Amerika ve Çin sürtüşmesi ve Britanya savunma bakanının azledilmesi

Çin’in Avrupa’daki telekomünikasyon devi Huawei konusunda Pekin ve Washington arasındaki artan tartışmalar, sonunda İngiliz bir yetkilinin görevine mal oldu.

İngiltere Başbakanı Theresa May, Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısından "bilgi sızdırıldığı" ile ilgili olarak yürütülen soruşturma sonrası Savunma Bakanı  Gavin Williamson'ı görevden aldı. May'in artık Williamson'a güvenemediği belirtildi. Williamson'ın yerine Uluslararası Kalkınma Bakanı  Penny Mordaunt getirildi.
Mevcut kanıtlar Williamson’un son Britanya güvenlik konseyinden bilgi sızdırdığı yönünde.  İngiltere Ulusal Güvenlik Konseyi'nin Çin'in akıllı telefon devi Huawei'nin 5G internet şebekesine erişmesine sınırlı izin verme kararı aldığı geçen hafta Çarşamba günü basına sızmıştı. Williamson görevden alınmasından sadece birkaç saat sonra ülkenin milli güvenlik konseyi bilgilerinin, dev firma Huawei’ye bilgi sızdırmada aracı olduğu ve bu bağlamda her türlü müdahale ve işbirliğini reddetti.
Daily Telegraf gazetesi geçen hafta yayınladığı makalede İngiltere Başbakanı Theresa May, Javid, Williamson, Hunt ve diğer bazı bakanların muhalefetine rağmen, Çinli telekomünikasyon devi Huawei‘nin ülkenin 5G altyapısının “çekirdeği dışında kalan” bölümleri için parça üretmesine onay veren anlaşmayı imzaladı. Gelişmelerin ve bilginin sızması üzerine güvenlik soruşturması başlatıldı.
Bazı söylentiler İngiltere eski savunma bakanının Çarşamba günü görevinden alındığı ve gizli bilgileri sızdırmak suçundan hapse atılma ihtimali yönündedir. İngiltere’de bazı milletvekilleri yazdıkları mektupta ülke milli güvenlik konseyinin çok gizli bilgilerinin sızdırılması nedeni ile acaba Williamson çalışmalarının gizli bilgiler ile ilgili yasaların ihlali çerçevesinde olup olmadığının soruşturulmasını istediler. Bu yasaların çiğnenmesi Williamson için iki yıla kadar hapse mal olabileceği belirtiliyor.
Bu arada Britanya İşçi Partisi başkan yardımcısı Tom Watson ise twitter üzerinden paylaştığı mesajda bu bağlamda polisin soruşturma yapmasını isteyerek, “Williamson’un milli güvenlik konseyi oturumundaki bilgileri sızdırması durumunda yasalara göre yargılanması gerektiğini” istedi.
İngiltere eski savunma bakanı kendisine söz konusu suçlamaların yöneltilmesi ardından başbakan Theresa May’e yazdığı mektupta, gizli bilgilerin sızdırılmasında kendisine yöneltilen suçlamaları tekzip ederek araştırmaların ardından beraat edeceğinden emin olduğunu yazdı.  
Aslında İngiltere savunma bakanı Williamson, Avrupa’da Çin telekomünikasyon devi Huawei’nin çalışması konusunda Amerika ve Çin arasında devam eden mücadelenin kurbanı oldu. Trump yönetimi güvenlik gibi çeşitli bahanelerle, Avrupalı müttefiklerini Huawei firması ile işbirliklerini durdurmak için yoğun baskılar uyguluyor. Fakat yine de Amerika’nın bu isteği Almanya gibi bazı ülkelerin ciddi muhalefeti ile karşılanırken Britanya gibi diğer bazı ülkeler de pek açık bir şekilde olmadan, 5 G iletişim alanında Çin firması ile işbirliğine devam etmek istiyorlar.
Son yıllarda Huawei firmasının telekomünikasyon ve iletişim ürünlerinin kullanılması Amerika’da bazı endişelere sebep oldu, nitekim eski başkan Obama ve Trump, Avrupa ülkelerinden Huawei ürünlerinin kullanılmasını kısıtlamalarını istediler. 
Bilindiği üzere Huawei, cep telefonları ve iletişim teknolojide en ileri firmalardan biridir ve dünyada geniş çapta faaliyet yürütmektedir. Çin açısından Amerika, Huawei firmasını casusluk yapmakla suçlamak ve dolayısı ile Avrupa ülkelerinden firma ile ilişkilerini kesmesi veya kısıtlamasının en önemli hedefi, Amerikalı rakip firmaların çıkarlarını sağlamak ve Huawei ürünlerinin Amerika, Avrupa ve genelde batı pazarına nüfuzunu engellemektir. Zira Huawei firmasının ürünleri dünya pazarında Çin’in güç simgesi sayılıyor./