İran-Kenya İlişkilerinde Yeni Dönem: Tahran’ın Afrika Diplomasisinde Dönüm Noktası

Parstoday – İran’ın Kenya Büyükelçisi, Tahran ve Nairobi arasındaki ilişkilerin yeni bir aşamaya girdiğini açıkladı.

Parstoday’in haberine göre, İran’ın Kenya Büyükelçisi Ali Golampur, İran ve Kenya arasındaki ortak iş birliği komisyonunun yedinci toplantısının on yıl aradan sonra gerçekleşmesine dikkat çekerek, iki ülke ilişkilerinin yeni bir döneme girdiğini vurguladı. Gholampour, bu komisyonu “önemli bir dönüşüm” olarak nitelendirerek, ikili iş birliğinde siyasi, ticari ve kültürel alanların öncelikli olduğunu belirtti.

Büyükelçi, İran ve Kenya arasındaki ekonomik ilişkilere değinerek, İranlı iş insanlarının sanayi ürünleri, hastane ekipmanları, ilaç, tarım ve inşaat malzemeleri ihracatı yapabileceğini; karşılığında Kenya’dan kahve, çay, çiçek ve taze et gibi tarım ürünlerinin İran’a ithal edilebileceğini söyledi. Gholampour ayrıca taze et ithalatının artırılması için çalışmalar yaptıklarını belirtti. Kültürel iş birliklerine de dikkat çekerek, İran dizilerinin Kenya televizyonlarında yayımlandığını ifade etti.

Büyükelçi, Kenya’da düzenlenen dünya şampiyonasında İran ümit milli tekvando takımının şampiyonluğunu “çok önemli” olarak nitelendirerek, bu sportif başarının olumsuz propagandalara karşı ülkenin imajını güçlendirdiğini söyledi.

Mevcut göstergeler, İran-Kenya ilişkilerinin yeni bir aşamaya geçtiğini ve bu dönüşümün siyasi, ekonomik, kültürel ve hatta sportif boyutlarda görülebileceğini ortaya koyuyor.

İran ve Kenya ilişkilerinin uzun bir geçmişi vardır; bu ilişkiler 1970’li yıllara dayanır. 1977’de yaşanan kesintinin ardından 1982’de ilişkiler yeniden başlamış ve iki ülke her zaman ilişkilerini geliştirmeye çalışmıştır. Son yıllarda bu iş birliği özellikle ticari ve kültürel alanlarda öne çıkmıştır. Kenya, Doğu Afrika’nın önemli ülkelerinden biri olarak İran’ın Afrika diplomasisinde özel bir konuma sahiptir. İran ise ekonomik ve bilimsel kapasitesini dikkate alarak Kenya da dahil olmak üzere Afrika ülkeleriyle iş birliğini artırmayı hedeflemektedir.

Son aylarda, Tahran ve Nairobi arasındaki ilişkilerin yeni bir aşamaya geçtiğine dair net işaretler görülmektedir. Örneğin, İran’ın Kenya Büyükelçisi’nin Mart 2025’te Kenya Milli Meclis Başkanı ile yaptığı görüşmede, parlamenter iş birliğinin güçlendirilmesi, dostluk gruplarının aktif hale getirilmesi ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi üzerinde durulmuştur. Bu ziyaret ayrıca İran-Afrika Konferansı iş birliği için bir zemin oluşturmuş ve İran ile Afrika ülkeleri arasındaki ekonomik ve siyasi ilişkilerin güçlendirilmesini hedeflemiştir. Böyle toplantılar, parlamenter diplomasinin ve iki ülke yasama organları arasındaki doğrudan etkileşimin ilişkileri derinleştirmek için önemli bir araç olduğunu göstermektedir.

Öte yandan, on yıl aradan sonra gerçekleştirilen İran-Kenya Ortak İş Birliği Komisyonu’nun yedinci toplantısı, iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin başladığını gösteren önemli bir işarettir. Komisyon, siyasi, ticari ve kültürel iş birliği alanlarını ele almış ve yeni anlaşmaların yolunu açmıştır. Ekonomik alanda İran, sanayi ürünleri, hastane ekipmanları, ilaç, tarım ve inşaat malzemeleri ihracatını artırmayı; karşılığında Kenya’dan kahve, çay, çiçek ve taze et ithalatını geliştirmeyi hedeflemektedir. Bu karşılıklı ticaret, her iki ülkenin pazarlarını çeşitlendirmeye ve ekonomik ilişkileri daha sürdürülebilir bir düzeye taşımaya katkı sağlayabilir.

Kültürel alanda da İran-Kenya ilişkileri yeni bir aşamaya girmiştir. İran dizilerinin Kenya televizyonlarında yayımlanması, Kenya halkının İran kültürü ve toplumu hakkında daha iyi bilgi edinmesini sağlayabilecek bir iş birliği örneğidir. Bu tür girişimler, kültürel ilişkileri güçlendirmenin yanı sıra Afrika kamuoyunda İran’ın imajını da iyileştirmeye katkıda bulunur. Ayrıca, İran takımlarının Kenya’da düzenlenen dünya şampiyonalarında yer alması gibi sportif iş birlikleri, iki ülke ilişkilerinde yeni kapasite ve fırsatların varlığını göstermektedir.

Genel olarak, İran-Kenya ilişkilerinin şu anda yeni bir aşamaya geçtiği söylenebilir. Bu dönemin özellikleri arasında çok yönlü iş birliğinin artması, parlamenter ilişkilerin derinleştirilmesi, ekonomik alışverişlerin geliştirilmesi ve kültürel ile sportif etkileşimlerin güçlendirilmesi yer almaktadır. Bu süreç yalnızca iki ülkenin ortak çıkarlarına hizmet etmekle kalmayacak, aynı zamanda İran’ın diğer Afrika ülkeleriyle ilişkileri için de bir model oluşturabilir. Eğer bu yol kararlılıkla takip edilirse, Tahran ve Nairobi arasındaki ilişkiler stratejik bir seviyeye yükseltilebilir ve İran’ın Doğu Afrika’daki konumu sağlamlaştırılabilir.