Irak'ın güneyindeki yeni protesto eylemleri

Irak bir haftadır yeniden şiddet eylemleri ve olaylara sahne olmakta. Ülkenin güneyindeki Zikar, Diyvaniye, Necef ve Vasıt vilayetlerinde protesto eylemleri sürüyor.

Protesto eylemleri Zikar'ın merkez kenti Naseriye kentinden başlayıp, diğer bölgelere sıçradı. Naseriye'de protesto eylemleri organize eden kişi ve sivil aktivistlerin Irak güvenlik güçlerince gözaltına alınması gösterilere neden oldu.  Naseriye'de sivil aktivistlerden İhsan Ebu Kevser,  güvenlik güçlerince gözaltına alındı. 
Bundan önce de Naseriye kentinin merkezindeki el Habubi meydanındaki gösteride acil tıbbi yardım görevlisi olan Heyder Naser isimli aktivist, hayatını kaybetmiş ve cesedi güvenlik güçlerince bulunmuştu. 
Başka bir Iraklı aktivist İhsan el Hilali de geçtiğimiz hafta güvenlik güçlerince gözaltına alınmış, ancak sonunda Zikar yetkilileri onu serbest bırakmıştı.
Geçtiğimiz eylül ayında da Irak'ta geniş çaplı protesto eylemi tertip eden bazı sivil aktivistler gözaltına alınmıştı. Yine Aralık ayında da Irak'ta gözaltına alınan bazı aktivistlere destek için geniş çaplı gösteriler yapılmıştı. 
Sivil aktivistlerin gözaltına alınma sebepleri belli değil, ancak Irak yönetimi aralık 2020'de Zikar'da eylemciler ile, protesto eylemlerine son verilmesi ve hükümetin de aktivistleri takip etmekten vazgeçmesi konusunda anlaşmaya varmıştı. 
Ancak hükümet, verdiği sözünü tutmadığı ve sivil aktivistleri gözaltına almaya devam ettiği için yeniden Irak'ın güneyindeki vilayetlerde protesto eylemleri başladı. Eylemciler, Irak hükümetini bu anlaşmanın maddelerini yerine getirmemek ve anlaşmaya bağlı kalmamakla suçlayarak, böylece bir kez daha sokaklara inmiş oldular.
Naseriye'de vatandaşların protesto eylemine güvenlik güçleri müdahale edip, bazı eylemcileri yaraladı. Geçen gün düzenlenen protesto sırasında bir polis hayatını kaybederken 100'ü aşkın kişi de yaralandı. Diyvaniye ve Vasıt vilayetlerinde de, Naseriye'de protesto eylemi düzenleyenlere destek için gösteri düzenlendi. Aslında protesto eylemleri Naseriye'de başka bölgeler ve vilayetlere sıçramış oldu.
Diyvaniye ve Vasıt'ın ardından Necef de hükümet karşıtı gösterilere sahne oldu. Ancak Necef'teki protestonun nedeni diğer vilayetlerdekilerden farklıydı.
 Necef sakinleri, kendi kötü ekonomik şartlarını protesto etmek için hükümet aleyhinde gösteri düzenlediler. Son aylarda Irak'ta enflasyon ve yoksulluk artarken hükümet de bu soruna karşı başarısız ve yetersiz kalmıştır. Petrol fiyatlarındaki düşüş ve korona salgını yüzünden Irak hükümeti sorunlar karşısında borçlanmaya yöneldi, ancak hükümetin borçlarının fazla olduğundan Bağdat yönetimi, 2021 bütçesinde milli para birimi dinarın değerini azaltma kararı aldı. Bu da ülkede enflasyonun yükselmesine yol açtı.
 Irak Parlamentosu Bütçe ve Plan Komisyonu Başkanı Heysem Ceburi, ülkenin toplam borcunun 70 milyar dolar olduğunu belirterek, bundan 24 milyar dolarının dış borçlar ve 46 milyar dolarının da iç borçlar olduğunu belirtti.
Anlaşılan Irak güvenlik güçleri ile eylemciler arasındaki çatışma ve ardından ülkenin bazı vilayetlerinde şiddet eylemleri ve olaylar devam edecek. Bu durum da, hükümet ile halk arasında çatışma ve gerginliğin artması, bazı bölgelerde gösteriler karşısında teslim olması için hükümetin prestijini kaybetmesi, toplum arasında çatlağın büyümesi ve de gelecek seçimler üzerinde etkili olması ve ABD dahil bazı yabancı muhaliflerin faydalanmasına yol açacak./