Dünya Bankasının Afganistan'ın kötü ekonomik durumu konusunda uyarısı

Dünya Bankası, Afganistan'ın kötü ekonomik durumunun sonuçları konusunda uyarıda bulundu. Bu banka, son raporunda Afganistan'ın GSYİH'sının 2022'nin sonuna kadar yaklaşık yüzde 30 düşebileceğini bildirdi.

Dünya Bankası'na göre, Afganistan'da devam eden ekonomik krizin sonuçlarından biri, yoksulluğun artması, yerinden edilme ve aşırılığın yayılmasından doğan tehditlerdir. Dünya Bankası raporunun Afganistan'daki ekonomik duruma ilişkin diğer uluslararası kuruluşların raporlarından farkı, Dünya Bankası'nın Afganistan'daki ekonomik durumu titizlikle incelemesi ve görünümünü belirlemesidir.

Bu, Afganistan'ın ekonomik büyümesindeki keskin düşüşle ilgili en son Dünya Bankası raporunun çok endişe verici olduğu ve bu ülkenin insanlarının yaşamları üzerinde giderek daha fazla olumsuz etki bırakacağı  anlamına geliyor. Afganistan'ın önceki hükümeti döneminde de  Dünya Bankası, Afganistan'ın bölge ülkeleri arasında en düşük ekonomik büyümeye sahip olduğu ve çok daha endişe verici hale gelen ülkenin ekonomik durumu hakkında sürekli rapor verirdi.

Afganistan'ın ekonomik durumu konusunda Dünya Bankası uzmanı H.KRANI şöyle diyor:

"Son yıllarda yaşanan kuraklıktan sonra, Afgan ekonomisinin karşı karşıya olduğu en önemli zorluk, ülkedeki siyasi ve güvenlik durumuna ilişkin süregelen  güvensizliktir ki bu mesele ülke ekonomisinin geleceği ile ilgili siyah bir görünüm ortaya koyuyor."

Taliban'ın yeniden gücü elinde bulundurma sırasında Afganistan'a uluslararası yardımın devamında belirsizlik ve bu yardımların büyük oranda düşüş göstermesi,  Afganistan'da son iki yılda yabancı yatırım eksikliğinin siyasi krizin tırmanmasıyla aynı zamana denk gelmesi ve Afgan halkının yüzde altmışından fazlasının gelirinin bağlı olduğu en önemli meşru gelir kaynağı olarak tarım sektörünün çok düşük verimliliği, Dünya Bankası'nın Afganistan'ın ekonomik durumuna ilişkin olumsuz raporunun ana nedenlerinden bazılarıdır.

Aynı zamanda, Dünya Bankası'na göre Afganistan'daki özel sektör çok zayıf bir performans göstermekte  ve güvensizliğin devam etmesi Afganistan'da bu sektörün büyümesi için herhangi bir ilerlemeyi engelliyor.

Afganistan meseleleri uzmanı Ebulfazl Zohrevend  şöyle diyor:

"Afganistan'ı büyük bir yasadışı ekonomiye sahip bir ülke olarak tanımlayan kaçakçılık, haşhaş ekimi ve uyuşturucu üretimi gibi yasadışı yollarla gelir elde etmek, Afganistan'ın son yıllarda çok zayıf ekonomisinin yeniden ayağa kalkmasını engelledi."

Her halükarda Afganistan, petrol ve gaz kaynakları ile birlikte bakır, kömür, lapis lazuli, demir cevheri ve hatta lityum gibi çok sayıda maden dahil olmak üzere ekonomik potansiyele sahiptir. Bu nedenle, Afganistan'da barış ve siyasi istikrar sağlanırsa, ülke hızlı bir şekilde sadece iyi bir ekonomik büyüme yaşamakla kalmaz, aynı zamanda doğru programları benimseyerek yoksulluk, işsizlik ve yerinden edilme gibi zorlukların üstesinden gelebilir.

Afganistan'da terörizm yoksulluk, çocukların yetersiz beslenmeleri ve yolsuzluk üst seviyededir. Afganistan; Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Güney Asya bölgesel işbirliği Teşkilatı, Ekonomik işbirliği teşkilatı ve Bağlantısızlar Hareketi üyesidir. Afganistan satın alma gücü  paritesine göre 72,9 milyar dolarlık gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) ile dünyanın 96. büyük ekonomisidir. Ancak ülke kişi başına düşen GSYİH (SAGP) sıralamasında 2018 verilerine göre 186 ülke arasından 169. sırada yer almıştır.