ABD ve AB’nin balayı çıkmazında Bercam’ın ihya edilmesi
İslami İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif Amerikalı mevkidaşı Antony Blinken’e hitaben yaptığı açıklamada, İran’da Bercam adı ile anılan KOEP nükleer anlaşmasında suçlu ve mağdurun yeri değişmemesine vurgu yaptı.
Perşembe günü twitter hesabında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Bercam nükleer anlaşması ile ilgili son açıklamasına gösterdiği tepkide, bu anlaşmanın ihya edilmesi için yapılması gereken işler, yığınla yapılan tahrifatı ve anlaşmada suçlu ile mağdurun yerine değiştirmeye çalışmak için sarf edilen çabaları düzeltmek olduğunu belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçen gün Bercam nükleer anlaşmasına taraf olan üç Avrupa ülkesinin Dışişleri Bakanları ile görüştükten sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, anlaşmanın ihya edilmesi için şimdi top İran sahasında olduğunu ileri sürerek şöyle dedi:
Amerika Bercam nükleer anlaşmasının geleceği konusunda Avrupa ile hemfikirdir, fakat İran bizimle teamülde bulunmama yolunu seçmiştir.
Aslında üç Avrupa ülkesi ve Joe Biden yönetiminin Dışişleri Bakanı Blinken’in tutumu, iki taraf Amerika’nın eski Başkanı Donald Trump’ın bu anlaşmaya yönelik yanlış tutumu ile eşgüdümlü hareket ettiklerini gösteriyor. Oysa bundan önce üç Avrupa ülkesi en azından Donald Trump’ın tutumundan biraz mesafeli duruyor ve sözlü açıklamalarında Amerika yönetiminin kayıtsız şartsız Bercam nükleer anlaşmasına geri dönmesi gerektiğini söylüyordu.
Ancak şimdi Amerika ve üç Avrupa ülkesinin ortak tutumu bir kez daha Avrupa liderleri Amerika’dan bağımsız hareket edemediğini ve kendi kararını kendisi vermesi yönünde hiç bir iradesi olmadığını ve hatta küresel diplomasinin başarısı olan sonuca bağlı olmadığını ve ABD’ye rağmen Bercam nükleer anlaşmasını ihya etmekten aciz olduğunu gösteriyor.
Gerçekte anlaşmanın Avrupalı taraflarının acizliği ve sahtekarlığı, bu anlaşmada İran İslam Cumhuriyeti tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini bildiği halde Amerika ile eşgüdümlü hareket etmeyi tercih etmesi ve Donald Trump ve Mike Pompeo tarzında suçlu ile mağdur tarafların yerini değiştirmeye kalkışması ile açıkça anlaşılıyor.
Bu bağlamda Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade Perşembe günü imalı tweetinde Biden yönetimi ile Avrupa’nın balayına işaretle şöyle yazdı: Galiba Pompeo tarzı diplomasi devam ediyor.
Sözcü Hatipzade mesajının davamında Avrupalı taraflara biraz cesaretli davranmalarını tavsiye etti.
Avrupalı tarafların Bercam nükleer anlaşmasını ihya etme konusunda Biden yönetiminden yana çark etmesi, Amerikalı devlet adamlarının yasaları ihlal etmeleri ve sözünden caymaları ve zorbalık yapmaları Donald Trump yönetimi ile başlamadığı ve ondan sonra da son bulmayacağı halde gündeme geliyor. Oysa Donald Trump dönemi Avrupa için bir ibret konusu olmalıdır; zira Biden yönetiminin diplomasi edebiyatının değişmesi Amerika’nın zorbalığı ve sözünden caymasının son bulduğu anlamına gelmediği açıkça ortadadır.
Bu şartlarda Bercam nükleer anlaşmasının ihya edilmesi Amerika ve Avrupa’nın tutumunu değiştirmesi ile doğrudan bağlantılı olduğu ve yeni meseleleri ortaya atmak ve zorbalık yapmak şartları onların lehine değiştirmeyeceği ve İran İslam Cumhuriyeti anlaşmaya yönelik sabit tutumundan asla taviz vermeyeceği de kesindir.
Gerçekte İran İslam Cumhuriyeti Amerika’nın dayattığı iktisadi savaş ve zorbalıklarına rağmen Bercam nükleer anlaşmasının ihya edilmesi için gayet sabırlı davranıyor ve bugün top Amerika ve Avrupa’nın sahasındadır. Anlaşmanın ihya edilmesini tek yolu ise Amerika ve Avrupa’nın Donald Trump tarzı diplomasiyi bir kenara bırakmaları ve Bercam anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmekten ibarettir. Kuşkusuz Trump yönetimi gibi başka konuları bu meseleye karıştırmak hiç bir sonucu olmayacaktır.