İran güney sularının sonsuza dek “Fars Körfezi” olması

Son haftalarda ve Irak’ta körfez kupası futbol maçlarının düzenlenmesi ile eşzamanlı olarak Iraklı bazı siyasiler tarafından İran’ın güneyindeki sulara sahte “Arap Körfezi” adı kullanıldı. Bu ülkede “Arap Körfezi” hatıra pulları basıldı. Söz konusu karşılaşmalar genelde “el-Haliç” adı ile düzenlenirdi fakat bu kez “el-Haliç el-Arabi” kupası adı ile gerçekleşti.

Bu arada FIFA başkanı Gianni Infantino da bu sahte ismi instagram sayfasında kullandı, onun paylaşımı İran İslam Cumhuriyeti dışişleri bakanlığı ve İran futbol federasyonunun şikayetine sebep oldu.
Tanınmış Iraklı muhabir ve şair “Ahmet Abdulsade” bu hareketi eleştirerek Twitter sayfasında şöyle yazdı: İran, Umman Körfezi kıyısında bulunuyor fakat İranlılar ona İran Körfezi demiyorlar, Hindistan Arap Denizi kıyısında bulunuyor fakat oraya Hint Denizi demiyor, Endonezya Hint okyanusu kıyındadır fakat oraya Endonezya okyanusu demiyor. Neden? Zira tüm bu isimler BM’de kaydedilmiştir. “Fars Körfezi” adı da BM’de kaydedilmiş ve hiçbir hükümet Fars Körfezi adını değiştirip sahte isim kullanamaz.
İran’ın güneyindeki sulara Fars Körfezi adının verilmesinin tarihi süreci, İran’ın birkaç bin yıllık tarihi boyunca bu suların her zaman Fars Körfezi olarak anıldığını gösteriyor. Aslında bu suların adının değişmesi tartışmaları 1950’li yıllara ve dönemin milliyetçi Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdunnasır’ın Arap nasyonalizmi yayma çabalarına dayanıyor. Cemal Abdunnasır Arap nasyonalizmin lideri olarak 1951’de bir konuşmasında Fars Körfezi’ni Arap Körfezi olarak dedi. Birkaç yıl sonra Abdunnasır’ın ardından Bahreyn hükümdarının İngiliz danışmanı Sir Charles Belgrave ilk batılı siyasi olarak 1955 yılında “Bahreyn Sesi” dergisinde Arap Körfezi adını önererek İran’a karşı Arap kanadını güçlendirmeye çalıştı.
Fakat bizzat Arap tarihçilerin itirafına göre hatta İran ve Yunanistan arasındaki savaşlar döneminde ve özellikle Makedonyalı İskender döneminde bile burası Fars Körfezi olarak bilinir ve İran ile bizzat İngiltere’nin de aralarında olan Avrupalı ülkeler ile imzalanan tüm anlaşmalarda bölge suları, Fars Körfezi olarak tanınmıştır. Yunanlar ve tarihçileri kendi tarihi kitaplarında Fars Körfezi anlamında olan “ Sinus Persicus”  kullanıyorlar ve bu adın tekrarlanması, daha sonraki asırlarda Avrupalıların da buraya Fars Körfezi demelerine sebep olmuştur.
Miladi 60’li yıllarında başlarına kadar Fars Körfezi ismi ile hiçbir tartışma söz konusu değildi ve Avrupa, Asya ve Amerikalı tüm kaynaklarda ve haritalarda tüm bu ülkeler Fars Körfezi adını kullandılar. Coğrafi isimlerle ilgili BM çalışma grubu da gerekli yasal işlemler ve prosedürlerin ardından Fars Körfezi adını İran için kaydetti ve böylece Fars Körfezi BM coğrafi isimler çalışma grubunda onaylandı.
Coğrafi İsimler Çalışma Grubu'nun 4 Nisan 2006'daki 23. oturumunda, 61. raporunu Fars Körfezi adının tarihi, coğrafi ve yasal geçerliliğine ayırdı. Grubun raporunda şöyle yazıldı: Asırlar boyunca, çoğu zamanı Pers İmparatorluğu döneminde olan en az 2500 yıllık sürede, hiçbir zaman Ortadoğu’da bir isim konusunda tarihçiler ve yazarlar arasında böyle bir görüş birliği olmamıştır.”
Aslında Fars Körfezi ismini değiştirme çabaları, İran’ın bölgedeki siyasi, kültürel ve sosyal hakimiyetini azaltma doğrultusunda gerçekleşiyor. Bu engin sulara Arap mahiyetini dayatma çabaları, sadece siyasi ve etnik hedefler çerçevesinde açıklanabilir. Zira Fars Körfezi adını onaylayan bunca belge ve haritaya karşı bir tek belge bile bu iddiayı doğrular niteliğinde değildir.
Fars Körfezi’nin güneyinde birkaç 10 yıl içinde adı bile haritalarda olmayan yeni kurulan ülkelerin batı ülkeleri ile dayanışması ve petrol gelirlerinin akması ile bu ülkelerdeki hakimler ve şeyhlerin bin yıllara dayanan tarihi gerçekleri değiştirebilecek güçte oldukları kuruntusuna kapılmalarına sebep olmuştur.
Bu arada batı ve özellikle Amerika’nın Fars Körfezi güney kıyı ülkelerini kışkırtması da etkisiz değildir. İran İslam Cumhuriyeti her zaman Fars Körfezi için sahte isimlerin kullanılmasına muhalefetini ilan ederek itirazlarını uluslararası araçlarla açıklamış ve her zaman “Fars Körfezi” isminin kullanılmasını istemiştir./