Amerika’nın Bagram’a Dönüşü: Trump’ın Rüyası, Taliban’ın Kâbusu

Parstoday – Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nın Afganistan’daki stratejik Bagram üssünü geri alma yönündeki son açıklamaları, Asya'nın kalbindeki bu hassas noktaya tekrar dikkatleri çekti. Washington’a göre bu üs, Çin ve Rusya ile olan mücadelede stratejik bir koz olabilir. Ancak Taliban için bu, egemenliğin ihlali ve işgal günlerine geri dönüş anlamına geliyor.

Donald Trump, Bagram hava üssüne geri dönme planını açıkladı. Trump, bu üssün “Çin’in nükleer merkezlerine sadece bir saat uzaklıkta” olduğuna dikkat çekti ve Taliban’ın bu üssü iade etmemesi durumunda “kötü olayların” yaşanacağı uyarısında bulundu.

Trump’ın bu açıklamaları, eski ABD Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Khalilzad’ın, Washington ile Taliban arasında Bagram üzerinden terörle mücadele iş birliği ihtimalini gündeme getirmesinden sonra geldi. Ancak Taliban yetkilileri sert tepkiler gösterdi. Taliban geçici hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki, Afganistan’ın hiçbir dış müdahaleyi kabul etmeyeceğini ve ABD’nin 20 yıllık işgalinin başarısızlığının, yeniden işgalin imkânsız bir hayal olduğunu gösterdiğini söyledi.

Taliban İçişleri Bakanlığı Sözcüsü de, Bagram’ın ABD’ye devrini “gerçek dışı” ve imkânsız olarak nitelendirdi.

İran Öğrenci Haber Ajansı (ISNA)'nın Parstoday'e dayandırdığı haberine göre, uzmanlar Taliban içindeki görüş birliğinin zayıf olduğunu belirtiyor. Bazı Taliban üyeleri ABD’nin yeniden ülkede varlık göstermesini ideallere ihanet olarak görürken, diğerleri bu durumu uluslararası meşruiyet kazanma ve mali yardım alma fırsatı olarak değerlendirebilir.

Bu arada, Kabil hükümeti sözcüsü Hamdullah Fitrat, 2020 Doha Anlaşması uyarınca ABD'nin, Afganistan’ın toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlığına karşı zor kullanmama ve iç işlerine karışmama taahhüdünde bulunduğunu hatırlattı.

2020 yılında Trump’ın ilk döneminde imzalanan bu anlaşmaya göre, tüm yabancı güçler 2021’e kadar Afganistan’ı terk etti ve ardından Taliban geçici bir hükümet kurarak ülkenin kontrolünü ele aldı.

Afganistan’ın kuzeyinde, Kabil’e yakın stratejik konumda yer alan Bagram Üssü, ABD’nin 20 yıllık işgali sırasında ülkedeki en büyük askeri tesisi olmuştu. Washington açısından, bu üs Çin, İran, Orta Asya ve hatta Rusya’yı gözlemlemek için stratejik bir noktadır. ABD’nin Bagram’a dönme isteğinin arkasında, Çin’in Afganistan’daki nüfuzunu engelleme ve Pekin’in bölgedeki projelerini kontrol altına alma hedefi yer almaktadır.

Ancak Afganistan’daki mevcut siyasi ve güvenlik durumu ile geçmişteki işgalin acı hatıraları, ABD’nin Bagram’a dönüş planlarının geleceğini belirsizlik içinde bırakıyor.