Eşref Gani'nin Taliban'ı Afganistan'da Ateşkese Çağırması

Afganistan cumhurbaşkanı Muhammed Eşref Gani bağlantısızlar hareketi üye ülkeleri ile online temasında bu hareketten Taliban'ı ateşkese zorlamak için harekete geçmelerini istediler.

Afganistan cumhurbaşkanlığı sarayı,  cumhurbaşkanı Muhammed Eşref Gani'nin bağlantısızlar hareketi ile internet üzerinden yapılan oturumda  üye ülkelere Taliban'ı Afganistan hükümeti ile insani ateşkese zorlamak için harekete geçmelerini istediğini belirtti.     Bu çerçevede Bağlantısızlar hareketi  Taliban grubunu ateşkese zorlanmasına vurgu yaptı. 

Afganistan cumhurbaşkanı  Bağlantısızlar hareketi üye ülkelerinden Taliban'dan şiddetten el çekmesi,  Afganistan'da ve bölgede istikrar ve barışın sağlanması yönünde adım atmalarını istedi. 

Daha önce de Afganistan cumhurbaşkanı  Taliban grubundan  ateşkese onay vermesini istemişti ancak  Taliban  bunu kabul etmemişti. 

Afganistan cumhurbaşkanı Muhammed Eşref Gani 'nin  Bağlantısızlar hareketi üye ülkelerinden  Taliban'dan ateşkesi kabul etmek yönünde adım atmalarını istemesi  Amerika'nın Afgan- Afgan müzakereleri ve ateşkes anlaşmalarına zemin hazırlamadığını gösteriyor. 

Katar'ın  başkenti Doha'daki 29 Şubat  Taliban ile barış anlaşmasını imzaladıktan sonra Amerika, Afganistan'da büyük hezimetine rağmen bu anlaşmayı kendisi için büyük bir başarı olarak gördü.  Ancak Amerika, bu sürecin devamında  Afgan-Afgan arası diyaloglara Taliban'ı dahil edemedi ve pratikte Beyaz Saray Afganistan'daki barış gelişmeleri alanında etkisiz bir aktöre dönüştü. 

Afganistan'dan çıkma vaatleri ile Taliban'ı barış anlaşmasını imzalaması için ikna eden Amerika,  son iki ay içerisinde ise bu yolda etkili bir adım atamadı ve bu mesele de  Taliban grubunun Beyaz Saray'ı taahhütlerini ihlal etme ve dolandırıcılık ve hile yapmakla suçlamasına neden oldu. 

Özellikle  de Amerika hükümeti  hala kendi askerlerinin Afganistan'dan tamamen çekilme tarihini de belirlememiştir.  Halbuki Doha anlaşmasında  bu zamanın belirlenmesine vurgu yapılmıştır. Böylece Washington   bu taahhüdünü hayata geçirmemiş ve bu da Taliban'ın sert tepkisine yol açmıştır. 

Amerika hükümeti Doha anlaşmasında  Afganistan hükümetinin izni olmadan başına buyruk bir şekilde Taliban'ın Afganistan hükümeti cezaevlerinde bulunan mahpuslarını Afganlar arasında diyalogların başlamasından önce serbest bırakacağını öne sürmüştü.  Halbuki bu taahhüdün uygulanması, Afganistan ulusal güvenlik ve çıkarlarına tamamen ters düşmekteydi. 

Bu yüzden Afganistan cumhurbaşkanı Muhammed Eşref Gani   de Taliban mahpsularını kademeli olarak serbest bırakma yaklaşımı ile    Taliban'ın ülke çapında şiddeti azalma sürecine bağlı kalmasını değerlendirmeye ve ölçmeye çalıştı.  Bu akıllıca siyaset ise Afganistan siyasi grupları ve halkı tarafından memnuniyetle karşılandı. 

Amerika'nın Taliban grubu ile varılan anlaşmadaki vaatleri pratikte Afganistan hükümeti için yeni sorunlar yaratmıştır.  Halihazırda  Kabil makamları bu ülkede ateşkesin sağlanması için yeni bölgesel ve küresel kapasitelerin kullanılması için alternatif arayışlarına girmiştir. 

Böyle bir strateji çerçevesinde Muhammed Eşref Gani de Bağlantısızlar Hareketi üye ülkelerinden Taliban'ı insani ateşkese yönlendirmeyi istedi. 

Görünen o ki  halihazırda da Taliban'ı Afgan-Afgan anlaşması sürecine ve ülke çapında çatışmaların ve savaşın durdurulması ve ateşkesin sağlanmasına teşvik eden girişim   Amerika'nın Afganistan'dan tamamen güçlerini çıkarmaya dair emarelerini göstermesidir. Böylece Bağlantısızlar hareketi üyelerinin  bu ülkenin barış sahnesinde pek de rol ifa edemeyeceğine kesin gözü ile bakılmalıdır.