Mogherini’nin Bercam’ı koruma vurgusu

Avrupa Birliği ve Almanya, Fransa ve Britanya’dan oluşan Avrupa troykası, 4+1 üyeleri olarak her zaman Bercam nükleer anlaşmayı destekleyerek korunması ve gerçekleşmesinin, her ne kadar da bu konuda büyük sorunlar yaşasalar bile altını önemle çizmişlerdir.

 Bu bağlamda Avrupa Birliği Dış siyaset sorumlusu Federica Mogherini  29 Ağustos Perşembe günü Amerika'nın İran ile yeni anlaşma  için çalışmalarını eleştirerek, 2015 yılı nükleer anlaşmanın korunmasını istedi.
 Mogherini bu bağlamda yaptığı açıklamada, "Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tüm üyelerinin İran nükleer anlaşmasına saygı duymalarını istediklerini" söyledi. Mogrini’ye göre Bercam Anlaşması ikili veya hatta Uluslararası bir anlaşma sayılmıyor, zira Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi  kararnamesinin korunması gereken bir ekidir.
 Avrupa Birliği Dış siyaset sorumlusu aynı zamanda Brüksel’in Bercam’a saygı duyan herhangi tamamlayıcı projeyi olumlu karşıladığını zira her zaman bu anlaşmanın desteklenmesini istediğini belirtti.
İran ve Amerika arasında müzakere konusuna değinen Federica Mogherini," müzakerenin gerçekleşmesi için mevcut anlaşmanın korunması gerektiğini" söyledi.  Mogherini Ayrıca "her şeyden daha önemlisi mevcut olanı korumaktır,  özellikle de İran ile 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma"  ifadelerini sözlerine ekledi.
Mogherini’nin tutumu ve açıklamaları özellikle Amerikalı üst düzey yetkililerinin iran ile bu konuda yeni bir anlaşmanın imzalanması zaruretine sürekli vurgu yaptıkları, Washington’un İran'ın füze programının durdurulması ve bölgesel siyasetinin değiştirilmesine dair başka isteklerinin gündemde olduğu dönemde açıklanması büyük önem taşıyor.
Mogherini’ye göre mevcut anlaşma kendi hedefleri olan,  İran nükleer çalışmalarını denetleme ve bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliği garanti etmeye dayalı hedeflerinde başarılı olmuştur ve bu yüzden onu iptal etmeye veya değiştirmeye gerek yok.  Bu arada Avrupa Birliği Dış siyaset sorumlusu Avrupa troykası liderlerinin,  mevcut anlaşmada bazı değişiklikler yapılarak yeni maddeler eklenmesine  dair Bercam’ı tamamlayan projeleri de olumlu karşıladığını belirtti.
 Fakat buna karşı Amerika,  kendi hedeflediği çıkarlarını sağlayamadığı için Bercam’ı nefy ederek,  Washington ve Tahran  arasında yeni bir anlaşmanın zaruretini vurguluyor. Amerika başkanı Trump defalarca Bercam’ın en kötü anlaşma olduğunu söylemiştir. Amerika Dışişleri bakanı Mike Pompeo salı günü kendisine G7 zirvesi dikkate alınırsa acaba İran ve Amerika arasında yeni bir anlaşma ihtimaline dair soruya verdiği cevapta, "bu konunun ancak İran liderlerinin davranışlarının değişmesi durumunda gerçekleşeceğini"  söyledi.
İran da defalarca Amerika ile her türlü müzakerenin, Washingtonun tutumunu değiştirmesi, Bercam’a dönmesi ve halihazırda İran'a karşı maksimum baskı siyasetleri çerçevesinde uygulanan yaptırımların kalkmasına bağlı olduğunu vurguladı. Nitekim Dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif, Malezya'da muhabirlere yaptığı açıklamada, "Washington’un halihazırda İran'a karşı ekonomik terörism ile uğraştığını,  İran ile müzakere için önce 2015 yılı nükleer anlaşmaya saygı duyması ve onu gerçekleştirmeyi taahhüt etmesi gerektiğini"  söyledi.  Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani  de Trump’a kendisi ile görüşme ve müzakere isteğine karşı, "Amerika  yaptırımları kalkmadan Trump ile görüşmek için hiçbir programı olmayacağını"  söyledi.
Avrupa Birliği Dış siyaset sorumlusu Mogherini’nin son açıklamalarına göre eğer Avrupa Birliği ve Avrupa Troykası gerçekten Bercam nükleer Anlaşmasının hayatına devam etmesini istiyorlarsa bir an önce Amerika'nın İran'a karşı yaptırımlarını etkisizleştirmek için ciddi ve etkili girişimlerde bulunmaları gerekiyor,  örneğin İran ile özel mali mekanizması olan INSTEX'i  devreye sokmaları gerekiyor.  Fakat eğer yine de oyalama siyasetlerine devam ederlerse Tahran’dan Bercam anlaşmasına bağlı kalmasını beklememeleri gerekiyor;  tabii bu arada Avrupalılar Trump yönetiminin Bercam’a karşı sabotaj girişimlerine  karşı kesin ve birlik içinde tutum sergilemeleri gerekiyor./