Türkmenistan'ın dış siyaset alanındaki 7 yıllık planı
Bölgesel ve uluslararası işbirliğini genişletmek için birçok projeyi gündemine alan Türkmenistan hükümeti, bu ülkenin tarafsızlık esasına dayalı dış politika planına imza atarak bölgede ve dünyada daha etkin bir rol oynamaya çalışıyor.
Türkmenistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafsızlığa dayalı dış politika planını onayladı.
Aynı zamanda Serdar Berdimuhammedov, 2022-2028 yılları arasında Türkmenistan'ın dış politika planının uygulanmasını onaylamış ve duyurmuştur. Dijital diplomasinin geliştirilmesi, tıp ve çevre alanlarında işbirliği, UNESCO ile kültürel ve insani alanlarda işbirliğinin genişletilmesi bu planın diğer hedefleri arasında yer alıyor. Aşkabat hükümet yetkililerinin Türkmenistan'ın ekonomik ve siyasi gelişimini teşvik etme çabalarına rağmen, karayla çevrili olması bu Orta Asya ülkesini olumsuz bir duruma sokmuş gibi görünüyor.
İran'ın Orta Asya'daki Müslüman ve komşu ülkelerini kardeş olarak gören bir ülke olarak varlığı ile Türkmenistan'ın birçok sorunu çözülmüş olacak ve Aşkabat hükümetinin amaç ve isteklerinin gerçekleşmesi için zemin her zamankinden daha fazla sağlanabilecektir.
Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu'nda bölgesel ekonomik entegrasyon uzmanı ve bölgesel kalkınma ve gelişme uzmanı olan "Nazar Diab" geçtiğimiz günlerde şunları söyledi: "Orta Asya cumhuriyetleri gibi denize kıyısı olmayan gelişmekte olan ülkeler zor durumda. Özellikle bu ülkelerin ihracat ve ithalatlarının transit limanlara ulaşmak için komşu ülkelerden geçmesi gerektiğinde durumda farklı boyutlar kazanıyor. Dolayısıyla İran, Türkmenistan ve Kazakistan arasındaki nakliye koridoru ve demiryolu taşımacılığı. Böyle bir erişimi mümkün kılan, bu karayla çevrili alanların jeopolitiğini açan bir durumdur. "
Türkmenistan ekonomisine genel bir bakış, ulaşım ve transitin Türkmenistan'ın enerjiden sonra en önemli ekonomik sektörlerinden biri olduğu gerçeğini kanıtlıyor. Bu nedenle Türkmenistan ve Kazakistan arasında İran ile yapılan demiryolu anlaşması, bu iki Orta Asya ülkesini ekonomik refah durumuna sokmuştur.
Aslında Aşkabat ve Nursultan hükümetleri artık uluslararası sıcak sulara erişim konusunda endişe duymuyor ve İran üzerinden güvenli, ekonomik ve kısa vadede küresel pazarlara erişimlerini kolaylaştırabilen bir rotayı karşılarında buluyor. Bu arada Türkmenistan ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında İran'ın yardımıyla imzalanan gaz takas anlaşmasıyla Aşkabat, Tahran'ın da yardımıyla enerji kaynaklarıyla ekonomisini büyük ölçüde güçlendirebilecek yapıcı bir konuma bir kez daha getirildi.
Geçtiğimiz aylarda cumhurbaşkanlığının başlangıcından bu yana ekonomik, siyasi ve kültürel reformları gündeme getiren Türkmen ordusunun cumhurbaşkanı ve başkomutanı "Serdar Berdimuhammedov'un reformlar gerçekleştirdiğini de gözden kaçırmamak gerekir. Serdar Berdimuhammedov Türkmenistan'ı gelişmekte olan ülkelere yaklaştırmaya çalışıyor.
Yetersiz ve beceriksiz yetkililerin değiştirilmesi, ordu komutanlarının değiştirilmesi, beceriksiz bakanların değiştirilmesi ve Türkmenistan halkına gelişen bir ekonominin garantisini vermek ile ilgili olarak, Serdar Berdimuhammedov, yeni politikalar izlemeye başlamıştır.
Görünen o ki Serdar Berdimuhammedov, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'i örnek seçerek , Türkmenistan'ı dış politika, gelişmiş ekonomi, kültürel kalkınma ve diğer devlet dairelerinin büyümesi ve gelişmesini alanında mevcut durumdan çıkarmak için her türlü çabayı gösteriyor. Şimdiye kadar, Aşkabat hükümet yetkililerinin üst ve orta kademe memurlarının yaklaşık dörtte üçü Bahardan ilçesindeki Ahal aşiretindendi. Ancak Türkmenistan'ın siyasi sistemini ve gücünü oluşturan farklı etnik kökenlere rağmen, Serdar Berdimuhammedov yedi yıllık başkanlığını siyasi ve ekonomik sektörlerde yapıcı reformlarla başarıyla tamamlamaya çalıştığına şüphe yok