Rusya’dan Türkiye’ye İdlib’de operasyon uyarısı
Suriye ordusu ve müttefiklerinin Suriye topraklarında teröristlerin çöreklendiği son nokta olan İdlib eyaletinde askeri operasyonları ve bu bölgede önemli ilerleme kaydetmesi, Türkiye yönetiminin olumsuz tepkisine ve art arda tehditlerine sebep oldu. Rusya ise Suriye yönetiminin haklı operasyonlarını ciddi şekilde desteklemeye başladığı gözleniyor.
Bu doğrultuda Rusya cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Dimitre Peskov Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında Suriye’nin İdlib eyaletinde yaşanan süreçte muhtemel en kötü senaryo, Türkiye ordusunun Suriye’nin yasal devleti ve silahlı kuvvetlerine karşı muhtemel askeri harekat düzenlemesi olacağını belirtti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözünü ettiği Suriye’ye yönelik yeni askeri operasyon başladığı takdirde Rusya’nın tepkisi ne olacağı yönünde bir soruya cevap veren Sözcü Peskov, şöyle dedi:
Eğer Suriye’nin yasal yönetimi ve Suriye silahlı kuvvetlerine karşı bir harekat başlatılırsa, bu durum kesinlikle en kötü senaryo olur.
Rusya cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Peskov, Rusya yönetimi İdlib’in çatışmasızlık bölgelerinde durumun daha vahim boyutlara ulaşmasını önlemek için Türkiye yönetimi ile temaslarını sürdüreceğini vurguladı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Çarşamba günü TSK’nın her an İdlib’de operasyon başlatabileceğini belirterek, İdlib’in kaderini Beşar Esad ve hamilerine bırakmayacakları tehdidinde bulundu.
Bundan önce Türkiye ve Rusya üst düzey heyetleri İdlib krizini görüşmek üzere Ankara ve Moskova’da iki kez bir araya geldi, ancak aralarındaki kayda değer anlaşmazlık yüzünden tarafların görüşmelerinden hiç bir sonuç çıkmadı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, iki tarafın 17 ve 19 Şubat tarihlerinde Moskova’da gerçekleştirdikleri müzakerelerde Türkiye’nin Suriye’nin İdlib eyaletinde çatışmasızlık bölgelerine yönelik yükümlülükleri hakkında herhangi bir yeni koşul elde edilemediğini belirtti.
Gerçekte Moskova yönetimi Ankara’dan, 2018 yılında Rusya ve Türkiye liderlerinin vardığı Sochi anlaşmasına uymasını istiyor. Rusya yönetimi, Ankara yetkililerinin Sochi anlaşmasında belirtilen İdlib’de muhaliflerle tekfirci teröristleri birbirinden ayrı tutması yönünde üstlendiği yükümlülük konusunda hiç bir adım atmadığını belirtiyor.
Buna karşın Türkiye cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın yaptığı açıklamada, Ankara yönetimi Moskova’da Rusya ile İdlib konusunda gerçekleştirdiği müzakerelerin sonucundan memnun olmadığını belirtti. Sözcü Kalın şöyle dedi:
Gerçi Türkiye yönetimi Rusya ile ilişkilerini karartmak istemiyor, ancak buna karşın İdlib eyaletine askeri güç ve teçhizat göndermeye devam edecektir.
Böylece Ankara yönetiminin İdlib eyaletinde çöreklenen tekfirci terör örgütlerine tam ve çok yönlü destek vermekten ibaret olan şimdiki eğilimi ve hatta Suriye ordusu ile doğrudan savaşa girmesi üzerinde ısrarla durması, Suriye’nin kuzeyinde çok tehlikeli bir oyuna girdiğini ve sonuçta İdlib eyaletinde Rusya ordusu ile karşı karşıya gelebileceğini gösteriyor.
Rusya yönetimi Suriye yönetiminin müttefiki olarak Türkiye yönetimini İdlib eyaletinde yaşanan son gelişmelerden sorumlu tutuyor ve aynı zamanda Suriye ordusunun kendi topraklarını tekfirci teröristlerin işgalinden kurtarmak üzere düzenlediği operasyonlara destek veriyor.
Öte yandan Rusya BM güvenlik konseyinin daimi üyesi olarak Çarşamba günü konseyin Suriye ordusunun İdlib eyaletinde operasyonlarını durdurmasını isteyen bir bildiri yayımlamasına karşı çıktı. Türkiye’nin BM temsilcisi ise Suriye’ye askeri tecavüzüne işaret etmeksizin İdlib’de insani facianın patlak vereceği iddiasını ileri sürerek, son iki ayda yaklaşık bir milyon Suriyeli sivil, Suriye ordusunun saldırıları yüzünden evlerinden göç etmek zorunda kaldıklarını belirtti.
BM güvenlik oturumunda Batılı ülkelerin temsilcileri ise Suriye yönetiminin İdlib’de Türkiye ordusunun kurduğu gözlem noktalarına saldırılarını durdurmasını istedi.
Batılı devletlerin bu talebi, Suriye yönetimi ve ordusu bu ülkenin milli egemenliğini yeniden Suriye’nin tüm topraklarına hakim kılmak isteği doğrultusunda Türkiye’den Suriye topraklarındaki tüm birliklerini geri çekmesini ve teröristlere verdiği desteği kesmesini istediği bir sırada gündeme geliyor. Suriye yönetiminin bu meşru talebi Moskova tarafından kesin destek görüyor. Rusya’nın BM temsilcisi Vasili Nebenzia da ülkesi Suriye yönetiminin teröre karşı savaşına tam destek vermeye devam edeceğini vurguladı.
Suriye ordusu ve direniş gruplarının İdlib eyaletini teröristlerden temizleme operasyonu Ocak 2020’de başladı. Ancak Suriye ordusu kendi topraklarında ilerledikçe, Türkiye İdlib’e daha fazla asker ve silah sevk etmeye başladı ve aynı zamanda Suriye ordusunu tehdit ederek operasyonlarını durdurmasını istedi.