Taliban'ın İran'ın su haklarına saygı gösterme taahhüdüne yeniden vurgu yapması

Taliban'ın geçici hükümetinin sözcü yardımcısı, İran'ın Hirmand nehrindeki su haklarının gerçekleştirilmesini, grubun önceliklerinden biri olarak nitelendirmesine rağmen Taliban yetkililerinin son iki yılda konuyla ilgili verdiği sözleri yerine getirilmedi.

1351 anlaşması çerçevesinde Afganistan'ın İran'ın Hirmand Nehri'nden su alma hakkına dair bir taahhüdü vardır, ancak son yıllarda iç ve dış baskı ve provokasyonların etkisiyle Afgan hükümetleri Himmand Nehri'nden İran'ın su haklarına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemiştir.
Bu nedenle İran dışişleri bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Afganistan'daki geçici Taliban hükümetinin bu anlaşmanın hükümlerine uyma taahhüdünü bir kez daha vurguladı ve Afganistan'ın geçici yönetiminin, Afganistan'ın önceki makamlarından farklı olarak İran'ın su hakkı konusuna vurgu yaptıklarını söyledi.
Taliban'ın bu konuyu ihmal etmesi, sadece İran'ın doğu bölgelerindeki yaşam koşullarını yok etmekle kalmayacak, üstelik bunun etki ve sonuçları Afganistan'ı da etkileyecektir. Afganistan konularında uzman olan "Abolzal Zohrevand" bu konuda şunları söylüyor: "Afgan hükümeti, İran'ın Hirmand Nehri'nden su haklarının çevresel sonuçlarına dikkat etmelidir.
Bunlara ilaveten İran İslam Cumhuriyeti, iyi komşuluk, İslami adalet ve kardeşliği çerçevesinde yaklaşık 6 milyon Afgan uyruklu göçmeni ağırlamıştır. Bu göçmenlerin beklentisi, Taliban'ın günlük içme suyu olarak İran'ın suyunun hakkını vermesidir."
İran İslam Cumhuriyeti, Afganistan'daki yönetiminin her döneminde bu ülke halkının yanında olmuş ve bu konuda hiçbir yardımdan kaçınmamış ve Afganistan halkının yanında olmaya devam edecektir. Ancak Afganistan hükümeti, İran'ın İslami ve insani eylemine aldırış etmediğini bazen kararlarında göstermiş, bazen de iç ve dış baskılarla İran'ın su hakkının korumasına engel olmaya çalışmıştır.
Bu arada İran İslam Cumhuriyeti, Taliban yetkililerinin bu konudaki taahhüt ve vaatlerini halen dikkate almakta ve Taliban'ın bu konudaki taahhütlerini göz ardı etmemesi gerektiğine inanmaktadır. 
Siyasi konularda uzman olan "Molevi Mofleh" bu konuda şunları söylüyor: "İran İslam Cumhuriyeti, son 40 yıldır her durumda Afganistan halkının yanında oldu ve şimdi Taliban'a yardım etmek için bu ülkede barış ve güvenliği tesis edilmesi yönünde destek veriyor.
Dolayısıyla Afganistan'ın önceki yöneticileri gibi hareket etmek ve uygulamada göz ardı edilen taahhütlerde bulunmak, Taliban'a yakışmıyor." 
Her halükarda, Taliban sözcüsü "Bilal Karimi"nin, İran'ın suyuna riayet edilmesi konusundaki ümidi artırmasına rağmen, Taliban geçici hükümetinin Hirmand'ın suyuna ilişkin 1351 tarihli antlaşmaya bağlı olduğu için yaptığı açıklamalardan daha önemlisi, onları uygulamada gerçekleştirmektir. Çünkü Taliban'ın bu konuda taahhütte bulunmamasını, bu anlaşmanın uygulanmasında Hirmand'daki kuraklık ve akabinde suların tükenmesi gibi bazı sorunların ortaya çıkmasına bağlamak, bu konuda sadece bir bahanedir ve bu da hatta Afganistan halkı tarafından da kabul görülmüyor. 
Daha önce bir Taliban yetkilisi olan Zabihullah Mücahid, Afganistan ile İran arasındaki su hakları sorununu çözülmüş olarak nitelendirdi. Taliban Sözcü Yardımcısı "En'amullah Samangani" de Afganistan'ın su hakları konusunda İran İslam Cumhuriyeti ile yaptığı tüm taahhütlere bağlı kaldığını söyledi.
Bu da, Taliban'ın İran'ın su hakkını kabul ettiğini gösteriyor, ancak önemli olan Afganistan'da sorumlu bir yetkili olarak ve iyi komşuluğa saygı duyan Taliban'ın vaatlerini ve yükümlülüklerini adalet doğrultusunda yerine getirmesi ve sadece ilgi çekmek için açıklama yapmamasıdır./