Sessiz İttifak; İsrail ve Arapların Güvenlik İşbirliğinin Perde Arkası Hikayesi

Parstoday – Bir Amerikan medyası, Beyaz Saray’dan sızan belgelere dayanarak, son üç yılda CENTCOM’un kolaylaştırıcılığında İsrail rejimi ile bölgedeki Arap ülkeleri arasında kurulan ve genişletilen bir güvenlik-askeri yapının detaylarını açıkladı.

Amerikan belgeleri, İsrail rejimi yetkilileri ile bölgedeki Arap ülkelerinin Batı Asya’daki çatışmalar, özellikle Gazze Savaşı sırasında, ABD Merkezi Komutanlığı (terör örgütü CENTCOM) yardımıyla bölgesel tehditler, İran ve Gazze’deki yeraltı tünelleri hakkında çeşitli görüşmeler ve eğitimler düzenlediklerini gösteriyor. Parstoday’in bildirdiğine göre, Washington Post gazetesi Cumartesi günü yayımladığı bir haberde şöyle yazdı: “Amerikan belgeleri, Arap ülkelerinin Gazze savaşını kınamalarına rağmen İsrail ile güvenlik işbirliğini sessizce genişlettiklerini ortaya koyuyor. Bu askeri ilişkiler, Eylül ayında İsrail’in Katar’a saldırısından sonra kriz yaşadı ancak şimdi Gazze’de sağlanan ateşkesin denetlenmesinde kilit rol oynuyor.”

Rapora göre, son üç yılda, İsrail’in üst düzey askeri yetkilileri ile 6 Arap ülkesi, ABD’nin kolaylaştırıcılığında Bahreyn, Mısır, Ürdün ve Katar’da planlanmış toplantılar için bir araya geldi.

Haberde ayrıca, 9 Eylül’de İsrail füzelerinin hedef aldığı Katar’ın, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze için önerdiği barış planına destek veren Arap ülkeleri arasında olduğu ve savaş tarafları arasında yapılan anlaşmayla bu planın ilk aşamasının uygulandığı belirtiliyor: “Katar, arka planda İsrail ordusuyla ilişkilerini güçlendiren ülkelerden biridir.”

Belgeler, İsrail ve Arap üst düzey yetkililerinin Mayıs 2024’te Katar’daki ABD El Adid Hava Üssü’nde bir görüşme yaptığını gösteriyor. Bu toplantıya ilişkin, iki gün önce yazılan bir belge, İsrail heyetinin görülme ihtimalini önlemek için bu üsse doğrudan uçuş yapacağı ve Katar’ın sivil girişlerini atlayacağı bilgisine yer veriyor.

CENTCOM’a ait ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun ulaştığı beş PowerPoint dosyası ve Washington Post’un incelediği bu belgeler, ABD ordusunun “bölgesel güvenlik yapısı” olarak tanımladığı yapının detaylarını gösteriyor. Bu yapı, İsrail ve Katar’ın yanı sıra Bahreyn, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsıyor.

Belgelerde Kuveyt ve Umman da “potansiyel ortaklar” olarak belirtilmiş ve tüm görüşmelerden haberdar edildikleri kaydedilmiş.

Raporda şu ifade yer alıyor: “PowerPoint dosyaları gizli ilan edilmişti ve sadece bu yapının ortaklarına ve bazı durumlarda Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda, İngiltere ve ABD’den oluşan 'Beş Göz' ittifakına verildi. Belgeler, 2022-2025 yılları arasında, Gazze savaşı öncesi ve sonrası dönemi kapsıyor.”

Amerikan medyası, bu görüşmelerin detaylarına da değinerek şöyle yazdı: “Ocak 2025’te ABD’nin Nashville yakınlarındaki Fort Campbell Üssü’nde yapılan toplantılardan biri, ABD askerlerinin ortaklarına Hamas’ın Gazze ordusuna karşı kullandığı ana araçlardan yeraltı tünellerini nasıl tanıyıp etkisiz hale getireceklerini öğrettikleri oturumları içeriyordu. Başka bir belge ise bu 6 ülkenin ortaklarının yeraltı tünellerinin yıkımıyla ilgili bir eğitim programına katıldığını, ancak ülkelerin isimlerinin belirtilmediğini gösteriyor.”

CENTCOM personeli ayrıca İran’ın anlatısıyla mücadele için istihbarat operasyonlarının yürütülmesi planlaması oturumlarını da yönetiyordu; İran, Filistin bölgesel koruyucusudur. 2025 tarihli bir belgede, bu toplantılarda “bölgesel refah ve işbirliği ortak anlatısının yaygınlaştırılması” da ele alındı.

Belgelerde siyasi hassasiyetler nedeniyle bu ortaklığın “yeni bir ittifak oluşturmadığı” ve tüm toplantıların “gizli şekilde yapılacağı” belirtiliyor.

Washington Post, Arap-İsrail askeri işbirliğine dair olarak şunları yazdı: “Belgeler, bu yapının ana ekseninin İran yapımı füzelere ve insansız hava araçlarına karşı hava savunma programı olduğunu ve son üç yılda varsayımdan gerçeğe dönüştüğünü gösteriyor. İsrail ve Arap ülkeleri 2022’de bir güvenlik konferansında bu planı kabul etti ve ortak tatbikatlar düzenleyip gerekli ekipmanı edinmeye karar verdi. Sızan belgelere göre, CENTCOM 2024 yılına kadar bu yapının ortaklarını radar ve sensör verilerini ABD ordusuyla paylaşmalarını sağlayan sistemlere bağladı ve karşılığında ortakların birleşik verilerine erişim sağladı. Ancak bu savunma sistemi, 9 Eylül’de İsrail’in Doha’ya saldırısı sırasında Katar’ı koruyamadı.”

Bir bilgilendirme belgesinde, bu güvenlik yapısının yedi üyesinden altısının ABD Savunma Bakanlığı sistemleri aracılığıyla bölgenin hava görüntülerini aldıkları, iki ülkenin ise ABD Hava Kuvvetleri filosu ile radar verilerini paylaştığı belirtiliyor. Ortaklar ayrıca ABD yapımı güvenli mesajlaşma sistemine bağlanarak birbirleriyle ve ABD ordusuyla iletişim kurabiliyorlar.

Gazetenin başka bir bölümünde Suudi Arabistan’ın Arap ülkeleri arasındaki bu güvenlik işbirliğindeki kilit rolüne dikkat çekilerek şöyle deniyor: “Suudi Arabistan, bu koordinasyonda aktif rol oynadı ve İsrailli ve Arap ortaklarıyla geniş kapsamlı güvenlik konularında istihbarat paylaştı.”