Mekke oturumu yenilgisinde dört perde
Mekke oturumundan daha dört gün geçerken, fakat bu oturumun başarısızlığı ve hatta Suudi Arabistan için ters sonuç verdiğine dair emareler her geçen gün daha da gün yüzüne çıkıyor.
Mekke oturumlarının ilk yenilgi perdesi, Irak cumhrubaşkanı Berhem sallih’in Arap liderler zirvesi sırasında görüldü. Arabistan kralı Salman, geçen Perşembe günü Arap liderler zirvesinde İran’ı bölgede istikrarsızlık unsuru olarak tanıtırken Irak cumhurbaşkanı Berhem Salih söz konusu oturumda kral Salman’ın sözlerine tepki olarak “İran’ın komşu ve Müslüman bir ülke olduğunu ve güvenliğinin muhakkak Arap ve Müslüman ülkelerin yararına olduğunu” söyedi.
Berhem salih’in bu sözleri, Irak başbakanı Adil Abdul-Mehdi’nin desteği ile karşılaştı ve Abdul-Mehdi de Mekke’de Berhem salih liderliğindeki Irak, heyetin çalışmalarından memnun olduğunu belirtti. bu konu Irak ve İran arasındaki stratejik ilişkilerin göstergesi ve Arap dünyasının en önemli ülkelerinden birinin Arabistan’ın İran karşıtı siysetlerine kesin muhalefetinin belirtisidir.
Mekke oturumlarının yenilgisini sergileyen ikinci perde ise yine oturumların düzenlendiği sırada sergilendi. Arabistan kralı Salman bin Abdulaziz’in sözleri genelde “İran ile muhalefet” ekseninde idi fakat diğer Arap liderlerin bir çoğunun sözlerinde İran karşıtı bir eğilim yoktu ve daha fazla Asrın Anlaşması ile muhalefete vurgu yapıldı.
Aynı zamanda haber çevreleri ve siyaset uzmanlarının bir çoğuna göre Mekke oturumları kapanış bildirilerinde Filistin meselesi ve Asrın Anlaşması konularına değinmemenin, Mekke oturumlarının yenilgisinin diğer belirtisi olduğunu ifade ediyorlar. El-Meyadin TV kanalı bu bağlamda yayınladığı raporda “Mekke 3’lü oturumları, BAE ve Sudan askeri konseyinden başka hiç kimsenin kral Salman’ın yanında olmadığını gösterdi” şeklinde yazdı.
Mekke zirve oturumlarının yenilgisini gözler önüne seren 3. Perde ise 2 haziran Pazar günü Katar dışişleri bakanlığı bildirisinde görüldü. Katar dışişleri bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al-i Sani Arap Birliği ve Fars Körfezi İşbirliği Konseyi’nin son oturumlarında yayınlanan kapanış bildirilerine yönelik muhalefetini ilan ederek, söz konusu iki bildirinin Doha’nın dış siyaseti ile çelişmekte olduğunu duyurdu. Muhammed bin Abdurrahman Al-i Sani söz konusu bildirilerin daha önce hazırlandığını ve öncesinde hiçbir istişarenin yapılmadığını duyurdu.
Mekke'de düzenlenen Fars Körfezi İşbirliği Konseyi ve Arap Birliği zirve oturumlarının tek yanlı ve tasarlanmış bildirilerini reddeden ve bildirilerde İslam dünyasının gerçek sorunlarına değinilmediğini belirten Katar dışişleri bakanı, "Bazı Arap ülkelerin her gün bombalandığını ve bazı milletlerin büyük zorluklardan acı çektiklerine şahit oluyoruz" dedi.
Katar yönetiminin bildirisi Suudi Arabistan Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Adil el-Cubeyr’in öfkesi ve tepkisi ile karşılaştı. Katar hükümetinin bildirisi Riyad ve Doha arasındaki çatlağın azalmadığı hatta daha da derinleştiğini gösteriyor.
Mekke oturumunun başarısız olduğunu gösteren 4. Perde ise Pakistan başbakanı İmran Han’ın karşılama töreninde Arabistan kralına yönelik verdiği tepki idi. Kameralara yansıyan görüntülerde Pakistan başbakanı İmran han karşılama merasimde kral Salman’a bir şeyler söyledikten sonra kralın sözlerinin çevirmen tarafından çevirmesini beklemeden kral’ın yanından uzaklaşıyor. Bazı haber çevreleri tarafından, İmran Han, İran ve Filistin konusu ile Müslümanlara yapılan saldırılarda ABD’ye verdikleri desteklerinden dolayı Kral Selman'ı eleştirdiği ileri sürüldü.
Görünüşe göre Mekke 3’lü toplantılar gibi oturum ve zirvelerin yapılması Suudi Arabistan’ın hedeflerini temin edemezken üstelik bu oturumlar ile ilgili yapılan propagandalarının da Al-ı Suud için faydasız olduğu anlaşılıyor. /