İran'ın Sina'sı; Amerikan cerrah robotunun tekelinin kırılması
İran yapımı "Sina" robotik cerrahi sistemi dünyanın en gelişmiş cerrahi robotlarından biridir. Bu robotik cerrahi sistemi, 2015 yılında Tahran'daki Innotex fuarının oturum aralarında tanıtıldı.
İranlı mühendisler, bu robotu tasarlayıp üreterek, teknolojinin en yüksek seviyesinin bir parçası olan tıp mühendisliği alanına girdiler.
Bu robotun İranlı bilim adamları tarafından icat edilmesinden önce, Amerikan yapımı "Da Vinci" dünyadaki tek ticari cerrahi robottu.
Bu robotun ismi İran tarihinin büyük ve ünlü bilim adamı ve doktorunun ismi olan "Buali Sina"dan alınmıştır.
Sina cerrah robotunun çalışması
"Şerif" Teknik Üniversitesi Biyomekanik Bölümü ve Tahran Tıp Bilimleri Üniversitesi'ne bağlı Modern Tıp Teknolojileri Araştırma Enstitüsü Biyomedikal ve Robotik Teknolojiler Araştırma Merkezi işbirliğiyle geliştirilen Sina robotik cerrahi sistemi uzaktan ameliyat konsolu ve hasta yatağına dayalı cerrah robotları olmak üzere iki ana bölümden oluşur.
Cerrahi konsol, arkasında oturan cerrahın ameliyat alanından gönderilen görüntüleri izlediği ve cerrahi aletleri ve görüntüleme kamerasını uzaktan kontrol ettiği bir monitör, iki kılavuz robot ve ayakla kontrol edilen pedallardan oluşur.
Öte yandan, hastanın yatağının yanında bulunan iki alet taşıyan robot ve bir görüntü alan robot dahil olmak üzere üç takipçi robot, cerrahın emirlerini yerine getirmekten sorumludur.
Operasyon sırasında cerrahın ellerinin hareketleri yönlendirici robotlar tarafından alınıp, titreşim ve ölçeklenme ortadan kaldırılarak takipçi robotlara aktarılarak operasyon alanında yüksek hassasiyetle gerçekleştirilebilmektedir. Hasta yatağını takip eden robotlar ile cerrahi konsolda görev yapan robotlar arasındaki bağlantı, internet gibi uzak telekomünikasyon yapıları aracılığıyla kurulmakta, böylece ameliyat ülkenin en ücra köşelerinde, hatta okyanus gemisinde bile yapılabilmektedir.
Küresel pazarlarda varlık
Sina robotunun ilk ihracat sevkiyatı 2021 yılında Endonezya'ya ihraç edilen Flex modelidir.
Sina cerrahi robotunun Endonezya'ya ihracatı, bu ülkenin daha önce Amerikan Davinci uzaktan cerrahi robotunu satın aldığı bir sırada gerçekleşti.
Da Vinci robotu, tüketim maliyetinin çok yüksek olması nedeniyle şu anda Endonezya'da ve cerrahi operasyonlarda kullanılmıyor.
Bu nedenle Da Vinci ile ameliyat geçmişi olan Endonezyalı cerrahlar, Sina robotunu gördüklerinde şaşırdılar ve memnuniyetle karşılandılar.
İran Sağlık, Tedavi ve Tıbbi Eğitim Bakanı Behram Eynollahi’nin açıklamasına göre Endonezya, yeni kurulan hastanelerinin çoğunu İran İslam Cumhuriyeti'nde üretilen tesis ve ekipmanlarla donatmak istiyor.
Bu ürünün uluslararası alanda karşılanması konusunda önemli başarılar elde edilmiş ve küresel pazarlara giriş için uygun altyapı bağlantıları oluşturulmuştur. Bunlar arasında Rusya Robotik ve Sibernetik Teknolojiler Merkezi Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (RTC) ile bu sistemin ortak üretim anlaşmasını sayabiliriz.
Bu anlaşmaya göre Sina'nın cerrah robotunun yarı montajlı olarak İran'da üretilip Rusya'ya SKD olarak ihraç edilmesi ve montajının St. Petersburg'da yapılması gerekiyor. Bu amaçla Rusya'da kurulan İran-Rus şirketi, bu sistemin Rusya ve BDT bölgesinde gerekli izinlerin alınmasından, pazarlanmasından, satışından ve satış sonrası hizmetlerinden sorumludur. Avrupa pazarlarına ilişkin olarak Lozan Federal Politeknik Üniversitesi (EPFL) ile yapılan mutabakat zaptı sonrasında çok iyi ilişkiler kurulmuş ve Sina Şirketi söz konusu üniversitenin endüstriyel ortağı olarak tescil edilmiştir.