Şehit cumhurbaşkanının değerli ekonomik hizmetleri ve mirasına bir bakış

İran’ın merhum Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve İstihdam ve İdari İşler Kurumu Başkanı, İran Ulusal Verimlilik Konferansı’nda yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı’nın şehadeti dolayısıyla başsağlığı dileğinde bulunarak, Ayetullah Reisi’nin bu konferansın düzenlenmesine ısrar ettiğini, 13. hükûmet döneminde faaliyetleri duran 10 bin firma ve işletme merkezinin yeniden canlandığını kaydetti.

"Meysem Latifi" ayrıca 13. hükûmetin bilgi tabanlı şirketlere özel önem verdiğine dikkat çekerek, bu hükûmetteki bilgi tabanlı şirket sayısının 10.000'e çıktığını belirtip, merhum cumhurbaşkanının bilgi tabanlı şirketlerin kapasitesinin kullanılmasına vurgu yaptığını kaydetti. Yapılan araştırmalara göre İran ekonomisinin kapasitesi 1000 milyar dolar; Ancak üretkenlik eksikliği nedeniyle bu kapasitenin yaklaşık dörtte üçü atıl durumdadır ve bilgi tabanlarının geliştirilmesi bu kapasitenin etkinleştirilmesine yardımcı olabilir.

İran'ın ekonomik kapasitesinden maksimum düzeyde yararlanmak ve halkın temel ekonomik sorunlarını çözmek amacıyla 13. hükûmet, son iki buçuk yılda olumlu etki ve sonuçlar getiren çeşitli ve kapsamlı programları gündeme getirip, önemli adımlar atmayı başardı.

13. halk hükûmetinin ekonomik büyüme alanındaki yaklaşımı "enflasyonist olmayan büyüme" olup, ekonomik büyümeyi canlandırıp kullanılmayan kapasiteleri harekete geçirme, üretim birimlerinin kapanmasını önleme, üretime başlamayı kolaylaştırma, işletmeler, ekonomik diplomasi, petrol dışı ihracatı desteklenme, temel malların gümrükten çıkışını kolaylaştırma politikaları şeklinde olmuştur, demek ki hükûmetin asıl eylemi enflasyonu dizginlemek olmuştur. Bu bağlamda, hükûmet, devlet ve devlete ait şirketlerin bütçesinde sıkı bir mali disiplin uygulayıp, likiditeyi kontrol etti ve ekonomik reformları, döviz cinsinden sübvansiyonların doğrudan zayıf kesim ve grupların sofrasına dönecek şekilde icra etti.

Bu olay, ülkedeki eşitsizlik ve sınıfsal farkının hicri şemsi 1400'e kıyasla 1401'de azalmasına, Gini katsayısının düşürülmesi ve ondalık kesimler arasındaki mesafenin iyileştirilmesine yol açtı. Dolayısıyla Tüketici İstatistik Merkezi'nin raporuna göre noktadan noktaya tüketici enflasyonu Nisan 1402'de %55,5 olurken, Nisan 1403'te ise %30,9 oldu. Böylece %24,6 oranda düşmüş oldu. Bu yılın nisan ayında noktasal enflasyon da geçen yılın aynı dönemine göre 6,1 puanlık düşüşle yüzde 31,2 oldu.

Enflasyonun bir diğer göstergesi olan likidite kontrolü, 13. hükûmetin ilk aylarındaki yüzde 42'lik oranındayken bugün yüzde 27'nin altına inmiş durumda. Ayrıca 13. hükûmet, ülkedeki işsizlik sorununu, özellikle de üniversite mezunlarının işsizliğini çözmek için, ekonomik büyümenin canlandırılması şeklinde yeni iş olanakları yaratılması ve ülkenin mevcut istihdamının sürdürülmesine dayalı öncelikli bir politika oluşturdu.

13. hükûmetin yatırımı artırma ve ülkenin gelecek üretimi için kapasite oluşturma politikası, iş geliştirmenin önündeki engelleri kaldırma, mevcut kaynakların verimliliğini artırma, sınırlı kaynakları önemli ve yönlendirici plan ve projelere ayırma, yatırım yapılabilir kaynakları kullanma politikası Özel sektörün ve diğer sektörlerin potansiyelini devreye sokma şeklinde olmuştur. Aynı zamanda 13. hükûmet, dış politika alanında ticaret kanallarının çeşitlendirilmesini de içeren çok taraflılık yaklaşımının güçlendirilmesinin yanı sıra ekonomik diplomasiyi de devreye sokmuştur. Sermayenin ülkeye girişi, yabancı yatırım merkezlerinin etkinleştirilmesi ve içindeki cihazların temsilcisinin oluşturulması, yurt dışında yaşayan İranlıların yatırımlarının geri dönüşünün önündeki engellerin çözülmesi, fuarlarda aktif olunması ve en önemlisi taleplerin karşılanması için takas ve teşvik yöntemlerinin kullanılması bu çerçevede yer alıyor.

İran İslam Cumhuriyeti'nin merhum Cumhurbaşkanı Şehit Ayetullah Seyyid İbrahim Reisi, 13. hükûmetteki 34 aylık görev süresi boyunca 28 yurt dışı ziyaret gerçekleştirmiş ve bu dönemde komşu ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesi ve siyasi ilişkilerin güçlendirilmesi politikasına öncelik verdi. İran İslam Cumhuriyeti'nin sekizinci cumhurbaşkanının yurt dışı ziyaretleri ve dış politika öncelikleri, Orta Asya ülkeleri başta olmak üzere komşularla münasebetler ve iş birliğini geliştirmeye büyük önem ve öncelik verdiğini gösteriyor.

Ayetullah Reisi, son çalışma ziyaretinde İran ve Azerbaycan Cumhuriyeti sınırına giderek, Aras Nehri kıyısındaki sınır sıfır noktasında bu ülkenin Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Son törende şunları söyledi: Kız Kalesi Barajı bölgedeki kalkınmanın sembolü ve İran ve Azerbaycan'ın iş birliğini güçlendirme konusundaki kararlılığı ve iradesinin bir işaretidir.

Aslında 13. hükûmette dış politika ve ekonomi birleşim ve sinerjisi, ülkemizin yaptırımlara karşı bölgesel ve uluslararası tahammülünün artması sırlarından biridir.