İran’da Popüler İsimler: Yaygın Adlar ve Kültürel Kökenlerine Bir Bakış
Parstoday – İran’da isimler yalnızca bireylerin kimliğini oluşturmuyor, aynı zamanda bu toprakların kültürünü, dinini ve tarihini de yansıtıyor.
Bu yazıda Parstoday, güvenilir verilere dayanarak İran’daki dini içerikli popüler isimleri inceliyor:
İran Nüfus Kütük Müdürlüğü’nün verilerine göre, özellikle İslami ve Şii şahsiyetlerle ilişkili dini isimler en popüler adlar listesinde başı çekmektedir. Erkek çocuklar için Muhammed, Ali, Hüseyin, Emirali ve Ebu’l-Fazl son on yıllarda en çok tercih edilen isimler arasında yer alıyor. Örneğin 1402 (2023-2024) yılında Muhammed ismi, yılda 30 binden fazla kez verilerek erkekler arasında en popüler isim olmuştur.
Kız çocuklar arasında ise Fatıma, Zehra ve Reyhane en üst sıralarda yer almaktadır. Fatıma ismi, Hazreti Fatıma Zehra (s.a) ile olan bağlantısı nedeniyle 1402 yılında 45 binden fazla kez verilmiş ve en çok tercih edilen isim olmuştur. Bu isimler, dini ve manevi değerleri ile Şii kültürle olan derin bağları nedeniyle birçok aile için birinci tercihtir.
Dini isimlerin yanı sıra, Farsça kökenli isimler de oldukça ilgi görmektedir. Erkek çocuklar için Ariya, Arash, Kuroş (Kiros), Daryuş ve Rüstem gibi adlar, Fars edebiyatı ve özellikle Firdevsî’nin Şehnamesi ile olan ilişkileri nedeniyle beğenilmektedir. Kız çocuklar içinse Anahita, Parmidâ ve Nazanin gibi isimler, tarihî ve edebî çağrışımları sayesinde popülerdir.
Son yılların kayıtlarına göre, Ariya erkekler arasında, Setayiş (Övgü) ise kızlar arasında, kısa ve anlamlı yapıları nedeniyle daha modern aileler tarafından yaygın olarak tercih edilmektedir.
Kültür ve Medyanın Etkisi
Bazı isimlerin popülerliği, medya ve televizyon dizilerinden de etkilenmektedir. Örneğin, tarihî dizilerin yayınlanmasından sonra Yusuf ya da Esfendiyar gibi isimlerin kullanımında dikkat çekici artışlar yaşanmıştır. Ayrıca Emir Muhammed ya da Fatıma Zehra gibi birleşik dini-modern isimler, hem geleneksel değerleri hem de güncel beğenileri bir arada sunduğu için yaygınlaşmıştır.
Veriler, İmamların isimlerinin, geleneksel ve dindar inançların daha güçlü olduğu eyaletlerde daha sık tercih edildiğini göstermektedir. Özellikle Hazreti Ebu’l-Fazl ismi, Doğu ve Batı Azerbaycan ile Erdebil eyaletlerinde oldukça yaygındır.