu bildirdi. Federica Mogherini Avrupa Birliği ülkeleri dışişleri bakanları olağanüstü oturumunda İran ile yapılan Nükleer Anlaşmanın tam olarak uygulanma meselesinin ele alınacağına değinerek bu oturumun yoğun geçeceğinden dolayı Amerika Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile görüşme imkanına sahip olup olmayacağını bilmediğini söyledi.
Federica Mogherini bu bağlamda şöyle dedi:" Biz gün boyunca Amerika Dışişleri Bakanı ile görüşmeyi koordine edip edemeyeceğimiz fırsatına bakacağız."
Mogherini'nin bu tutumu kendisinin Amerikalı üst düzey yetkilisi ile görüşmek istemediğini ve gerçekte Trump hükümetinin Bercam Nükleer Anlaşmasına yönelik yıkıcı tutumuna bir eleştiri olduğunu göstermektedir.
Aslında Amerika, Bercam Nükleer Anlaşmasından illegal bir şekilde çekilerek, İran aleyhinde geniş çaplı yaptırımlar uygulamak sureti ile İran'ı bu uluslararası anlaşmadan çekilmeye zorlayarak, böylece bu önemli uluslararası anlaşmayı yok etmek peşindedir./