Putin’in ABD’nin yaptırım eksenli tutumunu eleştirmesi üzerine
Dünya ticaret örgütünün belirlediği ilkelerin temelinde çok yönlü ticaret sistemi halen dünyanın birçok ülkesinin üst düzey yetkililerinin ilgi odağında olan bir konudur. Bu doğrultuda Rusya devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptırım eksenli tutumunu eleştirerek, bu yaptırımların Dolara yönelik güveni sarstığını belirtti.
Rusya lideri Putin, bundan önce IMF de dünyanın çeşitli ülkelerinde döviz stoklarında Doların payının gerilediği yönünde uyarılarda bulunduğu bir sırada, Dolara yönelik uluslararası güvenin sarsıldığı hakkında uyarıda bulundu.
IMF’nin belirttiğine göre, dünyanın çeşitli ülkelerinde Doların döviz stoklarında payı 2018 yılının ilk çeyreğinde azaldı ve bu ülkeler Euro ve Yuan gibi dövizlere yönelmeye başladı.
Washington yönetimi uluslararası bankaların, firmaların ve mali sistemlerin Dolara olan bağımlılığını, sürekli başkalarını Amerika’nın isteklerine boyun eğme yönünde kullanmaya çalışırken, görünen o ki şimdi Trump’ın siyaset ve iktisat alanlarında tek yanlı politikaları, haksız yaptırımları dayatması ve uluslararası anlaşmalardan illegal bir şekilde çekilmesi, dünya liderlerini mevcut şartların hakkında uyandırmaya başladı. Bu durum en başta Doların dünya döviz stoklarında konumunu zayıflatırken, Euro ve Yuan gibi dövizlerin dünya ekonomisinde konumunu güçlendirdiği anlaşılıyor.
Gerçi son yıllarda ve özellikle Amerika’da 2007 ve 2008 ekonomik krizlerinin ardından çeşitli ülkelerin döviz kaynaklarını değiştirme konusu, bazı ekonomi uzmanları tarafından gündeme geldi, ancak son aylarda ABD Başkanı Trump’ın tek yanlı hareketleri ve politikaları ve özellikle Bercam nükleer anlaşmasından çekilmesi ve Çin, Avrupa ve diğer bazı ortakları ile resmen ticaret savaşını başlatması, dünyanın bir çok ülkesini ticaretlerini Doların yerine başka dövizlerin üzerinden yapmaya yöneltti. Bu doğrultuda Amerika’nın iki büyük rakibi olan Rusya ve Çin bu yönde pratik adımlar atmaya başladı. Bu ülkeler son on yıllarda küresel ticaretlerinde Doların temel alınması onları zarara uğrattığı sonucuna vardı ve bu yüzden Yuan ve Ruble üzerinde ikili ticaretlerini yürütmeye karar verdi.
Bu arada uluslararası ticarette Doları bir kenara itme eğiliminde büyük bir artış gözlenirken, Afrika kıtasında da birçok ülke ve özellikle bu kıtanın büyük ekonomileri de şimdilerde Yuan üzerinden ticaret yapmayı tercih etmeye başladıkları anlaşılıyor. Söz konusu ülkeler, Pekin yönetiminin Afrika katısı ile ticarette ve ekonomide artan nüfuzunu gözeterek Çin’in milli para birimi ticaretlerinde daha çok kullanılması gerektiğini belirtiyor.
Bu konuda bir açıklama yapan genel ekonomi ve mali işletme müessesesi icra Başkanı Caleb Fundanga şöyle diyor: Bizim ortak kanaatimiz Yuan para biriminden daha fazla yararlanmaktır. Bu durum bizim milli çıkarlarımızla örtüştüğü gibi dalgalanmaları da hafifletiyor.
Şimdi ise gümrük tarifelerin Trump tarafından arttırılmasının ardından ABD ile ticaret savaşına giren AB ülkeleri de her zamankinden daha çok, mevcut iktisadi şartlardan hoşnut olmadıkları gözleniyor. Bu ülkeler bu yüzden Euro'yu Dolar karşısında takviye etmek ve ticaretlerinde yeni bir dövizi kullanmak yolunda adım atıyorlar.
Her halükarda ABD Başkanı Trump’ın tek yanlı tutumu ve politikaları ve özellikle haksız yaptırımları, Doların dünya genelinde kan kaybetmesine ve başka dövizlerin güçlenmesine yol açtığı söylenebilir./