İran Cumhurbaşkanlığı seçimi için aday kayıtları sürüyor
İran'ın 14'üncü cumhurbaşkanlığı erken seçimlerine katılmak üzere 4 adayın daha kaydolmasıyla kayıtlı kişi sayısı 9'a yükseldi.
Kayıt işlemlerinin ikinci günü olan Cuma’nın sonuna kadar kayıt yaptıranlar arasında eski Meclis Başkanı Ali Laricani, Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi eski sekreteri Said Celili ve Merkez Bankası eski Başkanı Abdul Nasır Himmeti de yer aldı. Bu isimler, her biri yaptığı açıklamalarda seçimleri kazandıktan sonra ülkenin kalkınması ve refahına yönelik planlarını açıkladı.
Aday kayıtlarının yapılacağı kalan iki günde eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve 12. hükümetin birinci yardımcısı İshak Cihangiri gibi diğer önemli isimlerin de İçişleri Bakanlığı binasında başvurmaları bekleniyor.
İran Cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi'nin helikopter kazasında şehit olmasının ardından İran İslam Cumhuriyeti'nin 14. dönemi erken seçimlerinin 28 Haziran Cuma günü yapılması planlanıyor ve adaylara kayıt yaptırmak için 30 Mayıs tarihinden itibaren 5 gün süre tanındı.
İran İslam Cumhuriyeti'nin sekizinci cumhurbaşkanı Seyyid İbrahim Reisi, 19 Mayıs Pazar akşamı İran'ın kuzeybatısındaki bir barajın açılış töreninden dönerken helikopter kazası geçirdi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve helikopterde bulunan diğer yetkili ve mürettebat ile birlikte şehit düştü. İran Anayasası'nın 131. maddesine göre, ölüm, istifa, iki aydan uzun süren hastalık ve cumhurbaşkanının görevden alınması veya benzeri durumlarda, cumhurbaşkanı vekili, yeni cumhurbaşkanı seçilene kadar bu görevi yürütmekle görevlidir.
Kanuna göre, yeni cumhurbaşkanı en geç 50 gün içinde seçilmelidir. Yeni yasa ve İçişleri Bakanlığı kararlarına göre, Cumhurbaşkanlığı rekabeti alanına gireceklerin en az yüksek lisans derecesine sahip olması, 40-75 yaş aralığında olması, ülkenin önemli sorumluluklarını üstlenme konusunda 4 yıllık tecrübeye sahip olması ve adli sicilinin temiz olması gibi şartları taşımaları gerekiyor. Bu tedbir, cumhurbaşkanlığı adaylığına kayıt sürecini daha düzenli hale getirerek kayıt için başvuran kişi sayısını önemli ölçüde azalttı. İran İslam Cumhuriyeti vatandaşı olma, iyi geçmiş ve yöneticilik, İran İslam Cumhuriyeti şartlarına ve ülkenin resmi mezhebine inanmak da adaylar için aranan şartlardandır ki anayasada da buna vurgu yapılmıştır.
İran'ın seçim etkinlikleri takviminde; şu ana kadar 13 cumhurbaşkanlığı seçimi düzenlenmiştir ve 13'üncü hükümetin başkanının şehadetinden dolayı bu seçimlerin önümüzdeki yıl yapılması planlanan 14'üncü dönemi önümüzdeki ay, yani bir yıl erken yapılacak. 50 gün içerisinde seçimlerin hazırlıklarının yapılması ve düzenlenmesi İran’ın bölgenin özel ve hassas koşullarında zorlukların üstesinden gelme kabiliyet ve gücünü göstermekte.
Ancak İran'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin meclis ve yerel seçimlerden daha önemli olduğunu kabul etmek gerekir, çünkü ülkenin yürütme organı, özellikle ekonomi ve dış politika alanlarında makro düzeyde sorumludur. Bu nedenle önümüzdeki ay yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine halkın azami katılımı, İran'ın gücünü artıracaktır. Çünkü 45 yıllık İslam İnkılabı tarihinin tecrübesi şunu kanıtlamıştır ki, halk ne zaman önemli siyasi sahnelere coşkuyla katılmışsa, İran'ın gücünü de artırmıştır. Özellikle seçimler İran İslam Cumhuriyeti'ni başarıyla aşarak ulusal çıkarları ve halkın isteklerini sağlamayı başarmıştır.
Bu nedenle İran İslam Cumhuriyeti vatandaşlarının, 28 Haziran Cuma günü yapılacak 14. cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sandıklarda yapılacak oylama sonucu iktidara gelecek 13. Hükümetin hizmetlerini takdir ederken yeni hükümete desteklerini yoğun bir şekilde göstermeleri bekleniyor./