Yak-130 eğitim uçağı İran'a teslim edildi

İran İslam Cumhuriyeti Ordusu Halkla İlişkiler Dairesi Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Hava Kuvvetlerinin eğitim ve savaş kabiliyetini geliştirmek amacıyla bir kaç Yak-130 geliştirilmiş eğitim uçağının ülkeye girdiğini ve İsfahan'daki Şehit Babai Hava Üssü'ne katıldığını duyurdu. Yak-130 uçağının İran İslam Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'nin envanterine eklenmesi, İran'ın Rusya ile yaptığı silah sözleşmeleri doğrultusundadır.

Bu modern uçakların, İran ile Rusya arasındaki askeri ve silah anlaşmalarına göre teslim edilmesi, İran'ın savunma ve askeri gücünü geliştirmek için mevcut en ileri teknolojileri ve askeri teçhizatı kullanma konusundaki kararlılığını göstermektedir. 
Geçtiğimiz günlerde Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Ryabkov, Tahran-Moskova ilişkileri hakkında, ''Düşmanlarımızın askeri-teknik işbirliğini siyasileştirme çabaları sürüyor. Ancak bu Tahran'la ortak çalışmalarımızı etkilemiyor. Herhangi bir değişiklik yok, İran'la işbirliği devam edecek.'' demişti.
Yak 130 uçağı, eğitim uçuşları ve yakın hava desteği gibi muharebe görevlerini icra edebilme kabiliyetiyle İran Hava Kuvvetleri'nde etkin rol oynayabilecek. Temel olarak bu uçak, Su-35 gibi Flanker ailesinin pilotlarını eğitmek için kullanılıyor. Yak 130'un varlığı, İranlı pilotların eğitiminin yerelleştirilmesinde önemli rol oynuyor.
Yak 130'un varlığı, modern askeri teçhizatı tanıma ve yeni askeri uçakların bakımında deneyim kazanma konusunda önemli bir adımdır. Aynı zamanda bu modern uçağın kullanılması, Hava Kuvvetlerinin operasyonel kapasitesinin yeniden yapılandırılması ve geliştirilmesi yönünde etkili bir adım olarak değerlendiriliyor.
Aslında Yak-130 eğitim uçakları, İran İslam Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'nin Su-35 gibi yeni nesil savaş uçaklarını uçuracak pilotları eğitmek için kullanılıyor. Genel eğitim ve savaş yeteneklerine ek olarak, bu eğitim savaş uçağı 4++ nesil ve 5. nesil dahil olmak üzere çeşitli savaş uçak uçaklarının eğitim özelliklerini simüle etme yeteneğine de sahiptir. 

Yak-130, eğitim görevlerinin yanı sıra yakın yer desteği (CAS) savaş uçağı olarak da görev yapabilen, alüminyum ve kompozit gövdeye sahip, iki koltuklu bir uçaktır. Bu uçak 3 tona kadar mühimmat taşıma kapasitesine sahip olup, bu amaçla gövde altında, kanatlarda ve kanat uçlarında 10 adet silah taşıma yeri bulunmaktadır. Yak 130'un dahili 30 mm'lik topu yoktur ancak kanadının altında harici bir 23 mm'lik top kasası taşıyabilir.
Yak-130, 250 ve 500 kg'lık bombalar, 80, 122 ve 330 mm'lik roketler, Kab 500 güdümlü bombalar, Kh 29 güdümlü füzeler ve hava muharebesi için iki adet R73 termal füzesi dahil olmak üzere çeşitli konvansiyonel ve güdümlü silahlar taşıyabilmektedir. Yak-130 uçağının burnunda, 8 hedefi ve aynı anda iki hedefi 60 km tespit menziliyle yakalayabilen bir OSA radarı bulunmaktadır. Bu radar aynı zamanda bu uçağa deniz hedefleriyle çatışma yeteneği de kazandırıyor.
Yak-130’un operasyonel menzili, silah tipine ve harici yakıt tanklarının kurulumuna bağlı olarak 600 ila 800 km arasındadır. Bu uçağın iç tanklardaki taşıma kapasitesi 1700 kg’dır, ancak dış tankların takılmasıyla 2600 kg'a ulaşabilir.
İki adet AI-222-25 turbofan motoruyla donatılan Yak-130 eğitim uçağı 49 kilonewton itiş gücüne sahiptir. Uçağa AL-222-28 motorları monte edilmesi halinde itiş gücü 53 kilonewton'a çıkarılabilir. Çift motoruyla 1200 metre yüksekliğe ulaşabilen Yak-130 uçağı maksimum 1050 km/saat hız ve 800 km/saat seyir hızıyla uçabilme kabiliyetine sahiptir.
Bu motorun birçok parçasını üreten Rusya, 2017 yılından bu yana SM 100 adı verilen yükseltilmiş yerli versiyonunu geliştiriyor. İran'a teslim edilen jetlerin hangi motoru kullandığı önemli değil ve Rusya her iki modelin de parçalarını destekleme kabiliyetine sahip./