Allah'ın Hem Geniş Hem de Özel Rahmeti Hakkında Ne Biliyoruz?
Allah'ın geniş rahmeti dost ve düşman, mümin ve kâfir, iyi ve kötü herkesi kapsar. Tıpkı bol yağmuru gibi her yere ve herkese ulaşır. Fakat özel rahmet böyle değildir.
Peygamber Efendimiz'in (s.a.a.) veliahtı ve Şiilerin ilk imamı Hz. Ali (a.s.), Hz. Adem'in (a.s.) yaratılışını tasvir ederken şöyle buyurmuştur: Yüce Allah, tövbe kapısını ona açtı ve ona rahmet kelimesini öğretti.
Rahmetin önemi ve yeri o kadar büyüktür ki Allah Kur'an'ın başında bu sıfatla kendisini zikretmiştir. Bu yazıda Allah'ın rahmetinin ne olduğunu ve Allah'ın rahmetini kulundan ne zaman geri alabileceğini kısaca inceleyeceğiz.
Öncelikle, Allah'ın rahmetinin genişliği hakkında bilmemiz gereken şudur ki rahmet bazen manevi, bazen de maddi, dünyevi ve uhrevi bir yön taşır. Kur'an'da rahmet birçok anlama gelir. Bazen hidayet meselesine, bazen düşmandan kurtulmaya, bazen bereketli yağmura, bazen de diğer nimetlerine (ışık nimeti gibi) ve birçok durumda da cennete ve ahirette Allah'ın nimetlerine işaret eder.
Allah'ın Rahmet Türleri:
Allah'ın iki tür rahmeti vardır:
1. Geniş Rahmet (Rahmaniyet):
Bu, Allah'ın dost ve düşman, mümin ve kâfir, iyi ve kötü herkesi kapsayan rahmetidir. Tıpkı bol yağmuru gibi her yere ve herkese ulaşır ve rızkı her yere yayar. Hastayı, mümin veya kâfir olması fark etmeksizin şifa verir.
2. Özel Rahmet (Rahimiyet):
Allah'ın diğer rahmeti özel rahmetidir. Bu rahmet türü, itaatkâr ve Allah'a teslim olan kullarına mahsustur. Çünkü onlar iman ve salih amelleri sayesinde, kirlilerin ve günahkârların kazanamadığı özel bir rahmet, mağfiret ve hisse alma liyakatini kazanmışlardır.
Altıncı Şii İmamı ve Hz. Peygamber'in (s.a.a.) torunu olan İmam Sadık (a.s.) bir rivayette şöyle buyurmuştur:
"Allah her şeyin ilahıdır, tüm yaratıklarına karşı Rahman ve müminlere karşı Rahimdir."
İlahi Rahmetin Geri Alınmasının Sebepleri:
Allah'ın rahmetinin kavramını, genişliğini ve ikiye ayrılışını (genel ve özel) göz önünde bulundurarak ve Allah'ın rahmetinin her zaman, her yerde ve her olguda ve tüm insanlar için ilahi hikmet ve sırlara dayandığını göz önünde bulundurarak, Allah'ın rahmetinin kimden alındığı veya kimin rahmetine mazhar olduğu farklıdır ve tam olarak hiç kimse Allah'ın rahmetinin hangi durumlarda insandan alındığını ve hangi durumlarda alınmadığını bilemez. Özellikle genel rahmet (Rahman'ın rahmeti) o kadar geniş ve kapsamlıdır ki her olgu, hatta ateistler ve Tanrı inkarcıları bile bu ilahi sofrada nimetle yaşarlar. Bu nedenle, özellikle Allah'ın genel rahmetinin geri alınmasının nedenlerini tam ve kesin olarak belirlemek mümkün olmayacaktır.
Bu konuda bazı rivayetler, Allah'ın rahmetinin bazı durumlarda insandan alınabileceğini göstermektedir. Örneğin, İslam rivayetlerinde, insanlara merhamet etmemenin Allah'ın rahmetinin geri alınmasına neden olduğu belirtilmektedir. Yani, insanlara merhamet etmeyen, Allah'ın merhametine layık olmaz. Aynı şey hayvanlara ve diğer yaratıklara merhamet edilmemesi için de söylenmiştir.
Bu, genel rahmet için geçerlidir. Allah'ın sadece müminlere ve salih kullara bahşettiği özel rahmeti açısından ise, insan imanlı, dindar, salih amel sahibi ve diğer şartları taşıdığı sürece Allah'ın özel rahmetine mazhar olması doğaldır. İmanı ve dindarlığını ortadan kaldıran her şey, Allah'ın özel rahmetinin geri alınmasına da neden olacaktır. Elbette bunun da özel bir uzmanlık gerektiren koşulları vardır.