Senatörlerin Amerikan silahlarının Suudiler tarafından nasıl kullanılmasının incelenmesi isteği
Suudi koalisyon mart 2015'ten beri Yemen halkına karşı zalimce bir savaş yürütmektedir. ABD, bu savaşta Suudi Arabistan ve BAE'ne silah, lojistik ve istihbarat dahil türlü desteklerde bulunmuştur.
Yemen'e karşı savaşta Amerikan uçakları hatta Suudi Arabistan ve BAE savaş uçaklarına yakıt ikmali yapmıştır. ABD ayrıca, Suudi koalisyona, istihbarat ve bilgi yardımında bulunmuştur.
İnsan haklarını savunduklarını iddia eden Amerikalılar, Suudiler'in Yemenli çocuk ve kadınları bombalayıp, kırıma uğratmalarına karşı duyarsız kalmışlardır.
Ancak Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda Suudi muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı'nin feci biçimde katledilmesi ve küresel tepkiler ve de ABD içindeki infial ve kamuoyunun baskısının ardından ABD'nin Suudi koalisyona Yemen'e karşı insanlık dışı savaşta desteğini çekme meselesinin ciddi şekilde gündeme getirilmesine yol açtı.
Bu doğrultuda, Kongre'deki bazı temsilciler, Trump yönetiminden " Suudiler’in, Amerikan silahlarını Yemen'de sivillere zarar vermek için kullanıp kullanmadığı" konusunda araştırma yapmasını istediler.
Senatör Jeane Shaheen ve Senetör Todd Young, bir mektup imzalayarak, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan Suudi Arabistan'ı sorgulamasını istedi. Amerikalı senatörler, CNN televizyon kanalının Suudi Arabistan ve BAE'nin Amerika ile silah anlaşmalarını ihlal ettiklerine dair bir raporuna istinat ettiler.
Bahsi geçen mektubun gönderilmesi üzerinden sadece birkaç saat gibi kısa bir süre geçerken, Kongre'de Trump'ın Senato'daki müttefik isimlerinden Lindsey Graham’ın da aralarına bulunduğu Cumhuriyetçi ve Demokrat senatörlerden bir grup, olay hakkında daha fazla hesap verilmesini istediler.
ABD'li senatörler, Suudi Arabistan'ın gerek Cemal Kaşıkçı cinayeti olsun gerek Yemen savaşı olsun Suudi Arabistan'ın girişimleriyle etik işbirliğine son verilmesini istediler.
Bundan birkaç gün önce de CNN televizyon kanalının Suudi Arabistan ve koalisyondaki müttefiklerine satılan silahların el-Kaide unsurlarının eline geçtiğini ifşa etmesi, senatörlerin endişelerini tırmandırdı.
Böylece Kongre ve Trump yönetimi kendilerini Beyaz Saray'ın Suudi koalisyona sınırsız yardımı üzerinden yeni bir gerilime hazırladıkları düşünülüyor.
Cumhuriyetçi senatör Michael Lee bu bağlamda şöyle diyor: “Biz kanlı Yemen savaşına angaje olmamalıyız. Yemen'deki kırımlar, ABD'nin oluru ile devam etmektedir.” ABD'li senatörün bu sözleri bir nevi Washington'un Yemen savaşındaki yıkıcı rolünün itirafıdır.
Gelinen noktada, Senato, ABD'nin Yemen savaşında koalisyona desteğinin azalması veya durmasını istiyor. Ancak bu Trump'ın hoşlanacağı bir durum değil.
Beyaz Saray daha önce yaptığı açıklamada Yemen savaşında Amerika’nın Suudiler'e yardımının kesilmesini isteyen her türlü tasarının Trump tarafından veto edileceğini duyurmuştu. Bu uyarılar daha doğrusu tehditler, Beyaz Saray'ın Yemen savaşında Suudilere tam teşekküllü yardımı konusundaki tutumunu ortaya koymaktadır.
Ancak muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ve Suudi Veliaht Muhammed Bin Selman'ın bu cinayetteki rolünün ortaya çıkmasının arından, Washington'un Riyad'a karşı yaklaşımının değiştirilmesi için baskılar artmıştır.
Trump yönetimi yetkilileri, Bin Selman'ın Kaşıkçı'nın öldürülmesi talimatını verdiğini inkar ettikleri gibi, Suudi Arabistan'ın silah alımları ve dev anlaşmalarıyla ABD için ekonomik yararları ve Riyad'ın ABD'nin bölgesel politikasına hizmet ettiği için sarih şekilde, Kongre'nin Kaşıkçı cinayetinin üzerine gitmemesi veya ABD'nin Yemen savaşına yönelik tutumunu takip etmemesini istiyorlar.
Nitekim ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Wall Street Journal gazetesinde, "ABD Kaşkçı cinayetini onaylamıyor, ancak Suudi Arabistan, Ortadoğu'da güçlü bir kudrettir." diye yazdı./
