Amerika'nın Afganistan'daki Projelerindeki Geniş Çaplı Yolsuzluklar
(last modified Wed, 13 Oct 2021 04:12:01 GMT )
Ekim 13, 2021 07:12 Europe/Istanbul
  • Amerika'nın Afganistan'daki Projelerindeki Geniş Çaplı Yolsuzluklar

CNN haber kanalı yayımladığı raporda Afganistan'ın Amerika tarafından işgali yıllarında sözde bu ülkeyi yapılandırma ve yeniden imar çalışmaları yapma projelerindeki geniş çaplı yolsuzları ifşa etmeye odaklandı.

Raporda, yaklaşık bir yıl boyunca uçan uçak mürettebatı için 500 milyon dolarlık masraflar da dahil olmak üzere birkaç vakadan bahsediliyor.  Hiç açılmayan 85 milyon dolarlık büyük bir otel,maliyetlere 28 milyon dolar ekleyen  Afgan ordusuna özel kamuflaj üniforması siparişi ve Afganistan'la hiçbir bağlantısı olmayan Akdeniz'de bir tıp merkezinin inşası da bu ifşaatlar arasında yer almaktadır. 

Tabii ki bunlar, 20 yılı aşkın bir süredir 145 milyar dolardan fazlaya mal olan ve ABD Genel Müfettişi tarafından hazırlanan Afganistan'daki sözde yeniden yapılanma çabalarındaki savurganlık, dolandırıcılık ve suistimal listesinin sadece bir kısmıdır.   Afganistan'ın yeniden inşası konusundaki hassasiyetler nedeniyle, 2008 yılında ABD Kongresi, Afganistan'ın Yeniden İnşası Özel Müfettişi veya SİGAR'ı gözetim organı olarak kurdu. 

Ağustos 2021'in sonunda Afganistan'dan çekilen ABD, son 20 yılda Afganistan'ı yeniden inşa etmek için milyarlarca dolar harcadığını iddia etmiş, ancak şimdi bu paranın çoğunun boşa gittiği açık ve net ifşaatlar ile ortaya çıkmıştır.  SIGAR tarafından Mart 2021'de yayınlanan bir rapora göre ABD, Afganistan'da terk edilmiş veya tahrip edilmiş bina ve araçlara milyarlarca dolar harcamıştır.

 

 Raporda Afganistan'da sözde harcanan 7.8 milyar dolar ele alınmış ve yalnızca 343 milyon dolar değerindeki bina ve araçların iyi durumda tutulduğunu tespit etmiştir. Amerika Özel Müfettişi John Sopko ise bu hususta şöyle bir açıklamada bulunmuştur: "Birçok kullanılmayan sermaye varlığının  olduğu, kötüye kullanıldığı veya terk edildiği, bu projeler için fon sağlayan kuruluşlar için büyük bir endişe kaynağı olmalıdır".

 

SİGAR, son yıllarda Amerika savunma bakanlığı-Pentagon, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Afganistan'daki NATO operasyonları gibi ABD hükümet bütçelerinde zimmete para geçirme ve milyonlarca doların savrulması ile ilgili raporlar yayınladı. SIGAR'ın Afganistan'ın yeniden İnşasına ilişkin Ekim 2020 raporu, bazı şaşırtıcı gerçekleri ortaya çıkardı. O zamana kadar Kongre, 2002'den beri Afganistan'ın yeniden inşası için 134 milyar dolar ayırmıştı, ancak SİGAR sadece 63 milyar doları inceleyebildi ve geri kalanın akıbetinin belirsizliğinden söz etti. Bu denetleme kurumu 19 milyar dolar israf, dolandırıcılık ve suistimal yapıldığını ve heder olduğunu belirtmiştir. 

Afganistan'ın yeniden inşasında ABD ve Batılı kurum ve müteahhitlerin kötü yönetimi, yolsuzluğu ve savurganlıklarının yanı sıra, bu ülkede yapısal ve idari yolsuzlukların varlığı ve sayısız düzensizlikler, yeniden imar ile ilgili mali kaynakların kaybolmasına neden oldu hem de bu para Afgan halkının yaşamlarını iyileştirmede etkili olmamış bir kaynak haline geldi.

Aslında, Afganistan'daki Amerika ve NATO askeri varlığı, Afganistan halkının katliamı, artan güvensizlik,  benzeri görülmemiş uyuşturucu üretiminden başka bir şeyle sonuçlanmadı. Rand Enstitüsü'nde analist olan James Dobbins ise şöyle bir değerlendirmede bulunmaktadır:  "Amerika'nın Afganistan'dan çekilmesine yönelik çok sayıda eleştiri olmasına rağmen, bu ülkenin Afganistan'a müdahalesinin baştan yanlış olduğuna ve hezimete mahkum olduğuna inanan birçok kişi de var".