Emir Abdullahiyan'ın bölgesel turu; işbirliğinin yeni dönemi
İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Katar, Umman, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan 4 bölgesel ülkeye seyahat etti.
Emir Abdullahiyan'ın seyahatleri, İran İslam Cumhuriyeti ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerde yaratılan açılımlarla paralellik gösteriyor. Suudi Arabistan ile İran arasında son dönemde ikili ilişkilerin yeniden tesis edilmesine yönelik yapılan anlaşmanın ardından, bölge ülkeleri arasında Tahran ile ilişkileri genişletme yönünde bir akım başladı ve bu bölgesel geziler de aynı yönde ilerliyor.
Bu bağlamda, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Doha'ya yaptığı ziyaretin ardından bir tweet'te şunları yazdı: "Komşularla ilişkilerin çok yönlü gelişimini sürdürmek, hükümetin dengeli dış politika doktrininin temel eksenlerinden biridir. İran'ın komşuları önemli ekonomik, ticari ve siyasi kapasiteden yararlanıyor."
Emir Abdullahiyan, Birleşik Arap Emirlikleri'nde yaptığı açıklamada, "İran İslam Cumhuriyeti'nin Fars Körfezi'nin güney sınırındaki ülkelerle işbirliğinde yeni bir aşamaya girildi" dedi.
Diğer bir husus ise Emir Abdullahiyan'ın 4 Arap ülkesine yaptığı ziyaretleri, İran ile bu ülkeler arasındaki ikili ilişkileri geliştirmek amacıyla yapılmasıdır. Emir Abdullahiyan, bu bölgesel ziyaretlerde mevkidaşları ile görüşmenin yanısıra, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al-i Sani, Kuveyt Başbakanı Ahmed Nawaf Al-Ahmad Al-Sabah ve BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed ile de bir araya gelerek görüş alışverişinde bulundu. Emir Abdullahiyan'ın ifadesi ile yapılan görüşmelerde İran ve söz konusu ülkelerin yetkililerine ikili konular ciddi şekilde gündeme alındı.
Bir diğer nokta ise Katar ve Umman ziyaretlerinde, İran Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi'nin bu iki ülkenin üst düzey yetkilileri ile varılan anlaşmaların takip edilmelidir. Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi, geçen yıl Umman Sultanı Heysem bin Tarik tarafından karşılık verilen Umman'ı ziyaret etti. Reisi Şubat 2022'de Katar'a gitti ve Katar Emiri Şeyh Tamim de Mayıs 2023'te Tahran'a geldi. Fakat bu ziyaretler, bu ülkeler için somut sonuçlara yol açacak taraflar için yapıcı bir dönem olacaktır.
Bu bağlamda Hüseyin Emir Abdullahiyan, Cumhurbaşkanı'nın Umman ve Katar'ın üst düzey yetkilileriyle yaptığı anlaşmaların takibinin ilk 2 ülke gezisinin gündeminde olduğuna da dikkat çekti ve engellerin kaldırılması, ekonomik, ticari, turizm, bilimsel ve teknolojik işbirliklerinin kolaylaştırılması konularında görüştüklerini ve görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi.
Emir Abdullahiyan'ın seyahatlerinin bir diğer gündemi de Katar, Umman, Kuveyt ve BAE olmak üzere dört ülkede yaşayan İranlılarla ilgili konuların takibiydi. İranlılar Kuveyt ve BAE'de diğer iki ülkeden daha fazla sorun yaşıyor. Dışişleri bakanı bu bağlamda yaptığı açıklamada şöyle konuştu: "Bu bağlamda, Kuveyt ve BAE gibi ülkelerde İranlıların faaliyeti ve varlığıyla ilgili bazı sorunlar var, bu sorunların konsolosluk komisyonunun oluşturulması yoluyla hızla çözülmesi konusunda anlaştık. İranlıların kapasitesini de iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik işbirliğini geliştirme yönünde kullanabiliriz."
Bir diğer nokta da, İran'ın Batı ile müzakerelerine ilişkin konuların Emir Abdullahiyan'ın, 4 Arap ülkesine yaptığı gezide önemli eksenler arasında yer almasıdır. Katar ve Umman, İran ile Batı arasındaki müzakerelerin sonucu için birçok kez arabuluculuk yapan iki ülke.
Dışişleri Siyasi Bakan Yardımcısı ve İran'ın başmüzakerecisi Ali Bageri Keni ile Avrupa Birliği Dış Politika Sorumlusu Yardımcısı ve BERCAM'ın yeniden canlandırılması için müzakerelerin koordinatörü Enrique Mora arasında Katar'ın Doha'daki görüşmelere ilişkin son haberlerin duyulması ile Emir Abdullahiyan'ın özellikle Katar ve Umman'a yaptığı gezide Batı ile anlaşma da tarafların gündeminde yer almış görünüyor./