NATO Genel Sekreteri'nin anlaşmazlık itirafı
NATO'ya üye ülkeler, bu askeri ittifakın kuruluşunun 70. yıldönümünü etkinliğini şimdiye kadar hiç görülmemiş anlaşmazlıklar ve görüş ayrılıklarının gölgesinde düzenlemeleri, NATO'yu belirsiz bir gelecek beklediğini gösteriyor.
Bu durum, Genel Sekreteri Jens Stoltneberg başta olmak üzere NATO'unun üst düzey yetkililerinin de dikkatinden kaçmamaktadır.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, dün yaptığı açıklamada, NATO'nun güvenlik açısından bugün ciddi olarak karmaşık bir durum ile karşı karşıya kaldığını belirterek, ''bu şartlarda biz güvenliğimizi, tehditlere karşı temin etmeliyiz ve bu çerçevede hava, kara, deniz ve siber saldırılara karşı koymak için hazırlıklı olmalıyız' dedi.
Türkiye'nin NATO ile koordine etmeden Suriye'nin kuzeyinde askeri operasyon düzenlemesi ve ABD'nin Suriye'nin kuzeyinden askerlerini çekerek, Ankara'ya operasyon için yeşil ışık yakması, Fransa ile ABD ve Türkiye arasında derin anlaşmazlıklara neden oldu. Bu duruma tepki gösteren Fransa Cumhurbaşkanı Emmenuel Macron, NATO'nun beyin ölümü gerçekleşmekte olduğunu söyledi.
Macron'dan gelen bu açıklamaya, Türkiye ve ABD'nin yanısıra NATO'nun en önemli Avrupalı ülkelerinden biri sayılan Almanya ve de NATO Genel Sekreteri sert tepki gösterdiler.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 3 Aralık tarihinde yaptığı açıklamada, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "NATO'nun beyin ölümü gerçekleşmiştir" değerlendirmesine katılmadığını vurgulamış ve "NATO'ya baktığınızda çözüm üretmeye devam ediyoruz. Her gün daha fazla birlikte hareket ederek ittifakın canlı olduğunu ortaya koyuyoruz." demişti. Stoltenberg, ittifak hakkında görüş ayrılıklarının sıklıkla dile getirilmesinin NATO'nun güvenirliğini etkileyip etkilemediğinin sorulması üzerine ise "Kimse birliğimizi ve dayanışmamızı sorgulamamalı. Faaliyetler, sözlerden çok daha güçlü. Hakkımızdaki retorik çok kötü olabilir ancak özünde çok iyi işler yapıyoruz." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Gelinen noktada, NATO'nun sadece Avrupalı olan ve olmayan üyeleri arasında bu askeri teşkilatın işlevi ve varlık felsefesi konusunda anlaşmazlık yaşanmıyor, aynı zamanda NATO'nun Almanya ve Fransa gibi Avrupa’nın ağır topları arasında da ihtilaflar giderek tırmanmaktadır.
Bu açıklamalar ve tepkilere rağmen gözlerden kaçmayan diğer bir konu ise, NATO'nun varlık felsefesi ve işlevi ile ilgili yaşanan krizdir.
NATO'nun eski Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de NATO üyeleri arasındaki derin anlaşmazlıkları doğrulayarak, bu anlaşmazlıkların NATO tarihinde bir ilk olduğunu söyledi.
NATO'da gerilim ve anlaşmazlığa neden olan başka bir husus da, Fransa liderliğinde Avrupa'ya ait bağımsız bir savunma mekanizmanın kurulmasına yönelik açık çabalarıdır.
ABD Başkanı Donald Trump, Paris'in Avrupa'ya ait bağımsız savunma yapıları ve örgütlerini kurma ve güçlendirmeye yönelik yaklaşımından dolayı Macron'dan memnun değil ve defalarca bu bağlamda eleştirilerde bulunmuştur.
Öte yandan ABD ile Türkiye'nin, NATO'nun diğer üyelerine istişarede bulunmadan Suriye'nin kuzeyindeki eylemleri, bu örgütün giderek savunma ve askeriye alanlarında üyeleri arasında uyum ve kolektif savunma ilkeleri gibi temel işlevini kaybetmekte olduğunu ortaya koymaktadır.
Aslında, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü NATO, çoktandır varlık felsefesi ve işlevi konusunda iç anlaşmazlıklar ve ciddi krizlerle karşı karşıya kalmıştır. Ancak NATO'nun bazı üyeleri hala bu anlaşmazlıkları kabul etmek istemiyor./
