Middle East Eye: Arap NATO’su Kurma Planı Başarısız Oldu
Parstoday – İngilizce bir yayın organı, “Kahire’nin Doha’daki Arap NATO’su teklifinin reddi” başlıklı makalesinde, Kahire’nin ortak bir Arap askeri ittifakı kurma girişimiyle ilgili siyasi anlaşmazlıkları ayrıntılı şekilde ele alarak bu planın başarısız olduğunu bildirdi.
Parstoday’in haberine göre, Mısır’ın Doha’daki toplantıda Arap ortak savunma gücü kurma girişimi, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin muhalefeti ve ABD’nin müdahalesi nedeniyle başarısız oldu; bu durum, Arap dünyasında İsrail’e karşı nasıl bir tutum alınacağı konusunda derin ayrılıkları ortaya koydu.
Analitik merkez Middle East Eye ise makalesinde, Mısır planına karşı en güçlü muhalefetin Katar ve BAE’den geldiğini ve bu durumun bölgesel güvenlik ve İsrail tehdidine karşı mücadelede derin görüş ayrılıklarına işaret ettiğini belirtti.
Mısır’ın Teklifi ve İlk Tepkiler
Mısır, Doha’daki toplantıda “1950 Ortak Savunma ve Ekonomik İşbirliği Antlaşması” kapsamında ortak hızlı müdahale gücü kurmayı önerdi. Amaç, özellikle İsrail’den gelebilecek tehditlere karşı üye ülkeleri savunmaktı. Mısır Dışişleri Bakanı teklifi Arap mevkidaşlarına resmi olarak sundu ve bunun dış güçlere bağımlılığı azaltmaya yönelik savunma amaçlı bir adım olduğunu belirtti.
Ancak ittifakın liderliği konusunda fikir ayrılıkları yaşandı: Mısır kendisinin öncü olması gerektiğini savunurken Suudi Arabistan da komuta talep etti. Öte yandan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin karşı çıkması planın önünü kesti.
ABD’nin Etkisi ve Gizli Baskılar
Mısır’dan üst düzey bir diplomat, ABD’nin toplantı üzerindeki belirleyici etkisine dikkat çekti. Katar heyetinin ABD’den mesajlar getirdiğini ve Arap ülkelerine İsrail karşıtı kararlar almamaları gerektiğinin iletildiğini söyledi. ABD, krizi yönetme sözü verip İsrail Başbakanı’nı Körfez ülkelerine yönelik benzer saldırılardan caydırmayı taahhüt etti. Bu tutum özellikle BAE tarafından desteklendi.
Toplantının sonunda Doha bildirisi İsrail’in Katar’a saldırısını kınadı ancak somut bir yaptırım getirilmedi.
Sonuçlar ve Bölgesel Ayrılıklar
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah el-Sisi, Kahire’nin savunma liderliği umutları boşa çıkarak hayal kırıklığına uğradı ve toplantıyı terk etti. Mısır’ın İsrail’i “düşman” olarak tanımlaması ise bölgedeki tehdit algısının ciddiyetini ortaya koydu.
1950 antlaşmasının tarihi bağlamı hatırlatılarak, Arap ülkelerinin askeri bütünleşmede yaşadığı sürekli başarısızlıklar, bölgedeki siyasi rekabet ve çıkar çatışmalarına bağlandı.