Sudan’da krizin yayılması ve geleceğin vizyonu

Sudan’da krizin yayılması ve şiddetin artması ile yüzlerce protestocunun yaralanması veya ölmesi ardından, Afrika Birliği çatışan tarafları görüşmeye yönlendirmek için Sudan’ın üyeliğini iptal etti.

Sudan’da kriz 11 nisan günü ordunun darbesi ve Ömer el-Beşir’in cumhurbaşkanlıktan azledilerek askeri konseyin kurulması ile yeni bir aşamaya girdi. Ülkede ordu hala yönetimi elinde bulundururken halk ve siyasi partiler yönetimin sivilleri bir an önce devredilmesini ve demokratik seçimlerin yapılması için ortamın oluşmasını istiyor. Bu yüzden ülkedeki itirazlar devam ediyor.
Gerçi şimdiye kadar Sudan’ın siyasi geleceği konusunda özellikle de yapı, geçiş hükümetin süresi ve hükümet konseyi üyelerinden oluşan 3 eksende bazı görüşmeler gerçekleşti, fakat oturumlardan hiçbir sonuç elde edilemedi ve taraflar müzakere masasını terk edince üzerinde mütabakat sağlanan bazı küçük anlaşmalar da feshedildi.
Askeri konsey üyesi general Abdulfettah Burhan bir bildiride konseyin, Özgürlük ve Değişim Birliği ile müzakereleri durdurmayı ve daha önce de birlik ile varılan anlaşmalardan çekilmeye karar verdiğini duyurdu.
Müzakerelerin durdurulması ile muhalefet, sosyal itaatsizlik ilan ederek protestocuları oturma eylemine çağırdı. Muhalefet partilerine göre askeri konseyin çalışması ülkede demokrasinin kurumsallaştırılması  yasalara uygun değildir. Muhalefete göre ordu yapmış olduğu darbe ile devlet muhalefetinin hareketini çalmış ve halkın iradesi ve isteğine karşı, iktidarı ele geçirmiştir. 
Sudan Kongre partisi bu bağlamda yaptığı açıklamada, “Sudan’ın darbeci konseyin çalışması, onları bir tek seçenekle karşı karşıya bıraktığını, onun da mevcut düzeni devirinceye kadar devrime devam etmek olduğunu” söyledi.
İtirazların devam etmesi ile Sudan’ın siyasi atmosferi değişti. Askeri konseyi yayınladığı bildiri ile eylemcilerin oturduğu alanı “suç ve cinayet yuvası” ilan ederek protestocuların üzerine ateş açtı. Yetkililer güvenlik güçlerinin demokrasi yanlılarına bu hafta yaptıkları saldırısında  46 kişinin ölümünü onayladılar, fakat görgü tanıkları en az 100 kişinin öldürüldüğünü belirttiler.
Göstericilerden bir çoğunun ölümü ile sonuçlanan saldırıların askeri konseyi lideri Abdulfettah Burhan’ın Mekke oturumu dönüşü ve emri ile yapılması, muhalefetin daha da öfkelenmesine sebep oldu. Sudan partileri başta Arabistan ve BAE’nin ülke içişlerine müdahalelerinin son bulmasını istiyorlar. Muhalefete göre yapılan saldırı suudilerin desteği ve yeşil ışığı ile askeri konsey tarafından yapılmıştır.
Ülkede itirazların çekirdek halkalarından olan “Sudan savunma avukatları demokratik koalisyonu” grubu yayınladığı bildiride “Arabistan, BAE ve Mısır’dan Sudan’ı bırakmalarını ve askeri konseye destekleri ve onların iktidar temellerini güçlendirmekten vazgeçmelerini istiyoruz; bu ise bu ülkerin çıkarlarının korunması ve Sudan ile vatandaşlarının çıkarlarına aykırı olarak yapılıyor” şeklinde açıklamada bulundu.
Askeri konsey, gelecek 9 ayda genel seçim yapacağı vaadinde bulunuyor fakat muhalefet konseyin faaliyetlerinden öfkelidir bu yüzden tüm barışçıl yollar ve sosyal itaatsizlik yöntemlerini  askeri konseye karşı kullanacaklarını belirttiler. 
Bu şartlarda Sudan’ın çok zor günlerle karşı karşıya olacağını tahmin etmek zor olmasa gerek; ancak eğer iki taraf bir kez daha anlaşmaya varmak ve mevcut krizi aşmak için müzakereyi seçerse durum farklı olabilir. /