Nisan 08, 2024 16:50 Europe/Istanbul
  • Türkiye’nin İran'la gaz sözleşmesini uzatmak istemesi

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükümetinin yetkilileri, Türkiye ile İran arasındaki gaz sözleşmesinin uzatılması için ekstra çaba sarf etmekte.

  İran ve Türkiye'nin üst düzey yetkililerinin Tahran'da yaptığı son toplantıda, iki taraf, İran ve Türkiye cumhurbaşkanlarının Ankara'da yaptıkları son toplantıda gündeme getirilen önceki karşılıklı anlaşmaların genişletilmesinin uygulanması konusunu ele aldı. Bu bağlamda İran Petrol Bakanı Cevad Oci, Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Tahran'da yaptığı görüşmede, iki ülke cumhurbaşkanlarının son olarak Ankara'daki görüşmede yapıcı müzakereler ve anlaşmalar yaptıklarını ifade ederek, ikili ilişkilerin her geçen gün geliştiğini,  bu işbirliğinin açık örneklerinden biri de enerji alanında yaşandığını kaydetti.
İran petrol bakanı, İran'ın Türkiye ile petrol endüstrisinin büyük ve küçük sektörlerinde ilişkileri geliştirmeye yüzde 100 hazır olduğunu belirterek, Türk hükümetinin İran'a başta gaz olmak üzere enerji sektöründe yatırım yapmaya hazır olduğunu açıkladığını belirtti. İran, 40 trilyon metreküpe yakın kanıtlanmış doğal gaz kaynağına sahip olması nedeni ile, bu doğal ürüne ihtiyaç duyan ülkelerin uzun vadeli ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Aslında İran, mevcut gaz kaynaklarıyla Avrupa Birliği ve Batı Asya'daki tüketim pazarlarının ihtiyaçlarını uzun vadede karşılayabilecek güce sahiptir.
Türkiye aynı zamanda İran doğalgazının en eski müşterilerinden biri olarak kabul ediliyor. Türkiye'nin doğal enerjiye artan ihtiyacı, Ankara hükümet yetkililerini Türkiye'nin uzun vadeli ihtiyaçlarını karşılamak için çok çalışmaya yöneltmiştir. Bu nedenle, İran gazının Türkiye'ye ihracatına ilişkin 25 yıllık sözleşmenin 2026 yılında sona ereceğini göz önünde bulunduran Ankara, şimdiden İran'ın Türkiye'ye gaz ihracatını uzun vadede genişletmenin yollarını arıyor. Doğalgaz ticareti alanında daha önce yapılmış olan 25 yıllık sözleşmenin değişikliklerle yenilenmesi veya yeni bir sözleşme imzalanması bu çerçevede yer alıyor.
Bu bağlamda İran'ın eski Ankara büyükelçisi ve ekonomi uzmanı "Firuz Devletabadi" şöyle diyor: "Türkler de sözleşmenin devamı ile ilgilendiğinden, Ankara ile gaz sözleşmesini sürdürmemiz gerekiyor". Mevcut durumda Tahran ve Ankara, İran'ın Türkiye'ye gaz ihracatını artırırken, iki komşu ülke arasında yeni bir gaz ihracat boru hattının inşasını gerçekleştirmeye çalışıyor. Ekonomik Diplomasiden sorumlu İran Dışişleri Bakan Yardımcısı "Mehdi Safari", geçtiğimiz yaz Türkiye Dışişleri Bakan Yardımcısı "Ahmet Yıldız" ile yaptığı görüşmede, İran ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin 30 milyar dolara çıkarılmasına vurgu yapmıştı.
İranlı ve Türk yetkililer geçtiğimiz yıl karşılıklı ticaretin artırılması konusunda yapıcı görüşmelerde bulunmuş, petrol, gaz ve petrokimya alanlarındaki karşılıklı işbirliğinin iki komşu Müslüman ülke arasındaki karşılıklı ticarete olumlu sonuçlar getireceğine şüphe yoktur. Aynı zamanda Türkiye'nin İran'ın petrol ve gaz endüstrilerine yatırım yapması halinde Tahran ile Ankara arasındaki karşılıklı ticaretin değerinin artırılması açısından daha büyük bir hedefe ulaşılmış olacaktır. Ayrıca Türkiye'nin büyük yatırımlarıyla Batı Asya ve Güney Kafkasya ülkelerinin sınırları, yabancılara ihtiyaç duymadan daha güvenli ve istikrarlı hale gelecektir.
 Son dönemde yapılan anlaşmalar ve İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın bu yıl Şubat ayında Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında yapılan anlaşmalar dikkate alındığında, bu anlaşmaların hayata geçirilmesinin İran ve Türkiye'yi Müslüman ülkeler arasındaki işbirliğinin dünyada önemli bir örneği haline getireceğine şüphe yoktur. Tahran ve Ankara'nın ikili işbirliğinin yanı sıra ekonomik ve ticari alanlarda, ulaşım ve iletişim, siyasi ve kültürel konularda da yapıcı işbirliklerine giriştiklerini ve şimdi de Tahran ve Ankara'nın ülkelerarası işbirliğini güçlendirmek amacıyla bu yönde hareket edebileceklerini göz önünde bulundurarak, İran ve Türkiye'nin daha büyük adımlar atması gerekiyor./