Afganistan’ın, İran’dan akaryakıt ihracatının uzatılmasını olumlu karşılaması
Afganistan sanayi ve ticaret bakanlığı, İran’ın bu ülkeye akaryakıt ihracatını uzatma kararını olumlu karşıladı.
Taliban yönetimi sanayi ve ticaret bakanlığı yayınladığı bildiride, İran’ın bu ülkeye akaryakıt ihracatını uzatma kararını memnuniyetle karşılarken, İran topraklarından Afganistan’a akaryakıt ihracatının 4 ay daha uzatıldığını duyurdu.
Taliban yönetimi ticaret bakanlığı şöyle dedi: Bu bakanlık, ithalat yollarının açılması ve bu ülkede yakıt ve temel malzeme sıkıntısının önlenmesi için gerekli tüm araçları kullanmaya çalışıyor.
Son aylarda benzin ve mazot gibi akaryakıt maddelerin fiyatı Afganistan’da eşi görüşmemiş bir şekilde arttı. Geçen günlerde de Taliban yetkilileri Rusya’dan Afganistan’ın kuzeyinde Hirtan sınır bölgesine ilk yakıt yükünün ulaştığını duyurdu.
Taliban’ın Ağustos 2021’de Afganistan’da tekrar yönetimi ele alması ve batılı ülkelerine karşı Kabil yönetimine baskı siyasetlerinin yeni turunun başlaması ile Afganistan ekonomisi büyük bir sorunla karşı karşıya kalmıştır. Amerika, Taliban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinin ilk günlerinde bu ülkenin yurt dışındaki mal varlıklarından yaklaşık 10 milyar dolar parayı bloke etti.
Tabi dünya toplumunun Taliban yönetimini resmiyete tanımak istememesi ve de Afganistan’a uluslararası yardımların önemli oranda azalması ise bu ülkede ekonominin dağılma belirtilerinin görünmesine sebep oldu.
Uluslararası kriz grubun son raporunda şöyle yazılıyor:
Uluslararası toplumun, Taliban'ın Afganistan'a hakimiyetinin ardından yardımları kesme ve hükümet varlıklarını dondurma eylemi, ülkede hükümeti, çöküşün eşiğine getirdi. Memur maaşları ödenmiyor, temel hizmetler verilmiyor, finans sektörü felç oluyor ve serbest ekonomi çöküyor.
Bir yandan görülmemiş seviyedeki enflasyon ve diğer yandan ulusal para birimin yoğun şekilde değer kaybetmesi, ülkede durumun vahim olmasına sebep olmuştur, öyle ki bazı uluslararası kurum ve insani teşkilatlar bu ülkede milyonların açlığı ve ülkede kıtlığın yaşanma ihtimali ve riskinden söz ederek uyarıda bulunuyorlar.
Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik Kalkınma Programı Direktörü Kani Wignaraja’ya کانی ویگناراجا göre, “Taliban Ağustos 2021'de iktidara gelmeden önce, Afganistan ekonomisi 20 milyar dolarlık gayri safi yurt içi hasıla ile zaten çok küçüktü, ancak bir yıl içinde neredeyse 5 milyar dolar kaybetti.”
Fakat Amerika ve Avrupa'nın, iddialarının aksine Afganistan'ın varlıklarını bloke etme ve uluslararası yardımları azaltma politikası, bu ülke halkına en fazla zararı verdi.
Fakat Böyle bir durumda İran İslam Cumhuriyeti Afganistan halkının yaşadığı zorluklar ve gelen kış aylarını dikkate alarak, tıpkı bundan önce geçen on yıllarda izlediği politikayı sürdürerek, son bir yılda da Afganistan halkına destek ve yardımlarını sürdürerek yoğunlaştırdı. Nitekim Taliban’ın bu ülkede tekrar iktidar olmasından beri şimdiye kadar bu ülkenin farklı illerine onlarca gıda, ilaç ve sağlık yardım sevkıyatı gönderdi.
Bu bağlamda, Afganistan halkı ve ekonomisine yardım bağlamında bu ülkeye yakıt ihracatı da Tahran’ın gündemindeki yerini korurken İran İslam Cumhuriyeti Avrupa ve Amerika’nın Afganistan halkına yönelik hasmane siyasetlerine rağmen onların yakıt ihtiyacını temin etmeye çalışıyor.
Batılıların Afganistan'a insani yardımı siyasi meselelerle bağladığı bir durumda, İran'ın soğuk mevsimde Afganistan'a yakıt tedarikini dört ay uzatma planı, Taliban hükümeti ve Afganistan halkı için güven verici bir nokta olabilir. /