Katar'da Afganlar Arasında Müzakere Süreci Devam Ederken Afganistan'da Şiddetin Tırmanması

Birleşmiş Milletler Teşkilatı Afganistan Temsilciliği Bürosu Taliban ve Afganistan hükümeti arasındaki barış müzakerelerinin sivil Afganların ölümünü azaltamadığını belirtti. Birlemiş Milletler Teşkilatı Afganistan bürosu bu hususta bir rapor hazırlayıp şiddet olaylarını ve düzeyini istatistikler ile ele aldı.

Birleşmiş Milletler Teşkilatı  Afganistan bürosu  hazırladığı raporunda  12 Eylül tarihinde  Afganlar arasındaki müzakerelerin başlamasından bu ayın sonuna kadar  geçen haftalara kıyasla  hayatlarını kaybeden sivillerin sayısında bir azalma olmadığını belirtti. 

Bu raporda  Afganistan'daki yüksek şiddet seviyesinin  hala sivilleri etkileyecek şekilde devam ettiği belirtilmiştir. Birleşmiş Milletler Teşkilatı Afganistan bürosunun hazırladığı bu raporda  son 9 ay içerisinde  yaklaşık 6 bin kadar sivilin Afganistan'da hayatını kaybettiği veya yaralandığını belirtip bu rakamla birlikte Afganistan'ın  dünyada siviller için en ölümcül ülke olduğunu da açıkladı. 

 Birleşmiş Milletler Teşkilatı Afganistan bürosunun   şiddetin azalmaması ve sivillerin ölümünün de aynı şekilde devam etmesi yönündeki raporu  hem de Afganlar arasındaki müzakerelerin Katar'da sürdüğü sırada,  Taliban'ın  çatışmaları azaltmak yönündeki vaatlerinin gerçekleşmediğini gösteriyor.  Tabi Taliban'ın  Afganistan'ın kimi bölgelerinde özellikle de Helmend eyaletindeki saldırılarının artması ile   bu grubun çatışmaları ve şiddet dozunu azaltmamasının yanı sıra tam tersi  bu süreci daha da şiddetlendirdiği bile söylenebilir. 

Taliban'ın bu şekilde şiddet ve çatışmaları şiddetlendirmesinden güttüğü amaç ise  Katar'da düzenlenmekte olan barış müzakerelerinde Afganistan hükümetinden daha fazla taviz koparmak olarak değerlendirilmiştir.  Halbuki iki hasım taraf müzakere sürecini başlattıklarında tam tersi şiddet düzeyi düşer ve çatışmaların ve savaşın son bulması için iradenin olduğu gösterilir. 

Ancak Taliban'ın bunun ters istikametinde hareket etmektedir. 12 Eylül 2020'de Afgan-Afgan müzakerelerinin başlamasından itibaren   Taliban  hala şiddet olayları ve çatışmaların devamına vurgu yapmıştır. Bu girişim ise pratikte diyaloglar sürecini olumsuz etkilemiştir.   Taliban'ın yıkıcı bir yaklaşım içerisine girerek  şiddet olaylarını körüklemesi ve sivillerin ölümünü hızlandırması aslında  bu gruba yönelik güvensizliği ve kaygıyı da arttırmış ve bu grubun her türlü daimi ateşkes ve savaşın sonlanması anlaşmasına bağlı kalıp kalmayacağı sorusunu ortaya çıkarmıştır. 

Taliban'ın  Afganistan'da hem de Katar'da Afgan-Afgan müzakereleri devam ederken  şiddeti ve çatışmaları körüklediği sırada   kimi Afgan siyasi çevreleri de   Pakistan'a yönelmiş ve bu ülkenin Taliban'ı törpülemesini istemiştir.  Buna esasen  Pakistan bu grup üzerindeki etkinliğinden yararlanarak   şiddetin dozunu düşürmeye ve Taliban'ın müzakere sürecinde daha esnek davranmaya yardımcı olmalıdır.  

Halihazırda  Taliban'ın  Afganistan hükümeti ile barış müzakereleri sürecindeki  en önemli  bahanesi  ve engel oluşturma sebebi  Amerika'nın  Afgan hükümeti ile Taliban grubu anlaşması çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmemesidir.   Böylece  Amerika'nın bu ahde vefasızlığı  Afgan-Afgan müzakere sürecini de aksatmış ve büyük bir engel ile karşı karşıya bırakmıştır.   Taliban grubunun  Afgan-Afgan barış müzakerelerinin ön şartı olarak belirlenen Amerikalı askerlerin bu ülkeden çekilmesi yönündeki Washington'un taahhütlerini yerine getirmesi hususunda ısrarı   ile   bu grubun daimi ve kalıcı bir ateşkes anlaşmasına varana kadar  şiddetin dozunu düşürmeyeceği de ortadadır.