“Dijital İran” Projesi ile 500 Bin Uzman Yetiştirilecek
Parsفoday – İran hükümeti, bilgi teknolojisinin ekonomik büyümedeki kilit rolünü dikkate alarak, özel sektörün azami katılımı, yatırım engellerinin kaldırılması ve yapay zeka ile siber güvenlik gibi yeni alanlara odaklanmaya özel önem veriyor.
Dijital ekonomi bugün ülkelerin kalkınma motoruna dönüşmüştür. İran’da da hükümet, Yedinci Kalkınma Programı’nda bilgi ve iletişim teknolojilerini merkeze alarak ülke ekonomisinde yapısal bir dönüşüm yaratmayı hedefliyor. Bu doğrultuda, İran hükümeti üst düzey yetkilileri ve özel sektör temsililerinin katılımıyla Ulusal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Yatırım Fırsatları Konferansı düzenlendi. Konferansta, dijital ekonomiyi hızlandırmak ve yatırım çekmek için yeni politikalar ele alındı. Parstoday’in bu raporunda dijital ekonominin rolü ve yatırım fırsatları inceleniyor:
Dijital Sıçrama, Yedinci Kalkınma Programının Ekseni
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref, konferansta yaptığı konuşmada “İran ekonomisinin geleceği dijitaldir” diyerek, bilgi teknolojilerini ayrı bir sektör olarak değil, enerji, tarım ve sağlık dahil tüm ekonomik alanlarda dönüşümün temel unsuru olarak tanımladı.Aref, İran’ın bilimsel kapasitesi ve insan kaynağına işaret ederek, özel sektörün desteğiyle İran’ın yapay zeka gibi yeni teknolojilerde etkili bir aktöre dönüşebileceğini vurguladı.
Aref, siber güvenlik gibi güvenlik alanlarında dahi özel sektörün aktif katılımına dikkat çekerek şöyle dedi:“Özel sektörün giremeyeceği hiçbir devlet alanı yoktur.”Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı ayrıca, iç ve dış yatırım çekebilmek için yasal düzenlemelerin güncellenmesi gerektiğini belirterek, İran hükümetinin akıllı regülasyonla yatırımcılar için güvenli ve kârlı bir ortam sağlamaya hazır olduğunu açıkladı.
Yapay Zeka: Gelecek Neslin İtici Gücü
Aref’in vurguladığı bir diğer konu, yapay zekanın bilgi teknolojilerindeki en büyük dönüşüm gücü olmasıydı.Aref, İran hükümetinde Yapay Zeka Geliştirme Kurulunun kurulduğunu belirterek, bölge ülkelerinin bu alanda İran ile işbirliği yapmak istediğini söyledi. Ayrıca yapay zekaya geniş çaplı yatırım yapılması, veri merkezleri ve 5G gibi ilgili altyapıların geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Dünyada Dijital Ekonomi ve İran’ın Konumu
İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı Politika ve Kalkınma Planlama Bakan Yardımcısı Ehsan Çitsaz, konferansta sunduğu küresel verilere göre, yatırım çekme konusunda yükseliş trendinde olan tek alanın dijital ekonomi olduğunu söyledi.Çitsaz, dijital olmayan sektörlerdeki yatırım düşüşüne dikkat çekerek:“Dünya dijital ekonomi yatırımlarının yaklaşık %60’ı Çin’de gerçekleşiyor ve veri merkezlerine yapılan yatırım bir yıl içinde üç kat arttı” dedi.Bakan Yardımcısı, İran’daki mevcut durumla karşılaştırma yaparak, bakanlığın politika yönünü değiştirerek dijital ekonominin çekirdek alanlarına yeniden yatırımcı çekmeyi hedeflediğini açıkladı.
İran İletişim Bakanlığının Yeni Yatırım Stratejileri
Çitsaz, yabancı yatırım çekmek için yeni mekanizmalar tasarlandığını ve “yatırım rehberinin” hazırlandığını, hatta konferans sırasında birkaç sözleşmenin nihai hale getirildiğini duyurdu.Ayrıca İran hükümetinin yönetici konumundan regülasyon ve kolaylaştırıcılığa geçtiğini, projelerin ekonomik sürdürülebilirlik açısından değerlendirildikten sonra özel sektörün katılımına açıldığını belirtti.Çitsaz, dijital ekonominin enerji alanında 700 milyon dolarlık yatırım planlandığını da açıkladı.
İnovasyon Ekosisteminin Güçlendirilmesi ve İnsan Kaynağı Yetiştirilmesi
İran Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanı Hüseyin Simai Serraf, İran’ın dijital ekonomideki payının artırılması gerektiğini vurgulayarak:“Bilim ve Teknoloji Parkları ile bilgi tabanlı şirketler bu alanda özel bir çaba göstermelidir” dedi.Öte yandan İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Seyyid Settar Haşimi, 500 bin bilişim uzmanı yetiştirilmesini hedefleyen ulusal “Dijital İran” projesini duyurdu ve bu projenin ülkenin inovasyon ekosistemiyle entegre edilmesinin zorunlu olduğunu belirtti.
İran Dijital Sıçramanın Eşiğinde
İran hükümeti, ülkeyi bölgesel bir bilgi teknolojileri üssüne dönüştürme konusunda kararlı.Bu stratejinin temel sütunları şunlardır:
Yapay zekada büyük sıçrama
Dijital altyapının geliştirilmesi
Yerli ve yabancı yatırımın çekilmesi
Yasal reformlar
Uzman insan kaynağının yetiştirilmesi
Bu hedeflerde başarı, ulusal kararlılık, tüm sektörlerde işbirliği ve uzun vadeli programların doğru uygulanmasına bağlıdır.