Rusya'dan Amerika'nın Güvenlik Konseyindeki İran Karşıtı Girişimlerine Tepki
Donald Trump hükümetinin 18 Ekim 2020'de sonlanacak BMT Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı İran'a yönelik silah satışı yaptırımlarının uzatılması yönündeki çabaları, Amerika bir yandan ve Rusya ve Çin'in de diğer yandan aralarında ihtilaflara neden olmuştur. Bu doğrultuda Rusya dışişleri bakan yardımcısı Sergey Ryabkov Perşembe günü Amerika'nın İran'a yönelik silah ambargolarını uzatma çabalarını kınadı.
Sergey Ryabkov şöyle bir uyarıda bulundu:" Silah yaptırımlarının uzatılması ve tetik mekanizması yani İran aleyhindeki yaptırımların otomatikman geri getirilmesi süreci kötümserliğe dayalı bir girişimdir. Bu girişim BMT Güvenlik Konseyinde krize yol açacaktır. Kimse Güvenlik Konseyi kararlarını başına buyruk ve tarafgir bir şekilde uygulamak hakkına sahip değildir. "
Ryabkov, Amerika'nın Güvenlik Konseyi'nin 2231 kararı veya İran ile yapılan BERCAM nükleer anlaşması üyesi olduğu iddiası veya tetik mekanizması aracılığı ile İran'a yönelik nükleer yaptırımlarını uzatabileceği çabaları hususunda şöyle bir açıklamada bulundu:" İki yıl önce Kapsamlı Ortak Eylem Planı anlaşmasından çıkan ABD şimdi ise zaten BMT Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararını açık bir şekilde ihlal etme konumundadırlar. "
Amerika dışişleri bakanı Mike Pompeo ise son zamanda Amerika'nın Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararının üyelerinden olduğunu ve bu kararının 11'inci fıkrasına göre İran'a yönelik silah ambargolarını uzatma talebinde bulunabileceğini iddia etti.
Amerika 2019 yılından beri Ekim 2020'de sonlanacak Güvenlik Konseyinin 2231 sayılı bildirisini uzatmaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda Trump hükümeti özellikle de Amerika dışişleri bakanı Mike Pompeo röportajlarında ve açıklamalarında defalarca bunun uzatılmaması halinde bölgede silahlanma yarışına başlayacağını iddia edip İran İslam Cumhuriyeti'ni terörizm destekçiliği yapmakla itham etmiştir. Buna rağmen bu boş iddialar ve ithamlar Rusya ve Çin tarafından kabul görmemiştir. Almanya, Britanya ve Fransa gibi büyük Avrupalı ülkeler de bu iddiaları desteklemek yerine daha çok bu hususta kaygılı olduklarını belirtmişlerdir.
Böylece Trump hükümeti bu alanda da yalnız kalmış ve kendi talebinin uygulanması için bir kanıt ve delile de sahip olmadığı için şimdi de Amerika'nın BERCAM nükleer anlaşmasına üye olduğunu iddia ederek bu anlaşmanın şartlarından biri olan tetik mekanizmasına baş vurabileceğini iddia ediyor. Buna ilaveten Amerika'nın 2231 kararın üyelerinde olduğu da iddia edilmektedir.
Trump hükümeti bu çerçevede Güvenlik Konseyi üye ülkeleri arasında İran'a yönelik silah yaptırımlarının uzatılması içerikli taslaklar dağıtmıştır. Bu taslağın karar olarak onaylanması ise Güvenlik Konseyi üye ülkelerinin 9'ununun onay vermesi Rusya ve Çin'in veto etmemesine bağlıdır. Bu çerçevede Amerika hükümetinin sırf Fransa, Britanya ve Almanya'yı kendi yanına almayı umut etse de Rusya ve Çin'in bu aşırı talebe karşı çıkacakları kesindir. Rusya ve Çin açık bir şekilde İran'a yönelik silah ambargolarının kaldırılmasını istiyorlar.
Rusya son haftalarda defalarca Amerika'nın silah yaptırımlarını uzatma çabalarına karşı olduklarını bildirmişlerdir. Çin de son zamanda bu hususta açık bir tutum sergilemiştir.
Çin'in BMT'ındaki temsilcisi Twitter üzerinden Perşembe günü şöyle bir mesaj paylaştı:"Amerika BERCAM nükleer anlaşmasından çıkıp 2231 sayılı bildiri çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmedi. Bu ülkenin İran'a yönelik silah yaptırımlarını uzatmaya hakkı yoktur. Nasıl olur da tetik mekanizmasını uygulamak istiyor. Doğru olan tek yol BERCAM nükleer anlaşmasını korumaktır. "
Böylece Amerika'nın çok zor bir yola adım bastığı söylenebilir. Buna rağmen Washington Güvenlik Konseyi üye ülkelerine baskı uygulayarak bu yasa dışı talebini gerçekleştirmek istiyor. Halbuki Trump hükümetinin bu talebi ve baskısı Güvenlik Konseyin'de kriz yaratacaktır.
Rusya'nın Viyana'daki uluslararası kurum ve kuruluşlardaki temsilcisi Mihail Ulyanov ise Cuma günü Twitter üzerinden şöyle bir mesaj paylaştı:" Amerika İran'a yönelik silah ambargolarını uzatmak için BMT Güvenlik Konseyi ülkelerine baskı uygulamayı seçmiştir."
