Malcolm X, zulüm altında olan siyahilerin isyancı ruhu

21 şubat, Amerikalı siyahiler ve Müslümanlarının lideri Malcolm X'in 1965 yılında suikast sonucu ölümünün yıldönümüdür.

Yapılan suikast, Amerikalı siyashilerin haklarının kazanılması için sosyal gerginliklerin en yoğun şekilde yaşandığı bir dönemde gerçekleşirken, bu ülkede ırk eşitliğinin kan ve suikast yaşanmadan gerçekleşmeyeceğinin göstergesidir. Malcolm X, 1960'lıyılllarda yaşanan kanlı ırkçı olayların tek kurbanı değildi.
Asıl adı Malcolm Little olan Malcolm X, Hristiyan ve siyahi bir ailede 19 mayıs 1925 tarihinde Nebraska eyaletinde dünyaya geldi. Onun çocukluk ve gençlik dönemi yoksulluk, eşitsizlik ve yoğun ırkçılıkla geçmesi; isyancı, normlara aykırı olan ve huzursuz biri olmasına sebep oldu. 
Daha iyi bir hayat yaşamak, yoksulluk ve ırkçılıktan kurtulmak için Boston kentine giden Malcolm, bir saat çalma suçundan tutuklanarak hapse düştü, mahkeme ise onu 10 yıl hapse çarptı. Malcolm bir Hristiyan olarak hapse düştü fakat hapiste aynı koğuşu paylaştığı "İslam ümmeti" grubun üyeleri ile tanışarak İslam dinine müşerref oldu. Malcolm böylece kendine "X" soyadını seçti.
1952 yılında şartlı tahliye edilen Malcolm X kendi hararetli konuşmalarında ırklar arasındaki eşitsizlik ve beyazların üstünlük politikalarına karşı sert konuşmaları ile halkı adeta coşturarak harekete geçirmeyi başardı. Kendisi, siyahilerin haklarının ihya edilmesi için şiddete karşı barışçıl hareketleri destekleyen Martin Luther King Jr.'un aksine hedefe ulaşmak için "her hareketin" mubah olduğunu savunuyordu.
Bir süre sonra, özellikle coşkulu genç siyahiler olmak üzere "İslam ümmeti" arasında büyük etkisi olan Malcolm X ile grup lideri Elijah Muhammad arasında ihtilaf yaşandı. Bu keşmekeş, Amerikalı Müslüman siyahilerin en büyük teşekkülünü dağılma eşiğine kadar götürdü. İslami ümmet grubu liderlerinin her sert sözleri, Malcolm X'in tepkisi daha da sertleşiyordu, öyle ki hatta amerka toplumuna hakim adaletsiz münasebetlere karşı isyanı, kendi coşkulu konuşmalarının başlığı olarak seçiyordu.
Malcolm X, Amerika'da ırk eşitliğini, " siyahilere karşı beyazların 400 yıllık zulmüne "karşı yeterli görmüyor ve siyahilerin beyazlara üstün olduğuna vurgu yapıyordu. İşte onun bu sözleri malcolm X'in 21 şubat 1965 tarihinde New York kentinde yine hiddetli konuşmalarından birini yaparken suikasta kurban gitmesine sebep oldu. 
21 Şubat 1965'te Manhattan'daki Audubon Salonu'nda; Malcolm X konuşma yapmaya hazırlanırken, 400 kişilik dinleyicilerden birisi "Zenci! Ellerini cebimden çek!" diye bağırdı. Malcolm ve korumalarının olayı bastırmaya çalışacakları sırada, bir adam ileriye doğru atılarak Malcolm'un göğsüne ateş etti, iki kişi daha tabancalarıyla sahneye doğru ateş etti. 21 yerinden yaralanan Malolm, kaldırıldığı hastanede öldü.
Polis yetkilileri saldırı faillerinin "İslami ümmet" grubunun 3 üyesi olduğunu, iç hesaplaşma nedeni ile saldırıyı düzenlediklerini ilan etti. Fakat Malcolm X'i izleyenler, suikastta ırkçılar ve FBI görevlilerince gerçekleştiğini, Amerikalı siyahi Müslümanlar arasında ihtilaf çıkarmak hedefi ile gerçekleştiğini savundular.
Malcolm X, 1960-1970'li yıllarda eşitsizlik ve ırkçılığa karşı yaşanan prtotesto ve itiraz hareketleri üzerinde büyük etkinliği vardı, öyle ki İslam inkılabı rehberi Ayetullah Seyid Ali Hamenei 2017 yılında Tahran'da yaptığı bir konuşma sırasında hem de Malcolm X'e suikastın yıl dönümünde, onu "şehit" olarak hitap ederek, orada bulunanlardan Malcolm X'e fatiha okumalarını istediler./