Pars Today

Amerika Başkanı Donald Trump’ın 8 Mayıs 2018’de Amerika’nın yasa dışı bir şekilde Bercam Nükleer Anlaşması’ndan çekildiğini açıklaması, BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 kararı gereğince Amerika tarafından kabul edilen yükümlülüklerin açık bir ihlali sayılıyor. Buna rağmen Donald Trump bununla yetinmeyip İran’ın nükleer faaliyetlerinden dolayı uygulanan ekonomik yaptırımların, ikinci etabını da Ağustos ve Kasım 2018’de yürürlüğe soktu.

Amerika’nın bu tutumu Bercam Nükleer Anlaşmasının diğer tarafları olan 4+1 Grubunun şiddetli tepkilerine neden oldu. Bu doğrultuda Avrupa Troykası olarak tanınan Almanya, Fransa ve Britanya’dan oluşan Batı ülkeleri ve Avrupa Birliği, Bercam Nükleer Anlaşmasının uluslararası barış ve güvenliği bakımından önem taşıdığına vurgu yaparak İran’ın da bu anlaşmaya bağlı kalmasının hayati önem taşıdığını belirttiler.

Bu  çerçevede Avrupa Birliği Dışi Siyasetleri Temsilcisi Federica Mogherini Çarşamba günü Avrupa’nın İran’la yapılan Bercam Nükleer Anlaşmasının devam ettirilmesine bir kez daha vurgu yaptı.

Mogherini bu hususta şöyle bir açıklamada bulundu:” Avrupa Nükleer Anlaşmayı korumaya çalışacak. Avrupa bunu ticari çıkarlar ve meselelerden dolayı değil güvenlik meselelerinden dolayı yapacaktır.”

Avrupalılar Bercam Nükleer Anlaşması ile ilgili Amerika ile görüş ayrılıklarına sahip olduklarını ve Amerika’nın İran aleyhindeki yaptırımlarına karşı olduklarına defalarca vurgu yapmışlardır.

İran Amerika’sız bir Bercam Nükleer Anlaşmasını devam ettirmek için Avrupalara bu anlaşmayı korumak için bir mekanizma oluşturmasına fırsat tanımıştır. Aynı zamanda Avrupa Birliği ve Avrupa Troykasını oluşturan Fransa, Almanya ve Britanya’nın bakış açısından UAEK’nun 12 raporuna göre İran nükleer faaliyetleri tamamen nükleer anlaşmada belirlenen çerçevede yürütülmesinin defalarca onaylanmış ve Amerika’nın İran’ın kural ihlali yaptığına dair iddiaları tamamen yalandır.

Avrupalıların bakış açısından Bercam Nükleer Anlaşmasının bozulması ve iptal olunması uluslararası güvenlik ve barışı için olumsuz etkilere yol açacak, aynı zamanda da Avrupa diplomasisinin itibarını zedeleyecektir.

Avrupa Birliği Adliyesi Komiserlerinden Vera Jourava Avrupa Parlamentosu dönemsel oturumunda şöyle bir açıklamada bulundu:” Bu Birliğe göre Bercam Nükleer Anlaşması için hiçbir uygun barışçıl ve itibarlı bir alternatif yoktur. Bercam Nükleer Anlaşmasının korunması uluslararası topluluğun güvenliği için vaz geçilmezdir.

İşte bu nedenlerden dolayı Avrupa Birliği’nin Dış Siyaset Temsilcisi Federica Mogherini gibi üst düzey yetkililerinin Bercam Nükleer Anlaşmasının korunmasını ısrarla istemesi dikkat çekicidir. Washington’un tehditleri ve başlattığı psikolojik savaşına rağmen Brüksel Bercam Nükleer Anlaşmasının korunmasında kararlı görünüyor.

Avrupalılar, Amerika’nın Nükleer Anlaşmadan çekilmesinin ardından bu anlaşmayı korumak için Amerika’nın İran aleyhindeki yaptırımların etkisini azaltma yoluna gitti. Bu doğrultuda Avrupalılar, yaptırımları etkisiz hale getiren kurallar çıkarmak ve İran ile mali işlemlerin devam etmesi için özel mali bir mekanizma oluşturmak suretiyle Nükleer Anlaşmayı korumaya çalışacak.

Buna rağmen Donald Trump bu girişimleri umursamadığını göstermeye çalışıyor. Böylece İran’a yönelik petrol satışı yaptırımları ve diğer yaptırımları devam ettirmede ısrar etmektedir. Halbuki Trump bu alanda da başarısız olmuş gibi görünüyor. Trump petrol fiyatının yükselmesini önlemek bahanesi ile İran petrolünün alımında 8 ülkeye muafiyet tanımıştır.

Buna rağmen Washington’un İran aleyhindeki yaptırımlarının devam etmesi halinde, Avrupa’nın da Trump’ın bu tek taraflı, zorba siyasetleri ve girişimlerine karşı bir an önce ciddi ve sağlam girişimlerde bulunarak Amerika’nın İran aleyhindeki yaptırımlarının etkisini azaltmak için önlemler alması bekleniyor.