ABD ve Üç Avrupa Ülkesi Kahire Anlaşmasını Nasıl Bitirdi?
Parstoday – İran Dışişleri Bakanı, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Kahire Anlaşması”nın ABD ve üç Avrupa ülkesi tarafından öldürüldüğünü yazdı.
İran Dışişleri Bakanı Seyyid Abbas Irakçi, paylaşımında şöyle dedi:“Tıpkı diplomasiye Haziran ayında İsrail ve ABD tarafından saldırıldığı gibi, ‘Kahire Anlaşması’ da ABD ve üç Avrupa ülkesi tarafından öldürüldü.”
Bakan, bu süreci şu şekilde özetledi:
İran, ABD ile altıncı nükleer müzakere turuna hazırlanırken, önce İsrail, ardından ABD saldırdı.
Bu saldırıların ardından İran, Mısır aracılığıyla ve nükleer tesisler bombardımana uğramış olmasına rağmen, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile Kahire’de denetimlerin yeniden başlamasına dair bir anlaşma imzaladı.
Ancak ABD baskısı altında, üç Avrupa ülkesi BM Güvenlik Konseyi yaptırımlarını İran’a uygulamaya çalıştı.
İran denetçilere nükleer tesislerine erişim sağladığında ve bu süreç saldırılara uğramamış sahalardan başlatıldığında, ABD ve Avrupa ülkeleri birleşerek İran’ı UAEA Yönetim Kurulu’nda kınattı.
Irakçi, Kahire Anlaşması’nın Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık’tan oluşan “Avrupa Üçlüsü” ve ABD tarafından yok edildiğini vurgulayarak, Batı’nın gerçek amacının anlaşmayı bozmak ve İran’ı denetçiler aracılığıyla nükleer tesislerin zarar durumu hakkında bilgi vermeye zorlamak olduğunu belirtti.
ABD ve Avrupa Üçlüsü Tarafından Anlaşmanın Yok Edilme Yöntemleri:
1. Diplomasinin İlk Saldırısı: Altıncı müzakere turu öncesi İsrail ve ABD’nin saldırısı, diplomatik ortamı gerdi ve güvensizlik yarattı.
2. Avrupa’nın Eşlik Etmesi: Kahire’de anlaşma imzalandıktan sonra, Avrupa üçlüsü (Almanya, Fransa, İngiltere) ABD’nin baskısına uyarak, BM Güvenlik Konseyi yaptırımlarını devreye soktu.
3. Anlaşmanın Uygulanmasına Kayıtsızlık: İran denetçilere erişim sağlasa da, ABD ve Avrupa yeni yaptırımlar ve siyasi hamlelerle anlaşmayı etkisiz hale getirdi.
4. Güvensizlik Ortamı Yaratmak: Denetimler saldırıya uğramamış sahalardan başlatılırken, ABD ve Avrupa İran’ı şeffaf olmamakla suçladı; bu da anlaşmayı içten zayıflattı.
5. Diplomasinin Yolunu Tıkamak: Baskılar ve yaptırımların devamıyla Kahire Anlaşması fiilen uygulanamaz hale geldi; Dışişleri Bakanı’nın ifadesiyle “öldürüldü.”
ABD ve Avrupa Üçlüsünün Eylemlerinin Sonuçları:
Güvensizliğin Artması: İran, Batılı tarafların işbirliği ve anlaşmaya rağmen yükümlülüklerine sadık kalmadığını gördü; bu da gelecekteki müzakerelere olan güveni azalttı.
Gerilimin Tırmanması: Kahire Anlaşması’nın başarısızlığı, bölgesel ve uluslararası ortamı yeniden kriz ve çatışma yönüne itti.
UAEA’nın Rolünün Zayıflaması: Denetimler güven tesis etmek için planlanmıştı, fakat ABD ve Avrupa’nın baskısı ajansın itibarını zayıflattı.
Diplomatik Fırsatın Kaçırılması: Kahire Anlaşması, gerilimi azaltabilir ve müzakereyi yeniden başlatabilirdi; Batı’nın engellemeleriyle bu fırsat kayboldu ve çatışma riski arttı.
Sonuç olarak, ABD ve üç Avrupa ülkesi siyasi baskı, yeni yaptırımlar, medya kampanyaları ve anlaşmanın uygulanmasına kayıtsızlıkla Kahire Anlaşması’nı fiilen yok etti. Bu süreç, sadece önemli bir anlaşmayı değil, aynı zamanda güven, bölgesel istikrar ve nükleer müzakerelerin geleceğini de olumsuz etkiledi.