Amerika'dan Dünyayı İstikrarsızlaştıran Adım
Amerika Başkanı Donald Trump başta silah anlaşmaları gibi uluslararası anlaşmalardan çıkma ve bu anlaşmaları umursamama siyaseti izlemektedir.
Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması-INF'in Amerika tarafından 2 Şubat 2019'da askıya alması, dünyayı büyük bir sorun ile karşı karşıya bırakmıştır. Bu büyük sorun ise silah anlaşmalarının sarsılması ve yeni bir silahlanma yarışının başlatılmasıdır. Washington bu anlaşmanın maddelerinin Rusya tarafından altı ay içerisinde uygulanmaması halinde 2 Ağustos 2019'da bu anlaşmadan tamamen çıkacağını duyurmuştu.
Amerika dışişleri bakanı Mike Pompeo ise bu duyurunun ardından Amerika'nın Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler anlaşmasından çekildiğini bildirerek yaşanan durumdan Rusya'yı sorumlu tuttu.
Pompeo paylaştığı Tweet'te Rusya'nın INF anlaşmasına bağlı kalmadığı iddiasını tekrarlayarak şöyle yazdı: "2 Şubat 2019'da Amerika Rusya'ya Orta Menzilli Nükleer Anlaşmasına bağlı kalması için altı aylık bir süre tanıdı. Rusya ise buna karşı çıktı. Bu yüzden bu anlaşma bugün bitmiştir. Amerika karşı tarafın bu anlaşmayı ihlal ettiği bir ortamda bu anlaşmaya bağlı kalmayacaktır. Rusya tek kabahatlidir."
Trump hükümeti ve de NATO, Rusya'yı INF anlaşmasını ihlal etmekle suçlayıp bu ülkenin nükleer başlık taşıyacak 500 kilometreyi aşkın menzilli seyir füzeleri ürettiğini iddia etti. Halbuki Rusya bu iddiayı tamamen reddetmektedir.
Rusya dışişleri bakanlığı Washington'un bu alandaki girişimine tepki olarak Moskova'nın Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler anlaşmasını 2 Ağustos Cuma günü Amerika yüzünden sonlandırdıklarını duyurdu.
INF anlaşması 500 ila 5 bin 500 kilometre menzilli, Amerika ve Sovyetler Birliğinin orta ve kısa menzilli seyir ve balistik füzelerinin yok edilmesini sağlamıştı.
Washington ve Moskova bir kaç yıldır bir birini bu önemli silah anlaşmayı ihlal etmekle suçlamaktaydı.
Washington bu stratejik anlaşmayı 2 Şubat'ta askıya alarak INF'e uymasını Rusya'nın karşılıklı bağlı kalmasına şart koştu, ve bunun için altı aylık bir ültimatom verdi. Rusya da bu çağrıdan bir kaç gün sonra Amerika'nın Doğu Avrupa'da füze savunma sistemleri kurmasına tepki olarak Rusya devlet başkanı Vladimir Putin talimatı ile Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşmasını askıya aldı.
INF anlaşmasının lağvedilmesi Avrupalıların ciddi kaygılarına da yol açtı. Zira Avrupa ülkeleri bir kez daha Moskova ve Washington arasında Avrupa sahasında silahlanma yarışına tanıklık edecektir.
Aslında Trump hükümetinin hedefi, Rusya'yı yeni bir silahlanma yarışına sokarak ekonomik gücünü zayıflatmaktır.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov 13 Nisan 2019'da Rusya Savunma ve Dış Siyaset Konseyi toplantısında Washington'da silahlanma yarışı taraftarlarının üstünlük kurduklarını ancak Rusya'nın bu yarışa dahil olmayacağını söyledi.
Amerika ve Rusya'nın INF anlaşmasından çıkmasının ardından Washington hemen bu tür füzeleri denemeye başladı. Reuters Haber Ajansı Amerika hükümetinin bir kaç üst düzey makamlarından naklen Washington'un artık nükleer başlık taşıyabilen Orta Menzilli füzeler yapımında kendini kısıtlamayacağını açıkladı.
Amerika'nın silahlanmayı denetleyen anlaşmalardan çıkma gidişatının devam etmesi doğal olarak küresel istikrarsızlık ve güvensizliğin de artmasına neden olacaktır. INF anlaşmasının lağvedilmesi ise Amerika ve Rusya'nın nükleer ve füze alanındaki karşılaşmasının büyümesi ve Çin gibi güçlerin de nükleer arenaya ayak basmasına neden olacaktır.
Böyle bir ortam ise Soğuk Savaş dönemi ardından görülmemiş bir istikrarsızlık ve güvensizliğe yol açacaktı. Bu gidişatın devam etmesi sadece yasak silahların yaygınlaşmasına ve küresel düzeyde yeni bir silahlanma yarışına neden olmakla kalmayıp küresel barış ve istikrar için de büyük bir tehlike teşkil edecektir./
