Ürdün İhvânü'l-Müslimîn’in kapatılması, sebepler ve sonuçları
Ürdün temyiz mahkemesi, ülkenin İhvânü'l-Müslimîn (Müsüman Kardeşler) cemiyetinin kapandığını duyurdu.
Ürdün’de İhvânü'l-Müslimîn 1945 yılında kuruldu ve siyasi faaliyetlerine 1952 yılında ve Ürdün anayasasının şekillendiği yıl aleni olarak başladı. Ürdün’de en önemli islami hareketlerden biri olan Müsüman Kardeşler’in siyasi kanadı “Ürdün İslami Amel Cephesi”dir.
Ürdün İslami Amel Cephesi ise Ürdün hükümetine karşı en büyük muhalefet kanattır. Ürdün İslami Amel Cephesi iki kez 2010 ve 2013 yıllarında “tek oy”a dayalı düzene dayalı eski seçim yasasına ve bizzat seçimlerde yolsuzluk ve hile olarak açıkladığı duruma itiraz amacı ile seçimleri boykot ederek Ürdün seçim yasasında değişiklik ve reforma yapılmasını istedi. Fakat yine de 2016 meclis seçimlerine katılmasına rağmen meclis sandalyelerinin sadece %12’sini kazanmayı başardı.
Ürdün temyiz mahkemesinin İhvânü'l-Müslimîn’i kapatma kararının sebebi ise bu siyasi akımın ulusal toprak bakanlığına karşı dilekçesiydi. Ürdün ulusal toprak bakanlığı İhvânü'l-Müslimîn’e bağlı bir derneğin arsa ve gayrı menkul varlıklarına el koymasıdır, zira 2015 yılında Ürdün hükümetinden izin alan söz konusu dernek artık yasal açıdan Müsüman Kardeşler’e ait değildir.
Bu konu Ürdün İhvânü'l-Müslimîn’in şikayetini beraberinde getirdi. Buna rağmen Ürdün temyiz mahkemesi İhvânü'l-Müslimîn’in kapatılma sebebinin, yasa durumunun belirsizliği, yasalara bağlı olunmaması ve Ürdün hükümeti kuralları ve şartlarına uyum sağlamaması olarak açıklayarak bu cemiyetin hukuki ve yasal itibardan yoksun olduğunu ilan etti.
Yasal durumunun belirsizliği ve yasalara bağlı kalınmamasından maksat Müsüman Kardeşler’in sınır ötesi ve uluslararası faaliyetleridir. Aslında Amman hükümetinin Müsüman Kardeşler ile sorunlarından biri onların ülkenin anayasasına ve yasal kurumlarına bağlı kalmaması, düşünceleri ve ideolojilerinin uluslararası olmasıdır. Ürdün yönetimi İhvânü'l-Müslimîn davranış modelinin ülkenin ulusal çıkarları ile çeliştiği kanaatindedir.
Diğer yandan Amman yönetimi de Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Bahreyn gibi İhvânü'l-Müslimîn’in terörizm eğilimleri olduğunu iddia ediyor. Bu yüzden İhvan’ın kapatılması için yasalara bağlı kalmamak ve hukuki durumunun belirsizlikleri gibi iddialar öne sürülse de Amman yönetimi Ürdün İhvan’ı ve Mısır İhvanı arasında bağlantı kurarak onları da terörizm eğilimleri olduğunu öne sürüyor.
Bu arada Ürdün’de İhvânü'l-Müslimîn Cemiyetin kapanması hakkındaki karar, Mısır’da İhvan lideri Muhammed Badie ve diğer bazı üyeleri hakkındaki temyiz mahkemesinin kararı ile eşzamanlı verildi. Mısır temyiz mahkemesi Mısır Müslüman Kardeşler lideri Muhammed Badie için 25 yıl hapis cezasını onadı. Başkent Kahire’deki mahkeme, Müslüman Kardeşler Rehberlik ofisinin olayları olarak bilinen davada Badie ve diğer kardeşlik liderlerinin itirazlarını reddetti. Ayrıca Badie’nin yardımcısı Hatrat el-Şatır ve diğer dört Müslüman Kardeşler lideri için ömür boyu hapis cezalarını onadı.
Mısır temyiz mahkemesi ayrıca 87 üye hakkındaki müebbet kararını onayladı, 161 kişiyi de 2 ila 15 yıl arasında hapse çarptırdı. Birçok insan hakları grubu ve bağımsız gözlemciler Mısır İhvânü'l-Müslimîn üyelerine yönelik suçlamaların siyasi olarak motive edildiğini savunuyor.
Ürdün hükümetine eleştirel görüşü olan Müsüman Kardeşler’in kapatılması, ülkede siyasi ortamın daha da kapanmasına sebep olacaktır, nitekim bu cemiyetin bir diğer Arap ülkesinde terörist tanıtılması ve kapatılması da bu ülkede siyasi baskının daha da yoğunlaşmasını beraberinde getirdi. /