Rusya’nın Amerika’dan İran yaptırımlarını kaldırmasını istemesi
Amerika mayıs 2018’de illegal bir şekilde Bercam nükleer anlaşmadan çekilmesi ardından İran’a karşı daha önce benzersiz ve geniş çaplı uyguladığı yaptırımlar, uluslararası çapta ve hatta Amerika’nın Avrupa’daki müttefiklerinin de eleştirilerine sebep oldu. Rusya ve Çin ise 4+1’in diğer üyeleri olarak Koronavirüs ile mücadele için bu yaptırımların kaldırılmasını istiyorlar.
Bu bağlamda Rusya dışişleri bakanlığı 16 mart pazartesi günü bir bildiri yayınlayarak Amerika’nın İran’a karşı insanlık dışı yaptırımları kaldırmasını istedi.
Moskova söz konusu bildiride Amerika’nın yaptırımlarına rağmen ve Koronavirüs’nın yayılması nedeni ile İran’a yardım etmekte azimli olduğunu vurguladı. Rusya dışişleri bakanlığının bildirisinde “Amerika’nın, Koronavirüs’ün yayılması nedeni ile zor şartlarda olan İran’a uyguladığı insanlık dışı yaptırımları, Rusya’nın yoğun endişesi ve esef duymasına sebep olmuştur” denildi.
Rusya dışişleri bakanlığı ayrıca Washington’dan İran’a yaptırımları kaldırmasını isterken, Amerika’nın Tahran’a insanlık dışı yaptırımlar uygulayarak kasten İran’ın Koronavirüs ile mücadele çalışmalarına sabotaj uyguladığını belirtti.
Moskova’nın Amerika’nın İran’a karşı insanlık dışı yaptırımlarına devam etmesine muhalefeti, özellikle dünya çapında Kovid 19 hastalığının yayılması ve bu hastalıkla ciddi mücadele gerektiği için gerçekleşiyor.
Amerika başkanı Donald Trump ve hükümetinin yetkilileri son günlerde görünüşte İran’a Koronavirüs ile mücadelede yardımcı olmak istediklerini defalarca söylediler. Amerika hatta hayret verici bir iddiada İran’a Koronavirüs ile mücadelede insani yardımların yapılması ve ilaç vb. malzemelerin ihracatı için hiçbir kısıtlamanın olmadığını ifade etti.
Fakat Trump yönetiminin çalışmaları bu iddiayı sorgular niteliktedir. Aslında Amerika pratikte, İran’ın Koronavirüs ile mücadele için satın aldığı tıbbi malzemelerin aktarılmasını sabotaj ediyor. Bu bağlamda İran ile ticarete kalkışan veya ticareti kolaylaştıran her türlü finans grubu, firma veya bankanın cezalandırılacağını belirterek pratikte İran’a tıbbi malzemeler ve ilaçlarını ulaşmasını engelliyor.
İran dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif ise son günlerde BM genel sekreteri Antonio Guterres’e mektubunda bu konuya işaretle şöyle yazdı:
İran sağlık sisteminin Koronavirüs ile mücadeledeki bilimsel birikimi ve sorumluluğuna rağmen Amerika’nın ticaret yasalarına yaptırım kararı ile birlikte insani yardımlar, ilaç ve tıbbi teçhizatların satışını engelleme ön şartları, İran’da Kovid 19 hastalığı ile mücadelede ciddi engeller oluşturuyor.
Amerika’nın İran’a uyguladığı yaptırımları Koronavirüs’ün yayılmasına rağmen devam etmesi 4+1’in bir diğer üyesi yani Çin’in de tepkisine sebep olmuştur. Çin dışişleri bakanlığı sözcüsü Geng Şang 16 mart Pazartesi günü resmi twitter sayfasından İran’da Koronavirüs’ün yayılması ile mücadelede Tahran’a uyguladığı yaptırımları kaldırmasın istedi. Şang “Amerika yaptırımların devam etmesi insanlık dışı olduğunu ve BM ile diğer uluslararası kurumların İran’a yardımlarını etkilediğini” yazdı.
Tüm bu taleplere rağmen Trump yönetimi İran halkına karşı ekonomik terörizmin yanında bir de “tıbbi terörizm” uygulayarak insanlığa karşı cinayet işliyor. Mevcut şartlarda dünya toplumu, kurum ve kuruluşlar, insan hakları teşkilatlardan Amerika’nın İran halkına karşı izlediği insanlık dışı siyasetlerini değiştirmesi için tepki göstererek kınamaları, Washington’un izlediği siyasetleri değiştirmesi için Amerika’ya baskı uygulamaları bekleniyor. /
