Türkiye ile AB arasındaki Rusya yaptırım gerilimi 
(last modified Wed, 07 Sep 2022 16:30:34 GMT )
Eylül 07, 2022 19:30 Europe/Istanbul
  • Türkiye ile AB arasındaki Rusya yaptırım gerilimi 

Fransa diplomasi kolu başkanı Catherine  Colonna  Rusya'nın Batı yaptırımlarına katılmayan ülkeleri kullanması hususunda kaygılı olduğunu ileri sürdü. 

Bu hususta, Fransa dışişleri bakanı Catherine  Colonna Rusya'ya yönelik yaptırımların Türkiye tarafından ihlal edilmesini önlemek için Ankara'ya gitti. Fransa dışişleri bakanı  Türkiye'ye gitmeden önce  havalimanında muhabirlere şu açıklamada bulundu: "Türkiye ABD ve AB'nin Rusya'ya karşı yaptırımlarına uymadığı için istişare amaçlı Ankara'ya gidiyorum. " 

Fransa Dışişleri Bakanı'nın Türkiye'nin Rusya'ya yönelik Batı yaptırımlarına katılmadığına ilişkin net açıklamalarına rağmen, Türkiye'nin Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş geçen hafta ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adomo ile yaptığı telefon görüşmesinde şunları söyledi: " Ankara hiçbir şekilde Batı'nın Rusya'ya yönelik yaptırımların  ihlaline izin vermeyecek." 

Türkiye Maliye Bakan Yardımcısı'nın bu açıklamaları, Erdoğan hükümetinin yetkililerinin aynı anda hem Batı hem de Rusya ile artan ilişkiler kurmaya çalışırken ileri sürülüyor. 

Bu kapsamda Avrupa Birliği'nin Türkiye'deki eski büyükelçisi "Mark Pirini" şu ifadeleri kullandı: "Ankara, Batı kampında yer almasının yanı sıra enerji kaynakları ve ekonomik kapasiteleri yüzünden,  Rusya'nın jeopolitik gücü ve lojistik kapasitesi nedeniyle Moskova ile ilişkilerini her zaman sürdürmeye çalışmıştır."

Bu duruşlarla Türk yetkililerin Batılı politikacılar gibi ikili pozisyonları benimseyerek Türkiye'ye karşı Batılı politikalarla başa çıkmaya çalıştıkları görülüyor. Batı'nın Yunanistan'a,  Türkiye karşıtı tartışmasız desteği, Türk makamları ile Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki mevcut anlaşmazlıkların en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilmelidir.

Aslında Türk makamları, Ege adalarının silahsızlandırılmasına ilişkin "Lozan" ve "Paris" anlaşmalarının ihlal edilmesine hassas davranmakta ve itirazlarını bildirmektedir.  Batı'nın Yunanistan'a verdiği destek ise bu durumu daha da çetrefilleştiriyor. Yunanistan son dönemde Ege Denizi'ndeki adaları ağır silahlarla silahlandırmaya çalıştı ama Batılı hükümetler Yunanistan'ın Türkiye'ye yönelik eylemlerini desteklemeye devam ediyor. Ancak mevcutta Avrupa'nın Türkiye'nin yardımına ihtiyacı olduğu söylenebilir. gibi görünüyor. Böylece Türkiye de bu durumu kendi lehine kullanmak ve Batı'yı bazı siyasetlerden vaz geçirmek istiyorlar. 

 

Bununla birlikte, Avrupa Birliği şimdiye kadar Rusya'ya karşı altı yaptırım paketini onayladı, sonuncusuna dayanarak, Rus petrolünün AB üye ülkelerine ihracatı 2022'nin sonuna kadar tamamen durdurulacak. Çok kötü durumda olan Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yaptırımlar uygulayarak Moskova'ya karşı başarı elde etmesi ise muhtemel görünmüyor. Ancak Rusya'ya yönelik Avrupa yaptırımları etkin olmadığı halde, Avrupa Birliği üye ülkeleri de enerji tedariki açısından çok talihsiz bir durumda.

Bu yaptırımlar, akaryakıt fiyatlarının artmasıyla bu ülkelerde şimdiye kadar görülmemiş bir enflasyon artışına neden oldu. Bu bağlamda, birçok enerji piyasası analisti, Avrupa'da Rusya'dan gelen gaz akışının azalması nedeniyle geçen yıldan beri yaklaşık yüzde 400 arttığını bu yılın son haftalarında daha da artacağı konusunda uyardı.

Son artış, Moskova'nın Kuzey Akım 1 boru hattından gaz akışını yeniden başlatmak için Cumartesini son tarihini iptal etmesinden sonra geldi. Rus hükümeti, Almanya'ya giden bu boru hattının bakımı sırasında yeni bir kusur keşfettiğini öne sürdü. Bu bağlamda İngiliz yatırım şirketi "Investec"te petrol ve gaz analisti olan "Nathan Piper" şunları söyledi:  "İngiltere'deki enerji faturalarının artmaya devam etmesi ve Nisan 2023'te yıllık 6.616 Sterlin'e (yaklaşık 7.650 Avro) yükselmesi bekleniyor".

Aslında Avrupa Birliği, Rusya'ya yönelik yaptırımlarla  Ukrayna'daki savaşı sözde bitirmeye çalışarak, küresel petrol ve gaz fiyatlarını belirleme inisiyatifi gibi üstünlük verecek durumları ve kozları da Rusya elinden çıkarmaya çalıştı. Ancak bu eğilim tersine döndü ve Paris hükümet yetkilileri Türkiye'yi Rusya'ya karşı Avrupa yaptırımlarına katılmaya ikna etmeye çalışıyor. Avrupa Birliği şimdiye kadar Rusya'ya karşı altı yaptırım paketini onayladı, sonuncusuna dayanarak, Moskova'nın üye ülkelere petrol ihracatı 2022'nin sonuna kadar tamamen durdurulacak. Bu yaptırımlara rağmen şimdiye kadar akaryakıt fiyatlarındaki artışla birlikte Batı'da da enflasyon oranı eşi benzeri görülmemiş bir şekilde yükseldi.   Türkiye'nin ise Avrupalılardan ayrı bir yol çizdiği ve çizme mecburiyetinde olduğu görülmektedir.