Suriye anayasa komitesi ve sonuçsuz biten 5. oturum

İsviçre'nin Cenevre kentinde düzenlenen Suriye Anayasası komitesi 5. oturumu 5 gün süren çalışmanın ardından bir sonuca varamadan sona erdi.

 Suriye krizi konusundaki en önemli meselelerden biri ülkenin yeni Anayasası'nın tedvin edilmesidir.  Suriye Anayasası'nın  değiştirilme konusu, hükümet muhalifleri tarafından ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 2254 sayılı kararı uyarınca  Kasım 2019'dan itibaren başladı ve şimdiye kadar  bu bağlamda 5 oturum düzenlendi.
 Suriye yeni anayasasının Tedvin edilmesi konusunda birinci ve ikinci tur görüşmeler Kasım 2019 tarihinde,  3. turu Ağustos 2020 ve 4. Tur da Aralık 2020'de gerçekleşti. 5 . tur görüşmeler ise 26 ila 30 Ocak 2020 tarihleri arasında İsviçre'nin  Cenevre kentinde 5 gün süreyle yapıldı .
 Suriye yeni Anayasası'nın Tedvin edilmesi bağlamındaki komitenin  4 farklı gruptan toplam 45 üyesi vardır.  Suriye yönetimi, muhalifler, ayrıca Suriye medeni kurumları; üstelik her birinin 15 üyesi vardır. Böylece yeni anayasa Tedvin komitesinin 45 üyesi bulunuyor.   Birleşmiş Milletler Suriye özel temsilcisi Gear Pedersen ise oturumlara 4. oyuncu olarak Katılıyor, fakat her şeyden çok, söz konusu 3 Suriyeli grup arasında daha çok arabulucu rolünü  oynuyor.  Aynı zamanda Suriye Medeni kurumlar üyeleri ise Birleşmiş Milletler tarafından  belirleniyor.
 Suriye yeni anayasa Tedvin komitesinin şimdiye kadar gerçekleşen  5 tur müzakerelerine rağmen pek fazla bir ilerleme kayıt etmemiştir, öyle ki birleşmiş milletler temsilcisi yapılan görüşmelerin ardından konu hakkında umutsuz olduğunu belirterek görüşmelerin  muhtemelen çıkmaza girmesi konusunda Suriyeli söz konusu 3 grubu uyardı.
 5 tur görüşmelerin sonuçsuz bitmesi ardından  Birleşmiş Milletler Suriye özel temsilcisi Gear Pederson bu tur görüşmelerinin, " Hayal Kırıklığı" olduğunu belirterek,  yapılan oturumun hiçbir sonucu olmadığını ve hatta bir sonraki görüşme tarihi konusunda bile herhangi bir anlaşmaya varılamadığını söyledi.
 Suriye yeni anayasa Tedvin komitesi'nin oturumlarının sonuçsuz kalmasının çeşitli sebepleri vardır fakat aralarında 3 neden daha fazla önem taşıyor.  Birincisi tarafların karşılıklı olarak birbirine duyduğu güvensizliktir.  Bu doğrultuda komite üyelerinden Tarık El Kürdi,  Suriye yönetimi tarafından gönderilen heyeti komite faaliyetinin ilerlemelerini sabote etmekle suçladı, fakat Şam hükümeti heyet başkanı Ahmed Kuzbari  de  muhalefeti Sabotaj ve hükümetin önerilerini görmezden gelmekle suçladı.
 Anayasa tedvini komitesinin şimdiye kadar başarısız kalmasını bir diğer önemli sebebi ise halihazırda Suriye'de iktidar olan hükümetin muhalifler  tarafından görmezden gelinmesi ve bir diğer sebep ise dış müdaheledir.  Aslında görünüşe göre yabancı ülkelerin desteğinde olan Suriye yönetimi muhalifinin, eseri Savaş meydanındaki yenilgilerini yeni anayasayı Tedvin görüşmeler çerçevesinde telafi etmeye çalışıyorlar.
 Bu bağlamda Şam hükümeti heyet başkanı Ahmed Kuzbari  yaptığı açıklamada karşı tarafın önerilerinin, bir yandan Suriye gerçeklerinden uzak olduğunu diğer yandan ise diğer bazı ülkelerin Suriye konusundaki planlarını yansıması gibi göründüğünü belirtti.  Söz konusu önerilerden biri Suriye gelecek siyasi sisteminin federalizmi şeklinde olmasıdır.
 Suriye Anayasası komitesinin 5. oturumu,  16 ve 17 Şubat tarihlerinde İran İslam Cumhuriyeti, Rusya ve Türkiye'nin katılımı ile Rusya'nın Soçi kentinde bir oturumun düzenleneceği bir ortamda yenilgiye uğradı.  Mevcut durumda gelecek Soçi oturumunda da  Suriye Anayasası konusunda Suriye ateşkesi 3 garantör Ülkesi arasında da herhangi bir anlaşmanın sağlanması beklenmiyor./