Türkiye, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkmenistan üçlü toplantısı
Türkiye, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkmenistan üçlü dışişleri bakanları toplantısı bugün Ankara'da düzenlendi. Toplantı, Ankara yönetimine, Hazar Denizi'ndeki varlığını güçlendirmesi için uygun bir fırsat sağladı.
Türkiye, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkmenistan dışişleri bakanları bugün Ankara'da önemli bölgesel ve uluslararası konuları ele aldılar.
Uzmanlara göre, Orta Asya ve Hazar Denizi'nde enerji konusu ve bunun uluslararası pazarlara taşınması, Türkiye yönetiminin Ankara-Bakü-Aşkabat toplantısının 5.'sinde çok fazla ilgi gösterdiği konulardan biridir. Transit taşımacılığı kapasitesinin kullanılması, doğudan batıya uluslararası taşımacılık koridorunun kullanılması ve bunun için Türkmenistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye topraklarının kullanılması, Afganistan-Türkmenistan, Azerbaycan Cumhuriyeti, Gürcistan ve Türkiye transit koridoru kapasitesinin kullanılması, bahsi geçen üç ülke üzerinden Türkmenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti doğalgazının taşınması ve enerji alanında işbirliğinin geliştirilmesi, Türkiye, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkmenistan toplantısında ele alınıyor.
Aslında, Türkmenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti, Hazar Denizinden kendi enerjilerini uluslararası piyasaya ulaşımını kolaylaştırmaya çalışıyorlar. Bu doğrultuda, Azeri uzmanlardan İlham Şaban şöyle diyor:
"Hazar Denizi'nden Türkmenistan doğalgazının Transhazar boru hattıyla Azerbaycan Cumhuriyeti'ne taşınması, tüm komşular tarafından onaylanması gereken bir konudur ve bu süreçte komşuların onayını kazanmak zor olacak, ayrıca Avrupa pazarının dahilinde daha büyük sorunlar var."
Transhazar projesi dahil, doğudan batıya enerji taşıyan projeler, genellikle AB ve ABD'nin desteklediği projelerdir. Bu projeden amaç, Türkmenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti tarafından Rusya ve İran'ın bypass edilmesidir. Esasında, bu proje, enerji transferi için siyasi bir proje sayılıyor.
Türkimenistan doğalgazının Transhazar boru hattı veya Afganistan üzerinden taşınması önünde bazı sorunlar var. Türkmen gazını Çin'e taşıyan boru hattı üzerinden doğalgaz akışı sürmekte ve 36 milyar metreküp kapasiteyle çalışan boru hattının kapasitesi 55 milyar metreküpe kadar arttırılabilir. Türkmenistan-İran doğalgaz boru hatları ise şimdilik çalışmıyor. Bu boru hattı için 20 milyar metreküp kapasite düşünülmüştür. Öte yandan Hazar Denizi'nin yeni hukuki statüsü belirlenmiş değil ve İran ile Rusya, çevresel mülahazalarıyla Hazar Denizi'nden geçecek boru hattı projesine karşı çıkmaktalar.
Ankara'da düzenlenen Türkiye, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkmenistan üçlü toplantısı ise, Ankara yönetiminin Azerbaycan Cumhuriyeti'nin yardımıyla Hazar bölgesinde etkinliğini güçlendirme zeminini sağlayabilecek bir toplantı sayılıyor.
