Trump ve yine boş vaatleri

Amerika başkanı Donald Trump 8 mayıs 2018 tarihinde Bercam nükleer anlaşmadan illegal ve tek yanlı olarak çekilmenin ardından İran’a karşı en geniş kapsamlı yaptırımları uygulamaya bşalamasına rağmen son aylarda sürekli İran ile müzakereden dem vuruyor; hatta Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüşmelerin ardından İran ve Amerika devlet başkanları arasında BM 74. Genel kurul toplantısı kulisinde görüşme ihtimalinden bile söz edildi.

Fakat dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif’in konuya açıklık getirmesi ve tutum sergilemesi ise bu konudaki şüphelere  son verdi. Zarif dün New York ziyareti dönüşü cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Amerika başkanı Trump arasında muhtemel görüşme hakkında muhabirlere yaptığı açıklamada, “Trump BM genel kurulu kulisinde bir görüşmenin yapılmasına meyilli idi, hatta görüşmenin ardından muhtemelen yaptırımların kaldırılabileceğinden bile söz ediliyordu, fakat biz görüşmenin Sayın Ruhani ve Trump arasında değil, 5+1 liderleri ile yapılacağını ve İran’ın böyle bir görüşmeden önce “yaptırımların kaldırılmasını istediğini söyledik.” dedi. 
Zarif sözlerine şöyle devam etti: 
“Biz halkın ekonomisi ve halkımızın geleceğini şimdiye kadar sorumluluklarına bağlı olmayan ve taahhütlerinden çıkmış olan bir cumhurbaşkanı ile göstermelik bir görüşmeye rehin tutmak istemedik.”
Böylelikle Trump’ın Ruhani ile görüşme ısrarına rağmen İran’ın kendi ilkeli tutumu yani her türlü görüşmeden önce tüm yaptırımların kaldırılmasında direttiği ve böyle bir görüşmenin ancak İran Cumhurbaşkanı ve 5+1 liderleri ile öngörüldüğü açıklanmış oldu.
Trump dış siyaset alanında, Kuzey Kore ve Venezuela konularında tüm propaganda yaygaralarına rağmen bir yere varamayıp büyük yenilgilerin ardından başarı kazanamayınca, sadece 2020 başkanlık seçimlerinde kendine bir kazanım şeklinde ve sadece reklam amaçlı olarak İran cumhurbaşkanı ile görüşme konusunda çalışarak, bu siyasi manevra ile başkanlık seçimlerinde oy toplamaya çalışıyor. 
Fakat Tahran Trump’ın gerçek hedeflerinin farkında olarak, yaptırımların kaldırılmasını zekice şart koştu ve bu yüzden sürekli toplam sıfır oyunu, yani karşı tarafın sıfır kazanımı oyunu oynamaya çalışan Amerika başkanı bu konuyu reklam amaçlı propaganda çalışmalarında başarısız kaldı. 
Tabi ki Trump’ın cumhurbaşkanı Ruhani ile görüşme isteği reddedilince kendisini, bir süre önceden hazırladığı plan konusunda isteksiz göstermeye çalıştı. Hatta bu bağlamda Avrupalı liderlerin kendisinin cumhurbaşkanı Ruhani ile görüşmesi için ısrar ettiklerini öne sürdü. Trump 18 eylül tarihinde muhabirlere yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Ben hiçbir zaman bir şeyi reddetmem fakat (Ruhani ile) görüşmemeyi tercih ediyorum.”
Görünüşe göre Trump daha önce defalarca Ruhani ile görüşmeye vurgu yaptığını unutmuştur. Trump’ın Ruhani ile görüşmede isteksiz olması, İslam inkılabı rehberinin İran’ın Amerika ile hiçbir düzeyde görüşmeyeceğini belirtmesine rağmen İranlı yetkililer ile görüşmek istediklerini belirttikleri halde gündeme geliyor. Trump Washington’a direnen ülkelere karşı yaptırımlarını kaldırması veya hatta hafifletmesi gibi imtiyaz vermeye asla istekli olmadığını gösterdi. Aslında Amerika’nın tartışmalı başkanı görüşmeden söz edince eşit şartlarda görüşmeyi kast etmiyor, onun açısından müzakere Amerikalı tarafın tüm isteklerini karşı tarafa dayatması ve karşı tarafından da tartışmasız ve en ufak bir imtiyaz almadan kabullenmesidir.
Hiç şüphesiz Trump’ın zorba tutumları İran tarafından kabullenemez ve Tahran ise her türlü müzakereden önce yaptırımların kaldırılmasına dair ilkeli tutumuna devam edecektir. Bu arada Avrupalı tarafların 4+1 üyeleri olarak yaptırımlarla mücadele vaadinde bulunmalarına rağmen bu konudaki acziyetlerini gözler önüne serdiler. 
Dışişleri bakanı Zarif ise, Avrupalıların Ruhani ve Trump görüşmesine ısrarcı olmalarının ise onların Bercam sorumluluklarında başarısız kalmalarından kaynakladığı görüşündedir. Zarif’in belirttiğine göre “Onlar, sorunlarının çözüm yolunun Trump ile müzakere  olduğunu düşünüyorlar.”/